Stowarzyszenie a praca jego członków
Pytanie:
"Utworzone zostało Stowarzyszenie i wpisane do sądu w rejestrze stowarzyszeń. Stowarzyszenie nasze również wpisane jest do KRS rejestru przedsiębiorców, gdyż przez stowarzyszenie prowadzona jest działalność gospodarcza, poprzez którą Stowarzyszenie pozyskuje środki finansowe, które przeznacza na cele statutowe. W ramach tej działalności gospodarczej prowadzimy zakład opieki zdrowotnej. W statucie stowarzyszenia zawarte jest, iż członkowie w tym zarząd stowarzyszenia pracują na jego rzecz społecznie. Jednak są osoby - członkowie stowarzyszenia, które w prowadzonym zakładzie opieki zdrowotnej (prowadzonej działalności gospodarczej) chciałyby posiadać na stałe - cały etat. Aby to uczynić jedynym rozwiązaniem byłaby umowa o pracę, gdyż osoby te nie wykonywałyby innej pracy zarobkowej. Mamy świadomość, że w tym celu musimy zwołać walne zgromadzenie stowarzyszenia i zmienić statut (pojąć uchwałę) w taki sposób, aby można było zatrudniać na umowę o pracę członków Stowarzyszenia, tym bardziej że osoby te świadcząc pracę na rzecz stowarzyszenia nie posiadają innych źródeł dochodu. Czy w związku z powyższą sytuacją dozwolone jest przez prawo, aby można było zmienić statut tak, aby zatrudnienie na umowę o pracę członków Stowarzyszenia w działalności gospodarczej Stowarzyszenia było dozwolone. Działalność niegospodarcza Stowarzyszenia nadal prowadzona jest poprzez pracę członków społeczną."
Odpowiedź prawnika: Stowarzyszenie a praca jego członków
Co do zasady, na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. 2001 r. Nr 79, poz. 855 ze zm.) art. 2 ust. 3, stowarzyszenie opiera swoją działalność na pracy społecznej członków. Stowarzyszenie do prowadzenia swoich spraw, może zatrudniać pracowników.
Kwestia zatrudnienia członków stowarzyszenia nie jest jednoznacznie uregulowana w przepisach prawa, aczkolwiek stanowisko w tej sprawie zostało przedstawione w uzasadnieniu uchwały siedmiu sędziów z 27 lutego 1990 r. (III PZP 59/89). Zgodnie z niniejszym stanowiskiem, Sąd Najwyższy stwierdził, iż pracownik stowarzyszenia może być jednocześnie członkiem tego stowarzyszenia. Niniejsza okoliczność bowiem nie ma wpływu na prawa i obowiązki wynikające ze stosunku pracy, członkostwo w stowarzyszeniu, pod żadnym względem nie zwiększa ani nie zmniejsza uprawnień pracowniczych unormowanych w prawie pracy. W związku z powyższym prawa i obowiązki pracownika i członka stowarzyszenia nie są wspólne i podlegają odrębnym reżimom prawnym.
Należy jednak pamiętać, zgodnie z sentencją w/w uchwały, że "dochód stowarzyszenia uzyskany z działalności gospodarczej służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków także wówczas, gdy są pracownikami stowarzyszenia".
Z kolei Sąd Apelacyjny w Warszawie w postanowieniu z dnia z 7 kwietnia 1992 r. (I ACr 130/92),przyjął, iż "zasada swobody zrzeszania się i brak szczegółowego zakazu w Prawie o stowarzyszeniach nie pozwala wyłączyć możliwości członkostwa w stowarzyszeniu pracownika stowarzyszenia. Zawężenie możliwości pozostania członkiem stowarzyszenia jedynie do osób niebędących pracownikami nie ma podstawy ani w przepisach ustawy, ani w zasadach współżycia społecznego. Przeciwnie, względy celowości pozwalają mniemać, że efekty pracy członków stowarzyszenia będą z reguły lepsze, zważywszy na dodatkowe powiązanie takich pracowników z pracodawcą".
Jak wynika z powyższego przepisy prawa nie zakazują nawiązania stosunku pracy z członkiem stowarzyszenia, a orzecznictwo niejednokrotnie wypowiedziało się za tym, iż nie ma przeszkód w zawarciu umowy o pracę z członkiem stowarzyszenia.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?