Opodatkowanie sprzedaży majątku spółki cywilnej

Odpowiedź prawnika: Opodatkowanie sprzedaży majątku spółki cywilnej

Zgodnie z naczelną zasadą dziedziczenia w skład spadku wchodzi ogół praw i obowiązków majątkowych spadkodawcy. Wśród tych praw i obowiązków znajdą się również prawa i obowiązki spadkodawcy, które by mu przysługiwały na wypadek rozwiązania spółki. W kwestii wzajemnych rozliczeń między wspólnikami spółki cywilnej na wypadek jej rozwiązania w braku odmiennych uregulowań w umowie spółki, decydujące znaczenie będzie miał art. 875 kodeksu cywilnego. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu, z chwilą rozwiązania spółki (w niniejszej sytuacji będzie to chwila śmierci spadkodawcy) majątek spółki staje się współwłasnością wspólników (tu wspólnika i spadkobierców zmarłego) w częściach ułamkowych. Z tego majątku w pierwszej kolejności byli wspólnicy powinni spłacić wszystkie długi. Dopiero po spłacie należności możliwe jest dokonanie podziału majątku spółki. W takiej sytuacji wspólnikom zwracane są ich wkłady do spółki (w naturze, a jeżeli nie jest to możliwe, wypłaca się wartość wkładu w pieniądzu według wartości oznaczonej w umowie spółki). Pozostała nadwyżka majątku wspólnego dzieli się między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczyli w zyskach spółki. W zakresie rozporządzania mieniem pochodzącym z majątku wspólnego wspólników, do czasu przeprowadzenia podziału majątku spółki, do sprzedaży przedmiotów wchodzących w jego skład potrzebna jest zgodna żyjącego wspólnika i wszystkich współspadkobierców. Po dokonaniu podziału majątku spółki, na sprzedaż muszą wyrazić zgodę wszyscy spadkobiercy. Jeśli chodzi o skutki podatkowe wskazać należy przede wszystkim, że z chwilą rozwiązania spółki konieczne jest dokonanie remanentu likwidacyjnego i opodatkowanie posiadanych przez spółkę towarów (zarówno towarów handlowych, jak i składników majątkowych) podatkiem VAT. Zasady dokonywania remanentu regulują przepisy art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług. Warto przy tym zauważyć, że sporządzenie takiego remanentu oraz rozliczenie podatku spowoduje, że przez 12 miesięcy dostawa towarów objętych remanentem dokonywana przez byłych wspólników (ale już nie spadkobierców wspólnika) korzysta ze zwolnienia od podatku (por. art. 14 ust. 7 ustawy). Konieczne może być również sporządzenie remanentu likwidacyjnego na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Obowiązek ten dotyczyć będzie żyjącego wspólnika spółki i powstanie w sytuacji, gdy wspólnik ten nie będzie kontynuował działalności gospodarczej samodzielnie (w tym wypadku remanentem nie są objęte środki trwałe – por. art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).