Wynagrodzenie za służebność drogi koniecznej

Pytanie:

"Nieruchomość nie ma odpowiedniego dostÄ™pu do drogi publicznej. WÅ‚aÅ›cicielem nieruchomoÅ›ci, na której ma być ustanowiona sÅ‚użebność drogi koniecznej jest PaÅ„stwowe Gospodarstwo LeÅ›ne Lasy PaÅ„stwowe. Czy podmiot PaÅ„stwowe Gospodarstwo LeÅ›ne Lasy PaÅ„stwowe jest zobowiÄ…zany do żądania wynagrodzenia w rozumieniu art. 145 § 1 kc za ustanowienie sÅ‚użebnoÅ›ci drogi koniecznej, a dokÅ‚adnej czy tylko może żądać takiego wynagrodzenia czy musi żądać takiego wynagrodzenia?"

Odpowiedź prawnika: Wynagrodzenie za służebność drogi koniecznej

Art. 145 § 1 kc okreÅ›la przesÅ‚anki ustanowienia sÅ‚użebnoÅ›ci drogi koniecznej. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostÄ™pu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomoÅ›ci budynków gospodarskich, wÅ‚aÅ›ciciel może żądać od wÅ‚aÅ›cicieli gruntów sÄ…siednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej sÅ‚użebnoÅ›ci drogowej. Stosownie do art. 145 § 2 kc, przeprowadzenie drogi koniecznej nastÄ…pi z uwzglÄ™dnieniem potrzeb nieruchomoÅ›ci nie majÄ…cej dostÄ™pu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić. Ponadto, przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzglÄ™dniać interes spoÅ‚eczno-gospodarczy.

WedÅ‚ug art. 145 kc, ustanowienie sÅ‚użebnoÅ›ci drogi koniecznej nastÄ™puje za wynagrodzeniem, z czego wynika, Å¼e ustanowienie tej sÅ‚użebnoÅ›ci może nastÄ…pić tylko jednoczeÅ›nie z przyznaniem wynagrodzenia osobie, której nieruchomość zostaÅ‚a obciążona. Wynagrodzenie to nie jest odszkodowaniem i powinno stanowić Å›wiadczenie ekwiwalentne, peÅ‚ni wiÄ™c funkcjÄ™ ceny i ma charakter obligacji realnej (obowiÄ…zek jego uiszczenia wynika ze stosunku prawnorzeczowego).

O wynagrodzeniu sÄ…d orzeka z urzÄ™du, niezależnie od wniosku wÅ‚aÅ›ciciela nieruchomoÅ›ci sÅ‚użebnej, chyba że uprawniony zrzekÅ‚ siÄ™ wynagrodzenia. Oznacza to, że ustanowienie sÅ‚użebnoÅ›ci drogi koniecznej nastÄ™puje zawsze odpÅ‚atnie, chyba że wÅ‚aÅ›ciciel nieruchomoÅ›ci sÅ‚użebnej wyraźnie zrzekÅ‚ siÄ™ prawa do wynagrodzenia. JeÅ›li zaÅ› nie przyznano wynagrodzenia w sprawie o ustanowienie sÅ‚użebnoÅ›ci nie ma przeszkód do dochodzenia go później w drodze procesu. W razie nieprzyznania wynagrodzenia w orzeczeniu sÄ…dowym roszczenie o wynagrodzenie przedawnia siÄ™ z upÅ‚ywem 10 lat (art. 118 kc) od uprawomocnienia siÄ™ orzeczenia, chyba że nieprzyznanie wynagrodzenia nastÄ…piÅ‚o na skutek zrzeczenia siÄ™ przez uprawnionego, co powinno wynikać wyraźnie z sentencji postanowienia sÄ…du.

Jeżeli zaÅ› chodzi o samo wynagrodzenie to powinno być ono okreÅ›lone jako Å›wiadczenie jednorazowe. Jednakże orzecznictwo SÄ…du Najwyższego (oraz część doktryny) dopuszcza możliwość okreÅ›lenia wynagrodzenia w formie Å›wiadczeÅ„ okresowych. Wynagrodzenie to ustala siÄ™ wedÅ‚ug cen rynkowych, przy czym nie ma żadnych ustawowych wskazówek, jak należy okreÅ›lić jego podstawÄ™. Jako kryteria pomocnicze można wskazać: znaczne zwiÄ™kszenie wartoÅ›ci nieruchomoÅ›ci wÅ‚adnÄ…cej, obniżenie wartoÅ›ci nieruchomoÅ›ci sÅ‚użebnej czy straty poniesione przez wÅ‚aÅ›ciciela nieruchomoÅ›ci obciążonej (np. na skutek utraty pożytków z zajÄ™tego pod drogÄ™ pasa gruntu).

Na marginesie należy wspomnieć, iż PaÅ„stwowe Gospodarstwo LeÅ›ne Lasy PaÅ„stwowe może być zobowiÄ…zane do żądania wynagrodzenia z tego tytuÅ‚u przez np. polecenia Dyrekcji, nie bÄ™dzie to zaÅ› wprost wynikaÅ‚o z przepisów prawa. 


Zespół prawników
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika