Uprawnienia procesowe interwenienta ubocznego

Pytanie klienta:

""Nasi dłużnicy solidarni podarowali nieruchomość - jedyny swój składnik majątkowy, z którego można byłoby uzyskać zaspokojenie spornej wierzytelności - swojej siostrzenicy. Wystąpiliśmy ze skarga pauliańską wobec tej siostrzenicy. Nie udzieliła ona żadnej odpowiedzi na pozew, ale z interwencją uboczną zgłosili się do sprawy nasi solidarni dłużnicy. Siostrzenica nawet nie wie nic o tej interwencji. Interwenci dowiedzieli się o sprawie z innego źródła. Wg naszej wiedzy: między darczyńcami a obdarowaną trwa proces o unieważnienie tej transakcji a konkretnie: " (...) o uznanie umowy darowizny za nieważną z uwagi na pozorność oświadczenia woli (...)”. Czy w tym przypadku nasi dłużnicy mają uprawnienia (uzasadniony interes prawny) do występowania w sprawie ze skargi pauliańskiej jako interwenci uboczni? Czy w trakcie procesu ze skargi pauliańskiej maja oni (interwenci) prawo do zgłaszania dowodów rzeczowych w postaci akt sądowych w innych sprawach, itp.? Czy interwenientowi ubocznemu należy sie zwrot kosztów procesu - w tym zastępstwa procesowego? W tej konkretnej sytuacji interwenci uboczni zostali zwolnieni z kosztów sądowych, a w sprawie reprezentowani są przez "drogą" kancelarię adwokacką.""

Odpowiedź prawnika:

Pomijając już fakt, że sąd z urzędu zbada pod tym kątem pismo procesowe interwenienta i dopuści go albo nie, należy powiedzieć, że interes prawny zależy od tego, czy orzeczenie sądu wywrze pośredni lub bezpośredni skutek prawny między interwenientem a przeciwnikiem strony, do której przystąpił. Jedno z orzeczeń mówi, że „Interwenient uboczny nie dochodzi w procesie żadnych praw własnych (poza wypadkiem interwencji ubocznej samoistnej - art. 81 kpc). Współdziałając ze stroną, do której przystąpił, pośrednio broni własnej sytuacji prawnej, na którą może mieć wpływ wygranie lub przegranie procesu przez tę stronę. Udział interwenienta ubocznego w procesie uzasadniony jest z reguły istnieniem stosunku prawnego między interwenientem, a stroną, do której przystąpił.” Należy stwierdzić, że w przypadku skargi pauliańskiej dłużnik może wstąpić do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego, gdyż ma interes prawny w rozstrzygnięciu procesu na rzecz strony pozwanej.

Interwenienci mają prawo zgłaszać środki dowodowe, bo przystępują do strony (są one tylko dwie), której nie należy utożsamiać z określoną osobą. Ustawa nie wyłącza też możliwości takiego zachowania interwenienta. Interwenientowi należy się z tych samych powodów zwrot kosztów procesu. Ale nie należy zapominać, że koszty procesu to koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Dlatego zbyt wysokie wynagrodzenie dla adwokata może być potraktowane jako koszty, które nie są niezbędne do celowej obrony, poza tym istnieją określone limity, do których przysługuje zwrot.