Niestawiennictwo w postępowaniu nieprocesowym

Odpowiedź prawnika: Niestawiennictwo w postępowaniu nieprocesowym

Z opisanego stanu faktycznego wynika, iż jedno z byłych małżonków zamierza skorzystać ze swojego uprawnienia i znieść współwłasność majątku jaka pozostała po małżeństwie.

Przede wszystkim należy podkreślić, iż nie jest to żaden proces, jest to wprawdzie postępowanie przed sądem, ale tzw. nieprocesowe, czyli wszczęte na skutek wniesienia wniosku, a nie pozwu. Co do reguł postępowania, to należy odwołać się do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z artykułem 566 tego aktu w sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami właściwy jest sąd miejsca położenia majątku. Warto przy tym pamiętać, iż w postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd rozstrzyga kompleksowo o wszystkich kwestiach związanych z tą wspólnością, a więc o przynależności poszczególnych przedmiotów (składników) do dorobku, o żądaniu ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym, o tym, jakie wydatki i nakłady oraz inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku odrębnego - i odwrotnie - podlegają zwrotowi, a także o roszczeniach z tytułu posiadania rzeczy, pobranych pożytkach, wierzytelnościach i spłaconych długach.

Co do obowiązku obecności uczestnika postępowania (czyli w tym wypadku drugiego z byłych małżonków) na rozprawie, to należy odwołać się do przepisu artykułu 513 kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym niestawiennictwo uczestników nie tamuje rozpoznania sprawy. Jednak nie zmienia to postaci rzeczy, iż – pomimo treści przepisu powyżej zacytowanego - niedopuszczalne jest przyjmowanie domniemania prawdziwości twierdzeń wnioskodawcy o faktach przytoczonych we wniosku (i innych pismach procesowych), nawet jeśli nie budzą one wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. W każdym wypadku niezbędne jest przeprowadzenie postępowania dowodowego. Poza tym o każdym posiedzeniu sąd obowiązany jest zawiadomić wszystkich uczestników postępowania. Niestawiennictwo uczestników nie stoi na przeszkodzie rozpoznaniu sprawy, a w wypadku nieobecności wnioskodawcy nie może być powodem zawieszenia postępowania.