Ubezwłasnowolnienie częściowe a decyzja o leczeniu

Odpowiedź prawnika: Ubezwłasnowolnienie częściowe a decyzja o leczeniu

Z treści pytania wynika, iż zależy Państwu przede wszystkim na tym, by mieć możliwość podejmowania decyzji o leczeniu swojej dorosłej córki, w tym przyjęciu jej do szpitala w razie takiej potrzeby. Informacje na temat ubezwłasnowolnienia zawiera artykuł Kto i w jakich okolicznościach może zostać ubezwłasnowolniony? Skutki ubezwłasnowolnienia 

Kwestia leczenia osoby Państwa córki regulowana jest jednak szczególną ustawą o ochronie zdrowia psychicznego. To jej przepisy regulują zasady dotyczące leczenia osób chorych, w tym także zasady przyjęcia do szpitala.

Co do zasady badanie psychiatryczne może być przeprowadzone za zgodą osoby badanej, a w przypadku osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej całkowicie – za zgodą przedstawiciela ustawowego. Jednakże osoba, której zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych może zagrażać bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, bądź nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, może być poddana badaniu psychiatrycznemu również bez jej zgody, a osoba małoletnia lub ubezwłasnowolniona całkowicie - także bez zgody jej przedstawiciela ustawowego.

Przyjęcie do szpitala następuje co do zasady za zgodą osoby przyjmowanej. Jeśli Państwo chcieliby wyrażać na to zgodę (pisemną) zamiast córki, musiałaby ona zostać ubezwłasnowolniona całkowicie. Jeżeli jednak przyjęcie do szpitala dotyczy pełnoletniej całkowicie ubezwłasnowolnionej, zdolnej do wyrażenia zgody, jest wymagane również uzyskanie zgody tej osoby na przyjęcie. Ponadto taka zgoda może być wyrażona za zgodą sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby, chociaż w wypadkach nagłych nie jest konieczne uzyskanie zgody sądu opiekuńczego przed przyjściem do szpitala psychiatrycznego. W przypadku sprzecznych oświadczeń w sprawie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego tej osoby i jej przedstawiciela ustawowego, zgodę na przyjęcie do szpitala wyraża sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby.

Bez zachowania powyższych wymogów co do zgody na przyjęcie, osoba chora psychicznie może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego tylko wtedy, gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób. To prawdopodobnie było podstawą do obecnego przyjęcia do szpitala Państwa córki.

Do szpitala psychiatrycznego może być również przyjęta, bez wyrażenia zgody osoba chora psychicznie:

• której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że nieprzyjęcie do szpitala spowoduje znaczne pogorszenie stanu jej zdrowia psychicznego,

bądź

• która jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a uzasadnione jest przewidywanie, że leczenie w szpitalu psychiatrycznym przyniesie poprawę jej stanu zdrowia.

O takim przyjęciu do szpitala psychiatrycznego orzeka jednak sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania tej osoby - na wniosek jej małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa, jej przedstawiciela ustawowego lub osoby sprawującej nad nią faktyczną opiekę.