Niezgodność wpisu w księdze wieczystej

Odpowiedź prawnika: Niezgodność wpisu w księdze wieczystej

Zgodnie z art. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. Nie ma możliwości sprostowania księgi wieczystej jako oczywistej omyłki - gdyż ta omyłka nie jest właśnie oczywista. Istnieje jednak w tym zakresie odpowiednia procedura.

Wzruszenie domniemania, u podstaw którego znajduje się zasada wiarygodności ksiąg wieczystych, może nastąpić w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (proces) oraz w każdym innym postępowaniu (zasiedzenie, stwierdzenie nabycia spadku), w którym ocena prawidłowości wpisu ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu. Jednakże w postępowaniu wieczystoksięgowym jedynym sposobem obalenia domniemania wynikającego z konkretnego wpisu jest uzgodnienie stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym - w trybie przewidzianym w art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

Jeżeli więc, w księdze wieczystej w dziale II ujawniona jest jako właściciel osoba 1 i 2, to domniemanie z art. 3 legitymuje osobę 1 jako właściciela nieruchomości. Jeżeli zgłasza się osoba 2 i twierdzi, że to ona jest właścicielem, to nie może domagać się na tej podstawie wykreślenia w dziale II osoby 1 dopóty, dopóki nie przedstawi prawomocnego wyroku nakazującego wykreślenie osoby 1 i pozostawienie tylko 2. Jest tak dlatego, że w postępowaniu wieczystoksięgowym (nieproces, gdzie rozważane są kwestie wpisu i wykreślenie w skrócie mówiąc, a nie prawa własności - którego ustalenie powoduje obalenie domniemania wyrażonego w art. 3) sąd nie może rozstrzygać sporów o własność.

Własność można udowodnić w różny sposób np. samoistny posiadacz nieruchomości (właściciel jest samoistnym posiadaczem, chyba że oddał rzecz w posiadanie zależne), na rzecz którego upłynął termin do nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie, może żądać uzgodnienia treści księgi wieczystej urządzonej dla przedmiotu zasiedzenia z rzeczywistym stanem prawnym.