Zasiłek dla bezrobotnych dla wspólnika spółki

Odpowiedź prawnika: Zasiłek dla bezrobotnych dla wspólnika spółki

Zgodnie z art. 33 ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. 2008 r., Nr 69 poz. 415) starosta pozbawi określoną osobę statusu bezrobotnego m.in. w przypadku niespełnienia warunków od uznania osoby za bezrobotną. Bezrobotnym jest osoba niezatrudniona i nie wykonująca innej pracy zarobkowej, zdolny i gotowy do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej albo jeżeli jest osobą niepełnosprawną, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy, nieuczącą się w szkole, z wyjątkiem uczącej się w szkole dla dorosłych lub przystępującej do egzaminu eksternistycznego z zakresu tej szkoły lub w szkole wyższej gdzie studiuje w formie studiów niestacjonarnych, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeżeli:

• ukończyła 18 lat
• nie ukończyła 60 lat - kobieta lub 65 lat - mężczyzna
• nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty socjalnej, renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności, nie pobiera nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego
• nie jest właścicielem lub posiadaczem samoistnym lub zależnym nieruchomości rolnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe,
• nie uzyskuje przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, obliczony dla ustalenia podatku dochodowego od osób fizycznych, nie przekracza wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 2 ha przeliczeniowych ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w takim gospodarstwie
• nie posiada wpisu do ewidencji działalności gospodarczej albo nie podlega, na podstawie odrębnych przepisów obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników
• nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem kary pozbawienia wolności odbywanej poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego
• nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych
• nie pobiera na podstawie przepisów o pomocy społecznej zasiłku stałego
• nie pobiera, na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania
• nie pobiera po ustaniu zatrudnienia świadczenia szkoleniowego, o którym mowa w art. 70 ust. 6 ustawy

Podkreślony punkt może mieć zastosowanie w Pana przypadku. Wydaje się, że celem ustawodawcy w takim brzmieniu wskazanego punktu było wykluczenie możliwości zarejestrowania się jako osoba bezrobotna również przez akcjonariuszy (udziałowców) spółek prawa handlowego. Przedsiębiorcy wpisani do ewidencji działalności gospodarczej, nawet jeśli zawieszą wykonywanie działalności gospodarczej nie będą mogli nabyć statusu osoby bezrobotnej (chyba, że wykazaliby, że pomimo uzyskania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej nie podjęli działalności do chwili wyrejestrowania; wyrok WSA w Opolu z 24 lipca 2008 r., sygn. II SA/Op 119/2008). Spółka z o.o. podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, a nie do ewidencji działalności gospodarczej, ale wspólnicy spółki także są przedsiębiorcami tyle, że swoją działalność prowadzą w innej formie prawnej. Art. 2 ust. 1 pkt. 2 lit. f, o którym mowa, jest skierowany do przedsiębiorców i mimo że ustawa wyraźnie nie odnosi się do podmiotów wpisanych do KRS, można przyjąć, że także ich będzie obejmowała ta regulacja.

Za takim stanowiskiem zdaje się przemawiać także wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 3 czerwca 2009 r., sygn. IV SA/Po 579/2008. Sędziowie uznali, że „Dla oceny czy dana osoba traci przymiot osoby bezrobotnej, istotne jest podjęcie przez nią działalności gospodarczej, albowiem z tą chwilą osoba taka, w rozumieniu przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. f traci status bezrobotnego, niezależnie czy działalność tę nadal będzie kontynuować.” Orzeczenie to wprawdzie odnosiło się do przedsiębiorcy wpisanego do ewidencji działalności gospodarczej, ale odnoszenie go tylko to tej kategorii podmiotów prowadziłoby do nieuzasadnionego różnicowania przedsiębiorców pod kątem możliwości uzyskania statusu osoby bezrobotnej. Przy takim założeniu „zwykli” przedsiębiorcy nie mogliby nabyć statusu bezrobotnego, a wspólnicy (akcjonariusze) spółek wpisywanych do KRS taką możliwość by mieli.

Problem nie jest jednoznaczny do rozstrzygnięcia. W naszej jednak ocenie pozostawanie w charakterze wspólnika spółki z o.o. będzie przeszkodą do uzyskania statusu bezrobotnego, a w Pana przypadku utraty tego statusu. Fakt nie wykonywania żadnych funkcji w spółce czy nie otrzymywania dywidendy nie będzie miał tutaj znaczenia. Przede wszystkim spółkę zakładałby Pan w celu wykonywania innej, niż zatrudnienie w rozumieniu Kodeksu pracy, pracy zarobkowej, co już stanowi przeszkodę do uzyskania statusu bezrobotnego.