Prawo odkupu i pierwokupu ANR
Pytanie:
"Pani X kupiła od ANR działkę rolną z KW. W umowie sprzedaży notarialnej jest zapis, że ANR przysługuje w terminie 5 lat od daty sprzedaży działki prawo pierwokupu i prawo odkupu działki. Czy po upływie 5 lat prawo pierwokupu i odkupu gaśnie z mocy zapisu w umowie czy dalej działa ustawowe prawo pierwokupu z ustawy z 2003 r.? Czy w przypadku skorzystania z prawa odkupu agencja musi podać uzasadnienie Pani X, dlaczego chce działkę odkupić? Czy prawo odkupu jest tak dowolne i swobodne, że działka może po np. 2 latach stać się dla kogoś np. z AGN atrakcyjna i będzie chciał ją kupić dla siebie bądź zadziałają inne powody np. prywatne czy jakiejś grupy i wystarczy, że ANR złoży oświadczenie i to wystarczy, że pani X będzie musiała stracić działkę? Prawo przewiduje w przypadku odkupu zwrot jedynie ceny nabycia dla pani X i zwrot nakładów koniecznych. Czy jeżeli pani X postawi legalnie dom mieszkalny na tej działce czy agencja będzie musiała również uwzględnić w rozliczeniach z panią X wartość domu mieszkalnego?"
Odpowiedź prawnika: Prawo odkupu i pierwokupu ANR
Zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi SP Agencji przysługuje prawo pierwokupu na rzecz Skarbu Państwa przy odsprzedaży nieruchomości przez nabywcę w okresie 5 lat od nabycia tej nieruchomości od Agencji. Natomiast ust. 5 stanowi, że Agencji przysługuje prawo odkupu nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa w okresie 5 lat, licząc od dnia jej nabycia od Agencji, z wyjątkiem nieruchomości położonych w granicach specjalnych stref ekonomicznych; prawo odkupu powinno być ujawnione w księdze wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości. Zatem treść tych przepisów została inkorporowana do umowy (aktu notarialnego). Prawo pierwokupu jak i odkupu wygasa po upływie 5 lat. Co do prawa pierwokupu sytuacja jest prosta. Z tego prawa można skorzystać (też ANR) w razie, gdy właściciel (Pani X) będzie chciała sprzedać nieruchomość. Zatem najpierw musi wystąpić wola sprzedaży, by ANR z tego prawa mogła skorzystać. Przy prawie odkupu kwestie związane z ewentualnym uzasadnieniem korzystania z tego prawa przez ANR powinny zostać określone w akcie notarialnym. Jeśli nie ma ustalonych powodów kiedy ANR może z prawa odkupu skorzystać, wtedy może zrobić to zawsze w okresie 5 lat, gdyż ustawa nie przewiduje w tym zakresie szczególnych powodów korzystania z tego prawa. Akt notarialny ustala w jaki sposób należy ustalić cenę przy prawie odkupu. Wybudowanie domu nie jest nakładem koniecznym. Budując dom właściciel robi to na swoją odpowiedzialność. Przy czym wydaje się, że ANR byłaby zobowiązana do zapłaty za wybudowany dom z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, co jednak jest kontrowersyjne. Umowa określa bowiem ściśle w jaki sposób należy ustalić cenę w razie odkupu nieruchomości.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?