Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Z opisu przedstawionego w pytaniu wynika (w zależności od bardziej szczegółowych okoliczności sprawy), że mogło zostać popełnione przestępstwo oszustwa określone w art. 286 kodeksu karnego, z którym: kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Warunkiem wykazania, że doszło do takiego przestępstwa jest wykazanie, że adwokat działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. W grę może wchodzić również pomocnictwo w przestępstwie oszustwa, ale w takim wypadku należy wykazać, że przestępstwo zostało popełnione przez partnera adwokata, a adwokat swoim działaniem umożliwił jego popełnienie. Wykazanie (udowodnienie) tych okoliczności (oczywiście w zależności od bardziej szczegółowych okoliczności) może w Pana sytuacji być jednak utrudnione. Karalność przestępstwa oszustwa ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat 15, przy czym jeżeli w tym okresie zostanie wszczęte postępowania, okres ten wydłuża się p 5 lat. Aby pociągnąć adwokata do odpowiedzialności karnej, należy złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policji, bądź w prokuraturze.
W opisywanej sytuacji w grę może wchodzić również pociągnięcie adwokata do odpowiedzialności dyscyplinarnej, o odpowiedzialności dyscyplinarnej orzekają organy samorządu adwokackiego (jest to postępowanie wewnętrzne w adwokaturze). Zgodnie z zasadami etyki adwokackiej (poniżej zostały przytoczone niektóre tylko zasady etyki adwokackiej):
celem podejmowanych przez adwokatów czynności zawodowych jest ochrona interesów klienta,
adwokat powinien wykonywać czynności zawodowe według najlepszej woli i wiedzy, z należytą uczciwością, sumiennością i gorliwością,
adwokat jest zobowiązany do obrony interesów swego klienta w sposób odważny i honorowy, przy zachowaniu należytego sądowi i innym organom szacunku oraz uprzejmości, nie bacząc na własne korzyści osobiste oraz konsekwencje wynikające z takiej postawy dla siebie lub innej osoby,
adwokat ma obowiązek dążyć do rozstrzygnięć pozwalających zaoszczędzić klientowi kosztów oraz doradzać ugodowe zakończenie sprawy, gdy jest to uzasadnione interesem klienta.
Adwokaci podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godności zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych. Kary dyscyplinarne są następujące upomnienie, nagana, kara pieniężna, zawieszenie w czynnościach zawodowych na czas od trzech miesięcy do pięciu lat, wydalenie z adwokatury. Pamiętać należy jednak, że co do zasady nie można wszcząć postępowania dyscyplinarnego, jeżeli od chwili popełnienia przewinienia upłynęły trzy lata. Jeżeli jednak czyn zawiera znamiona przestępstwa, przedawnienie dyscyplinarne nie następuje wcześniej niż przedawnienie karne. Przedawnienie dyscyplinarne przerywa każda czynność organu powołanego do ścigania przewinienia. Karalność przewinienia dyscyplinarnego ustaje, jeżeli od czasu popełnienia upłynęło pięć lat. O popełnieniu czynu naruszającego można zawiadomić okręgową radę adwokacką.