Poszerzenie drogi koniecznej

Odpowiedź prawnika: Poszerzenie drogi koniecznej

Skoro szlak drożny ustanowiony mocą umowy ma szerokość 3 metrów, to zasadniczo właściciel nieruchomości obciążonej ma obowiązek udostępnić pas drogi w pełnym zakresie. Jeśli tego nie zrobi, właściciel nieruchomości władnącej może wystąpić przeciwko niemu na drogę postępowania sądowego. Do posiadania służebności stosuje się odpowiednio przepisy o posiadaniu rzeczy. Skoro tak, to właściciel nieruchomości władnącej może wystąpić przeciwko właścicielowi nieruchomości obciążonej z powództwem posesoryjnym, żądając w nim zaniechania naruszania służebności. W opisywanym przypadku naruszanie polega na nieudostępnieniu całości pasa drogi koniecznej przez właściciela nieruchomości obciążonej.

Jeżeli wykonywanie służebności drogi koniecznej stało się dla właściciela nieruchomości obciążonej szczególnie uciążliwe, to ma on dwie możliwości. Po pierwsze, może on domagać się zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności. Jeżeli po ustanowieniu służebności gruntowej powstanie ważna potrzeba gospodarcza, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać za wynagrodzeniem zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności, chyba ze żądana zmiana przyniosłaby niewspółmierny uszczerbek nieruchomości władnącej. Po drugie, właściciel nieruchomości obciążonej może wystąpić o zniesienie służebności drogi koniecznej za wynagrodzeniem bądź bez wynagrodzenia. Właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej. Właściciel nieruchomości obciążonej może również żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia, jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie.

W celu realizacji powyższych żądań właściciel nieruchomości obciążonej powinien wystąpić do sądu rejonowego – wydziału cywilnego z pozwem o zmianę bądź zniesienie służebności drogi koniecznej. W postępowaniu o zniesienie służebności nie ma znaczenia sposób jej powstania, a więc to, czy źródłem jej istnienia jest umowa czy postanowienie sądu.

Wskazane w pytaniu okoliczności nie uzasadniają ani zmiany treści służebności drogi koniecznej ani tym bardziej jej zniesienia. Warto podkreślić, że zniesienie służebności drogi koniecznej nie jest uzasadnione w sytuacji, gdy istnieje wprawdzie inny dojazd do nieruchomości władnącej, lecz nie jest on bezpośredni (od drogi gminnej oddziela ją działka będąca własnością Skarbu Państwa) i w konsekwencji istniałaby potrzeba ponownego ustanowienia służebności drogi koniecznej innym szlakiem drożnym.