Eksport z kasą fiskalną
Pytanie:
"Prowadzę działalność gospodarczą polegającą na produkcji i sprzedaży wyrobów dla potrzeb budownictwa opodatkowanych stawką 22% VAT. Jestem płatnikiem podatku VAT i zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie sprzedaż dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej rejestruję w kasie fiskalnej. Kupującymi w ostatnim czasie okazali się Ukraińcy, którzy nie mają zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonali zakupu kilka sztuk produkowanych przeze mnie wyrobów. Zgodnie z ich życzeniem wystawiłem fakturę eksportową VAT ze stawką 0% i równocześnie sprzedaż tę zarejestrowałem w kasie fiskalnej ze stawką 0%. Klienci zobowiązali się do dostarczenia dokumentów celnych w szybkim czasie, tak abym mógł zaliczyć sprzedaż jako eksportową do miesiąca w którym wystawiłem faktury. Równocześnie podjąłem ryzyko, że w przypadku braku dostarczenia przez kupujących dokumentów potwierdzających wywóz towarów poza terytorium Wspólnoty przed złożeniem miesięcznej deklaracji zaliczę transakcję do sprzedaży krajowej a zatem i naliczę podatek VAT. Wobec wyżej przedstawionych faktów proszę o odpowiedź, czy mogę wystawiać eksportowe faktury VAT ze stawką zerową, jeżeli nabywca ukraiński nie przedstawi dokumentów o prowadzeniu działalności gospodarczej w swoim kraju? Czy takie transakcje winienem również zarejestrować w kasie fiskalnej? Jak prawidłowo winienem dokumentować tego typu transakcje?"
Odpowiedź prawnika: Eksport z kasą fiskalną
Eksport towarów to potwierdzony przez urząd celny wywóz towarów (tj. fizyczne przemieszczenie) z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o VAT, jeśli wywóz dokonywany jest:
-
przez dostawcę lub w jego imieniu - tzw. eksport bezpośredni,
-
przez nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub w jego imieniu - tzw. eksport pośredni.
W eksporcie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą potwierdzenia wywozu poza terytorium Wspólnoty przez urząd celny. Ustawa nie określa, w jaki sposób należy dokonać tego potwierdzenia; w praktyce przyjmuje się, iż potwierdzeniem są wypełnione przez urząd celny wyjścia odpowiednie karty formularza SAD (ale w zakresie dokumentacji nie ma w tej mierze ustawowych ograniczeń).
Warunkiem stosowania stawki 0% jest, aby podatnik przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany miesiąc otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty. Nie można więc zastosować stawki zerowej, jeśli nie otrzymano dokumentów stwierdzających wywóz towaru poza granice Wspólnoty.
Przy eksporcie dokonywanym przez rolnika ryczałtowego - stawka 0% uzależniona jest też od prowadzenia przez niego stosownych ewidencji.
Przy eksporcie bezpośrednim, jeżeli przed złożeniem deklaracji podatkowej podatnik nie posiada tego dokumentu, nie wykazuje tej dostawy w ewidencji ani w deklaracji. Możliwość nie wykazania w tej deklaracji dostawy występuje tylko wtedy, gdy podatnik posiada dokument celny potwierdzający procedurę wywozu. Jeśli podatnik nie posiada tego dokumentu, musi wykazać tę dostawę ze stawką krajową w tym miesiącu. Gdy podatnik mógł nie wykazać tej dostawy - wykazuje ją w okresie następnym, stosując stawkę podatku 0%, pod warunkiem otrzymania wymienionego dokumentu przed złożeniem deklaracji podatkowej za ten okres. W razie nieotrzymania tego dokumentu w terminie określonym w zdaniu poprzednim, mają zastosowanie stawki właściwe dla dostawy tego towaru na terytorium kraju. Otrzymanie przez podatnika dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty w terminie późniejszym upoważnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym podatnik otrzymał ten dokument.
Przy eksporcie pośrednim, jeżeli podatnik przed złożeniem deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym dokonał dostawy towarów, posiada kopię dokumentu, w którym urząd celny wyjścia potwierdził wywóz tych towarów - wykazuje tę dostawę ze stawką 0%. Z dokumentu tego musi wynikać tożsamość towaru będącego przedmiotem dostawy i wywozu. Gdy podatnik nie posiada tego dokumentu - wykazuje tę dostawę ze stawką krajową. Nie istnieje możliwość - jak przy eksporcie bezpośrednim – niewykazywania tej dostawy w pierwszym miesiącu. Otrzymanie zaś przez podatnika dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty w terminie późniejszym również upoważnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym podatnik otrzymał ten dokument.
Fakturę należy wystawić, jeśli tego żąda nabywca, choćby był osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Jeśli jednak nie ma dokumentu potwierdzającego wywóz towarów poza granice Wspólnoty, sprzedawca nie powinien wykazywać na fakturze stawki zerowej (eksportowej), lecz właściwą dla dostawy krajowej. Później ew. można wystawić fakturę korygującą. Osoby fizyczne (“podróżni”), które nie posiadają miejsca stałego zamieszkania na terytorium Wspólnoty Europejskiej (np. z Białorusi, Ukrainy czy Rosji), mają natomiast prawo do otrzymania zwrotu VAT zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium Polski. Zgodnie z przepisami rozdziału VI ustawy o VAT, warunkiem zwrotu podatku podróżnym jest, by nabyte przez podróżnego towary zostały wywiezione poza terytorium Wspólnoty w stanie nienaruszonym w bagażu osobistym. System zwrotu VAT nie obejmuje nabycia paliw silnikowych. Poza tym zwrot podatku może być dokonany, tylko jeśli podróżny wywiózł zakupiony towar poza terytorium Wspólnoty nie później niż w ostatnim dniu trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym podróżny dokonał zakupu. Aby otrzymać zwrot podatku, podróżny, zgodnie z art. 128 ust. 2 ustawy o VAT, powinien przedstawić imienny dokument wystawiony przez sprzedawcę. Z dokumentu tego powinna wynikać kwota podatku zapłaconego przy zakupie danego towaru, a także powinien być do niego dołączony wystawiony przez sprzedawcę paragon z kasy rejestrującej. Wspomniany dokument musi zawierać potwierdzenie, że towar został wywieziony poza terytorium Wspólnoty. Potwierdzeniem jest zazwyczaj stempel urzędu celnego, zaopatrzony w numerator.
Skoro sprzedaży dokonano na rzecz osób fizycznych, to należy ją zarejestrować w kasie fiskalnej. Każda sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, a zatem i eksport zrównany ze sprzedażą towarów, który nie został wymieniony wśród czynności zwolnionych z obowiązku ewidencji, winna być zaewidencjonowana na kasie rejestrującej niezależnie od miejsca (kraju) zamieszkania nabywcy (tak: decyzja Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 12 grudnia 2005 r., nr PI/005-90/05/Z/09).
Więcej informacji na ten temat można znaleźć w poniższych opracowaniach:
-
Kto może wystawiać faktury VAT, faktury elektroniczne, a kto rachunki?
-
Faktury i noty korygujące oraz duplikaty faktur
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?