Pytanie klienta:
""Wynająłem Pana który miał położyć kafelki. Niestety swoją pracę wykonał co najmniej źle, przez część z nich już poodpadała. Fachowiec nie kwapi się do naprawy swoich błędów. W dodatku przestał odbierać telefony. Co mogę w takiej sytuacji zrobić? ""
Odpowiedź prawnika:
Niniejsza opinia prawna wydana została na podstawie przepisów:
- ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U.2002.141.1176),
- ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jednolity - Dz.U.2014.121), - ustawy z dnia 17 listopada 1964 r.
– Kodeks postępowania cywilnego (tekst jednolity - Dz.U.2014.101), - ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity - Dz.U.2014.1025)
oraz w oparciu o poglądy doktryny i orzecznictwo sądów polskich.
Jak wynika z opisu stanu faktycznego, zawarł Pan umowę na wykonanie usługi polegającej na położeniu glazury. Jak rozumiemy, umowa została zawarta z przedsiębiorcą, tj. osobą prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą, natomiast Pan zawarł ją jako konsument, tj. osoba dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
Należy wskazać, iż jeśli umowa dotyczyła tylko położenia glazury na ścianie, jest to umowa o dzieło.
Zgodnie z art. 637 kodeksu cywilnego w brzmieniu sprzed 25 grudnia 2014r.:
Art. 637. § 1. Jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów.
§ 2. Gdy wady usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego.
Stosownie zaś do treści art. 638 kodeksu cywilnego:
Art. 638. § 1. Do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Odpowiedzialność przyjmującego zamówienie jest wyłączona, jeżeli wada dzieła powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego.
§ 2. Jeżeli zamawiającemu udzielono gwarancji na wykonane dzieło, przepisy o gwarancji przy sprzedaży stosuje się odpowiednio.
Z uwagi na fakt, iż umowa została zawarta przed dniem 25 grudnia 2014r., zastosowanie znajdą przepisy ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej.
Zgodnie z art. 10. ust. 1 ww. ustawy sprzedawca (w tym wypadku wykonawca) odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jedynie w przypadku jej stwierdzenia przed upływem dwóch lat od wydania tego towaru kupującemu; termin ten biegnie na nowo w razie wymiany towaru.
Wobec powyższego, z uwagi na upływ wymienionych terminów, nie jest już możliwe skorzystanie z uprawnień przysługujących z tytułu rękojmi.
Możliwe byłoby wykonanie uprawnień z tytułu gwarancji, jeśli wykonawca udzielił Panu takiej gwarancji (wręczył dokument gwarancyjny) i jej termin jeszcze nie upłynął.
Brak możliwości dochodzenia uprawnień z tytułu rękojmi nie wyłącza jednak dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych. Zgodnie z art. 417 kodeksu cywilnego, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Generalnie przepisy kodeksu cywilnego przewidują dla roszczeń z tytułu nienależytego wykonania umowy – w przypadku roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzyletni termin przedawnienia (art. 118 kodeksu cywilnego). Art. 646 wprowadza jednak zasadę szczególną, w jej myśl roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane.
Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w uchwale z dnia z dnia 22 listopada 2013 r. (III CZP 72/13, LEX nr 1391775) „termin przedawnienia roszczenia o zapłatę odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 k.c.) rozpoczyna bieg od dnia wystąpienia szkody pozostającej w związku przyczynowym z tym zdarzeniem (art. 120 § 1 k.c.)”. Aby zatem móc dochodzić odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania umowy, musiałby Pan wnieść pozew przed upływem dwóch lat od powstania szkody.
Jeśli termin ten jeszcze nie upłynął, pozew należy wnieść do sądu rejonowego (a jeśli wartość przedmiotu sporu przekracza 75 000 zł – do sądu okręgowego) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego, lub przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład główny lub oddział przedsiębiorcy, jeżeli roszczenie pozostaje w związku z działalnością tego zakładu lub oddziału albo sąd właściwy ze względu na miejsce wykonania umowy. Adres przedsiębiorstwa pozwanego może Pan uzyskać na stronie: https://prod.ceidg.gov.pl/CEIDG/CEIDG.Public.UI/Search.aspx, jeśli przedsiębiorca wciąż widnieje w CEIDG. Innym sposobem jest zwrócenie się do Centrum Personalizacji Dokumentów MSW (informacje na stronie: http://www.cpd.msw.gov.pl/udostepnianie). Pozew jest pismem procesowym, dlatego należy do niego stosować art. 126 k.p.c., zgodnie z którym każde pismo procesowe powinno zawierać:
1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
2) oznaczenie rodzaju pisma;
3) osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności;
4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
5) wymienienie załączników.
Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie – a tak będzie w sytuacji, kiedy zostanie złożony pozew do sądu – powinien on także zawierać:
1) oznaczenie przedmiotu sporu
2) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
3) numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) powoda będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku.
Do pisma należy dołączyć odpis pozwu wraz z załącznikami dla wszystkich uczestniczących w sprawie osób oraz pełnomocnictwo, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który przedtem nie złożył pełnomocnictwa. W pozwie należy podać wartość przedmiotu sporu (wartość dochodzonych roszczeń majątkowych).
Pozew powinien zawierać także:
1) dokładnie określone żądanie,
2) przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu. Pozew może zawierać także wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o:
1) wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych;
2) dokonanie oględzin;
3) polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, lub przedmiotu oględzin;
4) zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich.
Jeśli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10 000 zł, pozew powinien zostać wniesiony na urzędowym formularzu (dostępnym na stronie: http://bip.ms.gov.pl/pl/formularze/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniucywilnym).
W pozwie powinien Pan powołać wszelkie dowody na poparcie przytoczonych przez Pana okoliczności – konieczne jest wykazanie szkody, niewłaściwego wykonania umowy (niezachowania należytej staranności) oraz związku szkody z niewłaściwym wykonaniem umowy. W zakresie wyceny szkody oraz stwierdzenia niezachowania należytej staranności najlepiej wnieść o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego. W przypadku wnioskowania o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków należy podać ich adresy. Dowodem będzie także przesłuchanie stron. Od pozwu należy uiścić opłatę sądową w wysokości 5% wartości dochodzonej kwoty – w znakach opłaty sądowej w kasie sądu lub na rachunek bankowy sądu (numery rachunków udostępnione są na stronach internetowych sądów). Należy zaznaczyć, iż sąd przyzna Panu rację tylko w razie udowodnienia przez Pana wszystkich przesłanek odpowiedzialności pozwanego oraz pod warunkiem, ze roszczenie nie jest przedawnione – w razie bowiem skutecznego podniesienia przez pozwanego zarzutu przedawnienia sąd oddali pozew. Oddalenie pozwu spowoduje konieczność zwrotu pozwanemu kosztów postępowania.