Podpisanie wypowiedzenia umowy o pracę z datą wsteczną.
Pytanie:
"Przez pięć lat pracowałem w zakładzie pracy jako monter. Nigdy nie dostałem nagany, nie spóźniałem się, pieczołowicie wykonywałem swoje zadania. Umowę. Od czterech lat pracuję na umowę o pracę na czas nieokreślony. W dniu 2.04.2015 dostałem wypowiedzenie które niestety podpisałem. Później jak się przyjrzałem umowie okazało się ze podpisałem wypowiedzenie z datą wsteczną (na umowie widnieje data 23.03.2015. Co ciekawe powód wypowiedzenia umowy jest dla mnie totalnie nie jasny! Czy mogę z tą sprawą iść do sądu? Jakie mam szanse na wygraną? "
Odpowiedź prawnika: Podpisanie wypowiedzenia umowy o pracę z datą wsteczną.
Analiza merytoryczna:
Niniejsza opinia prawna sporządzona została w oparciu o przepisy:
- ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy, dalej: „k.p.” (Dz. U. 1974 nr 24 poz.
141 ze zmianami)
- ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (Dz. U. 1997 nr 88 poz. 553 ze
zmianami)
- ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 nr 43
poz. 296 ze zmianami)
oraz poglądy orzecznictwa.
Zgodnie z przepisem art. 32 § 1 pkt. 3 k.p. każda ze stron może rozwiązać za
wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony.
Ustawodawca w przepisie art. 36 § 1 k.p. wskazał długość okresu wypowiedzenia umowy o
pracę na czas nieokreślony, uzależniając ją od długości okresu zatrudnienia u danego
pracodawcy. I tak okres wypowiedzenia wynosi:
- 2 tygodnie – jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy
- 1 miesiąc – jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy
- 3 miesiące – jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Wobec tego, w zakresie dostosowania długości okresu wypowiedzenia do czasu trwania
stosunku zatrudnienia, pracodawca postąpił zgodnie z prawem.
Przepis art. 30 § 4 oraz 30 § 5 k.p. wskazują, jakie elementy powinno zawierać
wypowiedzenie umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony. Są to:
- przyczyna uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę
- pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.
Prawidłowe wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony wymaga spełnienia kilku
warunków:
- istnienia
- i wskazania w piśmie pracodawcy przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę
- związkowej konsultacji samego zamiaru wypowiedzenia.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 kwietnia 1999 roku, I PKN 9/99,
OSNAPiUS, nr 12, poz. 464 - brak przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę
skutkuje też powstaniem roszczeń z art. 45 § 1 k.p., choćby pracodawca nie naruszył art. 30 §
4 k.p.
Zgodnie z przepisem art. 45 § 1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę
zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu
umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do
pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.
Oznacza to, że jeśli przyczyna wskazana w wypowiedzeniu umowy o pracę nie istnieje –
pracownik ma prawo do żądania przed sądem stwierdzenia bezskuteczności wypowiedzenia,
co skutkuje tym, że pracownik może dalej pracować u pracodawcy – zachodzą takie skutki,
jak gdyby wypowiedzenia nie było. Natomiast, jeśli sąd orzeka już po rozwiązaniu umowy o
pracę (co jest regułą w polskich sądach) – może orzec o przywróceniu pracownika do pracy
na poprzednich warunkach lub o odszkodowaniu.
Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę, powinna być:
- rzeczywista,
- konkretna,
- prawdziwa.
I tak np. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 października 1999 roku, I PKN 304/99,
OSNAPiUS, nr 4, poz. 118 wskazał, że podanie w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o
pracę przyczyny pozornej (nierzeczywistej, nieprawdziwej) jest równoznaczne z brakiem
wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie w pojęciu art. 30 § 4 k.p..
Zaś w wyroku z dnia 10 maja 2000 roku, I PKN 641/99, OSNAPiUS 2001, nr 20, poz. 618,
wskazał, że naruszenie art. 30 § 4 k.p. ma miejsce wówczas, gdy pracodawca nie wskazuje w
ogóle przyczyny wypowiedzenia bądź gdy wskazana przez niego przyczyna jest
niedostatecznie konkretna, a przez to niezrozumiała dla pracownika. W innym orzeczeniu
Sąd Najwyższy wskazał, że brak konkretyzacji przyczyny nie stanowi podstawy roszczenia o
przywrócenie do pracy albo o odszkodowanie, jeśli pracodawca w inny sposób zapoznał
pracownika z tą przyczyną.
