Odpowiedzialność producenta i sprzedawcy
Pytanie:
"Osoba fizyczna zakupiła stolarkę okienną. Po zamontowaniu stolarka okazała się wadliwa (nieszczelności powodujące utratę ciepła, parowanie i zlodowacenia). Kupujący wielokrotnie zgłaszał reklamacje u producenta, jednak zostały one bezpodstawnie odrzucone (stwierdzono, iż stolarka jest niewłaściwie używana, co nie jest prawdą). Kupujący zwrócił się do rzecznika konsumentów, który uznał jego argumenty, jednak nie przekonało to producenta stolarki. W związku z tym kupujący wytoczył powództwo cywilne przeciwko producentowi o zapłatę kwoty ceny stolarki oraz odszkodowanie za zwiększone koszty ogrzewania. Producent w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i złożył wniosek o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego swojego autoryzowanego przedstawiciela handlowego. Powód na podstawie art. 194 par. 3 złożył wniosek o pozwanie również przedstawiciela handlowego, ale uważa, że mimo wszystko legitymację bierną ma również producent stolarki, który był jej właścicielem, a przedstawiciel tylko pośredniczył. Producent udzielił gwarancji na stolarkę okienną, powód posiada kartę gwarancyjną wystawioną przez fabrykę. Dopozwany przedstawiciel handlowy w odpowiedzi na pozew twierdzi, iż to producent jest sprzedawcą stolarki, a on jedynie pośredniczył pobierając prowizję (na fakturze zakupu stolarki jako sprzedający widnieje zarówno producent jak i przedstawiciel handlowy). Ponadto na podstawie umowy o współpracy przedstawiciel handlowy montował stolarkę i częściowo udzielał gwarancji na montaż. Czy w tej sytuacji zarówno producent jak i przedstawiciel handlowy mogą być jednocześnie pozwanymi odpowiadając solidarnie? Jeśli tak, to jaka może być podstawa prawna - czy obydwa podmioty można uznać za sprzedającego, czy może jakaś inna?"
Odpowiedź prawnika: Odpowiedzialność producenta i sprzedawcy
W zakresie wad towaru odpowiedzialność producenta jest odpowiedzialnością gwarancyjną natomiast odpowiedzialność sprzedawcy jest odpowiedzialnością reklamacyjną. W przypadku kierowania roszczenia o zwrot ceny na podstawie gwarancji – właściwym podmiotem jest producent, natomiast w przypadku domagania się roszczenia odszkodowawczego, kierowane jest ono przeciwko sprzedawcy. W przedstawionym stanie faktycznym sprawą problematyczną może być ustalenie statusu przedstawiciela handlowego w związku z zaznaczeniem jego danych na fakturze. Przedstawiciel handlowy może bowiem działać w imieniu własnym, ale na rachunek producenta albo w imieniu i na rachunek producenta. Zasadniczym jest także pytanie czy możliwe jest prowadzenie sprawy przeciwko producentowi i jednocześnie przedstawicielowi handlowemu w jednym postępowaniu. Taka sytuacja jest możliwa w przypadku zastosowania przepisów o współuczestnictwie formalnym. Zgodnie z właściwym przepisem Kodeksu postępowania cywilnego (art. 72 kpc) – współuczestnictwo formalne zachodzi w przypadku gdy roszczenia bądź też zobowiązania są jednego rodzaju, oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej oraz jeżeli właściwość sądu jest uzasadniona dla każdego z roszczeń osobna jak i dla wszystkich wspólnie. Z przedstawionego stanu faktycznego jednak nie wynika, aby zachodziła taka sytuacja – pojawiają się bowiem dwa rodzaje roszczenia: odszkodowawcze i o zapłatę ceny.
Do decyzji sądu (który ma możliwość dokładnego zbadania sytuacji) należy jednak uznanie czy zachodzą przesłanki współuczestnictwa formalnego oraz czy należy uznać przedstawiciela handlowego za sprzedawcę – za tą okolicznością przemawia przede wszystkim umieszczenie jego danych na fakturze potwierdzającej umowę sprzedaży. W przypadku, gdy sąd nie potwierdzi powyższego twierdzenia, oddali powództwo w stosunku do przedstawiciela handlowego, a sprawa będzie prowadzona wyłącznie przeciwko producentowi stolarki. Podstawą takiego stanu może być uznanie, że przedstawiciel handlowy zawierał umowy sprzedaży w imieniu i na rachunek producenta. Dla jednoczesnej odpowiedzialności przedstawiciela handlowego duże znaczenie może mieć jednak przyjęcie na siebie odpowiedzialności gwarancyjnej przedstawiciela handlowego za montaż. Ta okoliczność może być uznana przez sąd za znaczącą dla łącznego uczestnictwa po stronie pozwanych producenta i przedstawiciela handlowego.
Grzegorz Pawelec
Adwokat
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?