Pełnomocnik z urzędu do apelacji

Odpowiedź prawnika: Pełnomocnik z urzędu do apelacji

Strona zwolniona przez sąd od kosztów sądowych w całości lub części ma prawo zgłosić wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego. Sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie przewidują natomiast możliwości ustanowienia adwokata (radcy prawnego) tylko dlatego, że strony nie stać na zapłacenie wynagrodzenia adwokackiego.

Zwolnić stronę od kosztów może Sąd jeśli wykaże ona, że nie może bez uszczerbku dla utrzymania swojego i rodziny ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego. Sąd odmówi stronie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego w razie oczywistej bezzasadności jej powództwa lub obrony. Ustanowienie adwokata lub radcy prawnego dla strony zwolnionej od kosztów sądowych jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa procesowego np. do wniesienia apelacji. Wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sadowych należy zgłosić na pismie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub juz się toczy. Strona, która nie ma miejsca zamieszkania w siedzibie tego sadu, może złożyć wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sadowych, jako tez wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego w sadzie rejonowym miejsca swego zamieszkania.

Sąd Najwyższy stwierdził, że strona zwolniona przez sąd pierwszej instancji od opłaty od pozwu, a następnie od apelacji, zachowuje, po wydaniu wyroku przez sąd drugiej instancji, status strony zwolnionej częściowo od kosztów sądowych, a więc ma prawo zgłosić wniosek o ustanowienie dla niej adwokata. 

Udział adwokata w sprawie będzie potrzebny zazwyczaj wtedy, gdy strona wnosząca o jego ustanowienie jest nieporadna, ma trudności z samodzielnym podejmowaniem czynności procesowych albo gdy sprawa jest skomplikowana pod względem faktycznym lub prawnym. Wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych jak i ustanowienie adwokata (radcy prawnego) z urzędu, zgłoszony po raz pierwszy w postępowaniu apelacyjnym lub kasacyjnym, sąd może przekazać do rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

Kwestie przyznania pełnomocnika z urzędu omawia artykuł pod tytułem: Kiedy możesz ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych oraz adwokata z urzędu?