Nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny

Odpowiedź prawnika: Nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny

Zgodnie z art. 31 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa), obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zakładamy, że nieruchomość zakupiona została przez oboje małżonków wspólnie za środki majątkowe pochodzące z majątku osobistego jednego z małżonków. W momencie zakupu działki ze środków finansowych pochodzących z majątku odrębnego małżonka, działka ta weszła do majątku wspólnego małżonków. W tym przypadku zostały jedynie poczynione przez małżonka nakłady z majątku odrębnego na majątek wspólny. W związku  z powyższym i działka, i dom na niej wybudowany będą wchodziły w skład majątku wspólnego małżonków (będą należały do obojga małżonków łącznie).

Dopiero przy ewentualnym podziale majątku małżeńskiego małżonek będzie miał prawo dochodzić zwrotu tych nakładów poczynionych z jego majątku odrębnego na majątek wspólny, od drugiego małżonka. Przy ewentualnym podziale majątku małżonek będzie musiał udowodnić dokonanie nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny.

Istnieje również możliwość przesunięcia środków z majątku odrębnego na majątek wspólny; można tego dokonać na podstawie zwykłej umowy cywilnoprawnej, na podstawie której jeden z małżonków dokonałby przesunięcia części kwoty, pochodzącej z darowizny, do małżeńskiego majątku wspólnego. Należy jednak pamiętać, iż po dokonaniu powyższej czynności małżonek obdarowany utraci prawo do ewentualnego żądania zwrotu nakładów z majątku odrębnego na majątek wspólny.

Jeżeli jednak w trakcie trwania małżeństwa jeden z małżonków nabył samodzielnie nieruchomość za środki majątkowe pochodzące z majątku odrębnego, nieruchomość ta wejdzie do majątku osobistego małżonka (zasada surogacji). Po wybudowaniu na tym gruncie budynku, budynek będzie stanowił przedmiot własności małżonka będącego właścicielem gruntu, gdyż prawo własności budynku związane jest z prawem własności gruntu (zasada superficies solo cedit). Drugi z małżonków miałby w takim przypadku roszczenie o zwrot nakładów poczynionych na majątek odrębny małżonka z majątku wspólnego małżonków (jeżeli budynek postawiony został za środki majątkowe pochodzące z majątku wspólnego).