Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Wspólny majątek wspólników stanowią wkłady wniesione do spółki przez wspólników, pożytki przynoszone przed przedmiot wkładu oraz surogat przedmiotu wkładu (tj. rzecz lub prawo nabyte w zamian za ten składnik majątku wspólników). Ponadto do majątku wspólnego należą też inne składniki majątkowe nabyte i wytworzone w czasie działania spółki (tak orzeczenie SN z dnia 29 lipca 1977 r., III CZP 54/77, OSNCP 1978, nr 4, poz. 61 z glosą S. Grzybowskiego, OSPiKA 1978, nr 5, poz. 81).
W dobrze sporządzonej umowie spółki cywilnej wspólnicy powinni określić jaką wartość mają wnoszone przez każdego z nich wkłady. Jeżeli w umowie spółki wspólnicy zapisali, iż wspólnik A wniósł do spółki na własność samochód o wartości 10.000 zł, to należy mu wypłacić 10.000 zł.
Jeśli wspólnicy w umowie spółki nie oznaczyli w umowie wartości wkładu, to wypłaca się ustępującemu wspólnikowi sumę odpowiadającą wartości wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Jeśli wspólnicy nie potrafią samodzielnie ustalić tej wartości, mogą to zlecić rzeczoznawcy. W razie sporu sprawę rozstrzygnie sąd.
Jak wskazano wyżej do majątku wspólnego wspólników zalicza się m.in. wkłady. Ten wspólny majątek trzeba wycenić. Przy rozliczaniu się z występującym wspólnikiem należy odliczyć od ustalonej wartości majątku wspólnego wartość wkładów, jakie wnieśli wspólnicy. Przy czym wartość jednego z tych wkładów, tj. wkładu występującego wspólnika, wypłaca mu się. Z tak ustalonej wartości wypłaca się wspólnikowi sumę odpowiadającą jego udziałowi w zyskach, wg umowy spółki, Jeśli umowa tego nie określa, udział wspólników w zyskach jest równy. Jeśli jest 3 wspólników, to występującemu wypłaca się 1/3 z tej wartości.
Przykładowo: majątek spółki wynosi 100.000 zł. Wartość wkładu wspólnika A=10.000 zł, B=20.000zł, C=10.000zł. Po ich odliczeniu pozostanie więc majątek warty 60.000zł. Przypuśćmy, że ustępujący wspólnik A, zgodnie z umową spółki, uczestniczył w zyskach w udziale wynoszącym 50%, a pozostali wspólnicy po 25%. Wspólnikowi A należy więc wypłacić dodatkowo 30.000zł. Otrzyma więc 10.000zł tytułem zwrotu wartości wkładu i 30.000 z pozostałego majątku. Jeśli nieruchomość została nabyta przez wspólników w ramach działalności w spółce cywilnej, to stanowi ona składnik majątku wspólnego i należy ja wycenić. Wspólnik występujący ze spółki nie ma prawa żądać, by pozostali wspólnicy przenieśli na niego udział we własności tej nieruchomości. Jeżeli ustępujący wspólnik wniósł przedmiotową nieruchomość jako wkład na własność, a nie do używania, to nie ma prawa żądać zwrotu tej nieruchomości. Może żądać zwrotu wartości tej nieruchomości, czyli przykładowych 50.000zł.