Umowa spółki a KSH

Odpowiedź prawnika: Umowa spółki a KSH

Podstawą działania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są postanowienia umowy spółki oraz przepisy kodeksu spółek handlowych. Przepis art. 241 ksh stanowi, że zgromadzenie wspólników jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim udziałów, jeżeli przepisy kodeksu lub umowa spółki nie stanowią inaczej. Zasadą jest więc brak wymagania kworum dla ważności zgromadzenia wspólników, ale są przepisy kodeksowe wprowadzające wymóg zebrania odpowiedniej liczy udziałowców w celu podjęcia wiążącej uchwały. Przykładowo pełnej reprezentacji kapitału zakładowego wymaga podjęcie uchwały nieprzewidzianej w porządku obrad albo zapobiegającej rozwiązaniu spółki. Reprezentacji co najmniej połowy kapitału zakładowego i większości kwalifikowanej trzech czwartych głosów wymaga m. in. podjęcie uchwały o połączeniu spółek albo uchwały o przekształceniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w akcyjną lub odwrotnie.

Wymaganie kworum może także wynikać z umowy spółki. Warunkiem jest, że umowa nie może łagodzić wymagań co do kworum, jeśli są one bezwzględnie określone w przepisach ustawy. Jak trafnie zauważył Sąd Najwyższy w postanowieniu z 22 stycznia 1993 r. (sygn. I CRN 214/92) - Jeżeli w umowie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością określono liczbę reprezentowanych udziałów konieczną dla ważności zgromadzenia (art. 232 kh) oraz skonkretyzowano większość głosów potrzebną do podjęcia uchwały (art. 236 kh), to uchwała jest ważna tylko wówczas, gdy głosowała za jej podjęciem wymagana w umowie większość przy jednoczesnej reprezentacji udziałów niezbędnej dla ważności zgromadzenia. Jak wskazał Sąd w uzasadnieniu powyższego orzeczenia normy wynikające z obecnych art. 241 i 245 ksh mają charakter dyspozytywny, zatem strony umowy zawiązującej spółkę mogą odmiennie uregulować kwestię dotyczącą wymagań stawianych podejmowaniu uchwał. Wynika stąd, że przytoczony zapis z umowy spółki dotyczący głosowania na Zgromadzeniu Wspólników jest ważny, ale jeśli przedmiotem głosowania będzie przykładowo przekształcenie spółki to ważność takiej uchwały zależeć będzie od przepisów kodeksu. Uchybienie wymaganiom co do kworum, czy to wynikającym z ustawy czy z umowy spółki, prowadzi do niemożności podjęcia uchwały.

Nie ma przepisu przyznającego nadrzędność uregulowań kodeksu spółek handlowych nad umową spółki. Tam jednak gdzie umowa spółki przewiduje np. podejmowanie uchwał większością niedopuszczalną przez przepisy kodeksu, to tylko postępowanie według norm określonych przez ustawodawcę będzie skutkowało ważnością podjętej uchwały.