Umowa zlecenie

Odpowiedź prawnika: Umowa zlecenie

Żadne przepisy prawa nie ustanawiają ograniczeń dotyczących zatrudniania kierowcy na podstawie umowy zlecenia. Pamiętać jednak należy, iż w przypadku umowy zlecenia między stronami nie jest zawierany stosunek pracy, a co za tym idzie o różnicach tych dwóch zobowiązań (odpłatności, stosunku zależności i podporządkowania, dyspozycyjności w przypadku stosunku pracy, itp.).

Do kierowców prowadzących pojazdy na podstawie umów cywilnoprawnych nie stosuje się ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. 2004 r. Nr 92 Poz. 879 z późn. zm.). Tak więc, obowiązki nałożone na pracodawcę mocą powyższej ustawy, w stosunku do kierowcy zatrudnionego na umowę zlecenia, nie będą obowiązywały. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, w której osoba nie będąca pracownikiem (zleceniobiorca) wykonuje przewozy regularne na trasie nie przekraczającej 50 km (chodzi tu o przewozy autobusowe, względnie autokarowe).

W ujęciu kodeksowym przedmiotem umowy zlecenia jest zobowiązanie do dokonania jedynie określonej czynności prawnej, a nie każdej czynności. Podstawowym obowiązkiem zleceniobiorcy jest wykonanie usługi z należytą (lub inną, zgodną z umową, np. podwyższoną, szczególną) starannością. Ponadto zleceniobiorcę obciąża bezwzględny obowiązek stosowania się do wskazówek zleceniodawcy co do sposobu wykonania zlecenia, jeżeli zostały mu one udzielone. Wynika to z natury zlecenia, które ma na celu realizację potrzeb dającego zlecenie (Gujski Waldemar - Kontrakty menedżerskie. Umowy cywilnoprawne o świadczenie pracy. Warszawa 2008 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie I) ss. 472). Co prawda, same przepisy ustawowe nie nakładają takiego obowiązku, jednak jak powszechnie się wskazuje umowa zlecenia powinna zawierać dokładny opis (przedmiot) zlecenia. Stwierdzenie "Kierowca - przewóz towaru" nie wydaje się być dobrze ujętym przedmiotem zlecenia. Poprawniej byłoby następujące określenie przedmiotu zlecenia: "Kierowanie pojazdem oraz przewóz towarów z punktu a do punktu b w określonym czasie." Jak jednak stanowi art. 65 § 2 kc: W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

Przepisy prawa nie wymagają przedłożenia jakichkolwiek dokumentów przez zleceniobiorcę. Natomiast korzystnym rozwiązaniem dla zleceniodawcy byłoby złożenie (w umowie) oświadczenia zleceniobiorcy, iż dysponuje on odpowiednim doświadczeniem oraz uprawnieniami niezbędnymi do należytego wykonania zlecenia.

Warto przy tym podkreślić, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o transporcie drogowym przedsiębiorca posiadający licencję na przewóz rzeczy osobiście wykonujący przewozy i zatrudnieni przez przedsiębiorcę kierowcy, a także inne osoby niezatrudnione przez przedsiębiorcę, lecz wykonujące osobiście przewozy na jego rzecz, muszą spełniać wymagania określone w przepisach ustawy, przepisach ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (a więc posiadać odpowiednie uprawnienia do kierowania pojazdem) oraz w innych przepisach określających wymagania w stosunku do kierowców (np. wymagania określone w rozdziale 7a powołanej ustawy), a także nie mogą być skazani prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, wiarygodności dokumentów lub środowisku. Jest to obowiązek ustawowy za którego wykonanie odpowiada przedsiębiorca posiadający licencję. Chociaż więc sama umowa zlecenia nie musi zawierać postanowień o np. niekaralności, to uregulowanie tej kwestii leży w interesie przedsiębiorcy.