Egzekucja z majątku wspólnego członka zarządu

Odpowiedź prawnika: Egzekucja z majątku wspólnego członka zarządu

Od 20 stycznia 2005 r. obowiązuje znowelizowany kodeks rodzinny i opiekuńczy. Stosownie do jego postanowień wierzyciel jednego z małżonków może żądać zaspokojenia z majątku wspólnego małżonków de facto jedynie wówczas, gdy małżonek dłużnik zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka. Idąc dalej, zmieniona treść art. 787 kodeksu postępowania cywilnego przewiduje, iż tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności także przeciwko jej małżonkowi z ograniczeniem jego odpowiedzialności do majątku wspólnego, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem wykonawczym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgoda małżonka dłużnika.

Opisane powyżej zmiany wprowadzone zostały Ustawą z 17 czerwca 2004 r. o zmianie Ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw. Zmiany obowiązują od 20 stycznia 2005 r., chyba że przepisy przejściowe zawarte w ustawie stanowią inaczej. Na podstawie art. 5 ust. 5 noweli, przepisy dotychczasowe stosuje się do:

1. oceny skutków czynności zobowiązujących lub rozporządzających małżonków i ich odpowiedzialności za zobowiązania sprzed wejścia w życie ustawy,
2. wyłączenia lub ograniczenia odpowiedzialności majątkiem wspólnym za zobowiązanie jednego małżonka powstałe przed wejściem ustawy w życie,
3. podziału majątku wspólnego małżonków i do zwrotu wydatków i nakładów dokonanych z majątku wspólnego na majątek osobisty lub odwrotnie, jeżeli wspólność majątkowa małżeńska ustała przed wejściem ustawy w życie.

Odnosząc te uwagi do sytuacji faktycznej opisanej w pytaniu, nie ulega wątpliwości, iż do możliwości skierowania egzekucji do majątku wspólnego członka zarządu spółki z o.o. przez wierzyciela dysponującego tytułem na podstawie art. 299 ksh nie mają zastosowania przepisy znowelizowanego kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, lecz przepisy kro w brzmieniu obowiązującym do 19 stycznia 2005 r. Zobowiązania spółki z o.o. zostały bowiem zaciągniete pod rządami "starych" przepisów kro. Ma to taki walor praktyczny, iż wierzyciel będzie mógł żądać zaspokojenia  z majątku wspólnego.  Sąd może jednak ograniczyć lub wyłączyć możliwość zaspokojenia się z majątku wspólnego przez wierzyciela, którego dłużnikiem jest jeden z małżonków, jeżeli ze względu na charakter wierzytelności albo stopień przyczynienia się małżonka będącego dłużnikiem do powstania majątku wspólnego zaspokojenie się przez wierzyciela z majątku wspólnego byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.