Postępowanie w sprawie o wykroczenie

Odpowiedź prawnika: Postępowanie w sprawie o wykroczenie

Postępowanie w sprawach o wykroczenia normowane jest odrębnym kodeksem (k.p.w.), który jednak w wielu miejscach odsyła do postanowień kodeksu postępowania karnego (k.p.k).

Sąd może dopuścić dowód z przesłuchania świadka także z urzędu. Pozwala mu na to wprost art. 39 §1 k.p.w.

Art 8 k.p.w. nakazuje odpowiednio stosować przepis art. 16 §1 k.p.k., zgodnie z którym, jeżeli organ prowadzący postępowanie jest obowiązany pouczyć uczestników postępowania o ciążących obowiązkach i o przysługujących im uprawnieniach, brak takiego pouczenia lub mylne pouczenie nie może wywoływać ujemnych skutków procesowych dla uczestnika postępowania lub innej osoby, której to dotyczy.

Stosownie do art. 26 §1 k.p.w., oskarżyciel publiczny, po przesłaniu do sądu wniosku o ukaranie, zawiadamia ujawnionego pokrzywdzonego, wskazując sąd, do którego wniosek skierowano, i pouczając go o tym, że może on w terminie 7 dni od zawiadomienia oświadczyć, że będzie działać obok oskarżyciela publicznego jako oskarżyciel posiłkowy.

Tym samym, brak pouczenia nie powinien wywoływać ujemnych skutków procesowych. Zawiadomienie o prawach powinno być jednak skierowane do ujawnionego pokrzywdzonego. Jeżeli pokrzywdzonego, tj. osoby, której dobro prawne zostało wykroczeniem bezpośrednio zagrożone lub naruszone, nie ujawniono, nie istniał adresat zawiadomienia. Ponieważ oskarżyciel posiłkowy może być jednocześnie świadkiem, naszym zdaniem nie ma przeszkód, aby złożyć stosowne oświadczenie po uzyskaniu zawiadomienia już po złożeniu zeznań, jeżeli okaże się, że świadek jest pokrzywdzonym.

Zgodnie z art. 386 1 k.p.k. w zw. z art. 81 k.p.w., w pierwszej kolejności sąd powinien wysłuchać wyjaśnień obwinionego. W dalszym postępowaniu dowodowym, zgodnie z art. 369 k.p.k. w zw. z art. 81 k.p.w., dowody na poparcie oskarżenia, w tym dowody ze świadków, powinny być w miarę możności przeprowadzone przed dowodami służącymi do obrony.

Na zasadzie art. 42 §2 k.p.w., powołanie biegłego psychiatry dla zbadania obwinionego może nastąpić w razie uzasadnionych wątpliwości co do stanu jego zdrowia psychicznego.

Kodeks nie przewiduje odrębnej procedury „uznania za pokrzywdzonego". Badanie, czy dana osoba jest pokrzywdzonym, ma miejsce przy każdej czynności procesowej dokonywanej przez taką osobę lub wobec niej.