Jeśli w Pana ocenie przyczyna wskazana przez pracodawcę w wypowiedzeniu nie nosiła
znamion konkretności, prawdziwości i rzeczywistości może Pan kwestionować to przed
sądem.
Problemem, który pojawił się w Pana przypadku jest tzw. antydatowanie dokumentu
zawierającego wypowiedzenie umowy o pracę.
Zakładamy, że podpisując wypowiedzenie nie otrzymał Pan żadnego innego dokumentu, w
którym pokwitował Pan odbiór powyższego dokumentu. Przyjmujemy wobec tego
następujący stan rzeczy:
- na dokumencie widnieje data 23.01.2015 roku
- 2.04.2015 roku został Pan poinformowany o otrzymaniu wypowiedzenia
W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że antydatowanie dokumentu jest przestępstwem
opisanym w przepisie art. 270 Kodeksu karnego.
Na gruncie przepisów prawa pracy data otrzymania wypowiedzenia jest zaś o tyle istotna, że
czas na odwołanie od niego jest bardzo krótki. Zgodnie z przepisem art. 264 § 1 k.p. wynosi
7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę. Jeśli więc przyjąć, że
data 23.01.2015 roku ma przesądzać o doręczeniu umowy, to termin ten już minął. Wydaje
się to o tyle uzasadnione, zakładając, że osoba dostarczająca Panu wypowiedzenie umowy o
pracę, nie przedłożyła Panu jednocześnie innego dokumentu do podpisania – chodzi w tym
momencie o odpowiednik pocztowego potwierdzenia odbioru listu – tzw. „zwrotki”.
W opisanej sytuacji wydaje się uzasadnionym:
- próba ponownego wyjaśnienia sprawy z pracodawcą, tym razem składając pisemny wniosek
o wyjaśnienie – opatrzony pieczątką, z datą, w sekretariacie zakładu pracy, zakreślając termin
1 dnia na wyjaśnienie sprawy, w sytuacji braku odpowiedzi,
- złożenie wniosku o przywrócenie uchybionego terminu do właściwego sądu pracy –
wniosek ten składa się, zgodnie z przepisem art. 265 § 2 k.p., w przeciągu 7 dni od dnia
ustania przyczyny uchybienia terminu. Istotne jest zdanie drugie wskazanego przepisu, które
stanowi, że we wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie
terminu. Uprawdopodobnienie, to w procedurze cywilnej – „coś mniej niż dowód”. Oznacza
to, że nie musi Pan wskazując, na ustanie przyczyny uchybienia terminu przeprowadzać
dowodu w tej kwestii – musi Pan jedynie uprawdopodobnić, że nie mógł Pan złożyć
odwołania w terminie, a dodatkowo nie ma w tym żadnej Pana winy. Dobrze jest na etapie
składania wniosku, wskazać ewentualne źródła dowodowe – czy to osobowe, czy
nieosobowe, które mogłyby potwierdzić Pana wersję zdarzeń – np. wskazać, że dowodem w
tym przedmiocie mogą być zeznania świadka, który doręczył Panu wypowiedzenie umowy o
Zasadniczo onus probandi – ciężar dowodzenia jest przeniesiony w sprawach z zakresu prawa
pracy na pracodawcę – w sprawach dotyczących uznania wypowiedzenia umowy o pracę za
bezskuteczne, ciężar dowodu spoczywa jednak na obu stronach postępowania. Zgodnie z
wyrokiem SN z dnia 8 września 1977 roku, I PRN 17/77 - ciężar udowodnienia zasadności
przyczyny stanowiącej podstawę wypowiedzenia obciąża pracodawcę, natomiast pracownik
musi wykazać istnienie okoliczności, na które się powołał w celu wykazania, że
wypowiedzenie było nieuzasadnione. Wynika więc stąd, że zasadniczo to pracodawca musi
wykazać – udowodnić zasadność przyczyny stanowiącej podstawę wypowiedzenia, niemniej
pracownik musi wykazać okoliczności, które jego zdaniem wskazują na to, że wypowiedzenie
nie powinno mu zostać wręczone.
Podsumowanie:
Jeśli Pana zamiarem jest odwołanie się od wypowiedzenia musi Pan najpierw ustalić, jaką
datę pracodawca przyjął za dzień doręczenia Panu wypowiedzenia. Jeśli Pana obawy się
potwierdzą, tzn. jeśli datą jest dzień 23.03.2015 roku wskazany w piśmie, powinien Pan
podjąć próbę wyjaśnienia tego z pracodawcą. Jeśli natomiast to nie przyniesie żadnego
rezultatu, może Pan wystąpić do właściwego sądu z wnioskiem o przywrócenie uchybionego
terminu, jednocześnie składając odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?