Wpływ intercyzy na podział majątku

Odpowiedź prawnika: Wpływ intercyzy na podział majątku

Warunkiem podziału majątku wspólnego jest uprzednie zniesienie wspólności majątkowej, które następuje z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego (wtedy, gdy upływnie termin do wniesienia apelacji) lub wcześniej z chwilą zawarcia przez małżonków notarialnej umowy znoszącej wspólność majątkową (intercyzy). W pierwszym przypadku istnienie rozdzielności majątkowej zależy od tego, czy wyrok rozwodowy się uprawomocni. Dopóki będzie możliwość odwołania się od wyroku rozwodowego, nie będzie możliwe wszczęcie drugiego postępowania o podział majątku wspólnego. Jeśli natomiast sąd podzielił majątek wspólny w  wyroku rozwodowym, a następnie wyrok ten został uchylony, wówczas podział również traci skuteczność. Takie jest ryzyko zamieszczenia podziału majątku wspólnego w wyroku rozwodowym. Jeśli zatem nie ma intercyzy, najlepiej najpierw przeprowadzić rozwód, a potem podział majątku wspólnego.  

Sprawa jest jednak prostsza w drugim przypadku, gdy małżonkowie znieśli wspólność majątkową w drodze intercyzy. Wówczas nie ma przeszkód, by jednocześnie (ale oddzielnie) wnieść pozew o rozwód do sądu rozwodowego i wniosek o podział majątku wspólnego do sądu  cywilnego. Nie trzeba czekać na prawomocne orzeczenie rozwodu, w wyniku którego doszłoby do zniesienia wspólności majątkowej, skoro została ona już zniesiona w drodze umowy notarialnej. Wniosek o podział majątku wspólnego można również wnieść łącznie z pozwem o rozwód. Jednak sąd prowadzący sprawę rozwodową tylko wtedy przeprowadzi podział majątku wspólnego, gdy nie spowoduje to nadmiernej  przewlekłości postępowania, czyli wtedy, gdy majątek wspólny nie obejmuje wielu rzeczy lub małżonkowie są zgodni co do tego, w jaki sposób chcą podzielić majątek. W innych wypadkach szczególnie, gdy majątek jest duży i nie ma zgody między małżonkami, sąd rozwodowy pozostawia wniosek o podział majątku bez rozpoznania. Reasumując, zawsze jeśli małżonkom zależy na szybkim uzyskaniu  rozwodu, a nie wiedzą jeszcze jak podzielą majątek, powinni złożyć oddzielnie pozew o rozwód i wniosek o podział majątku wspólnego. Sprawa o podział majątku wspólnego może bowiem trwać znacznie dłużej niż sprawa rozwodowa. Dzięki intercyzie nie ma jednak potrzeby czekania na uprawomocnienie się wyroku rozwodowego. 

Wniosek o podział majątku wspólnego można złożyć w sądzie rejonowym wydziale cywilnym, w którego okręgu znajduje się majątek podlegający podziałowi. Opłata od wniosku o podział majątku wynosi piątą część wpisu stosunkowego, który jest obliczany od wartości majątku podlegającego podziałowi. Jeśli małżonkowie są zgodni pobiera się połowę opłaty.

Pozew o rozwód należy złożyć w sądzie okręgowym, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeśli chociaż jeden z małżonków jeszcze w tym okręgu stale przebywa. Jeśli oboje małżonkowie zmienili już miejsce zamieszkania, wówczas właściwy jest sąd miejsca zamieszkania pozwanego małżonka, a w braku tej podstawy sąd miejsca zamieszkania małżonka wnoszącego pozew. Opłata od pozwu ustalana jest przez sąd w formie wpisu tymczasowego w granicach od 30 – 600 zł.