Wygaśnięcie a przedawnienia uprawnień z rękojmi

Odpowiedź prawnika: Wygaśnięcie a przedawnienia uprawnień z rękojmi

Uprawnienia z rękojmi przysługują kupującemu z mocy prawa jednakże mogą być modyfikowane przez strony umowy. Zakres modyfikacji uzależniony jest od tego, czy umowa zawierana jest z konsumentem czy z przedsiębiorcą. W przypadku umowy zawieranej z przedsiębiorcą zakres możliwych modyfikacji jest wręcz nieograniczony i strony mogą nawet wyłączyć stosowanie rękojmi. Natomiast w przypadku umowy zawieranej z konsumentem strony mogą jedynie rozszerzyć uprawnienia z tytułu rękojmi, jednak nie mogą ograniczyć uprawnień z rękojmi. Rękojmia przy sprzedaży obiektów budowlanych wynosi 3 lata. Jeżeli umowa została zawarta z przedsiębiorcą strony mogły skrócić termin rękojmi do 2 lat. W przypadku zawarcia umowy z konsumentem skrócenie terminu rękojmi będzie niedozwolone. Termin rękojmi jest terminem prekluzyjnym, czyli z upływem tego terminu roszczenie wygasa. Oznacza to, że kupujący powinien zgłosić sprzedającemu istnienie wady przed upływem rękojmi. Zgłoszenie wady po upływie terminu rękojmi jest bezskuteczne, ponieważ uprawnienia z rękojmi wygasają. Należy też odróżnić samo zgłoszenie istnienia wady od dochodzenia roszczeń wynikających z rękojmi. Dochodzenie uprawnień z rękojmi podlega ogólnym terminom przedawnienia. Jeżeli więc kupujący zgłosi wadę sprzedającemu przed upływem rękojmi, ale nie będzie dochodził uprawnień z niej wynikających przez określony czas, jego roszczenie ulegnie przedawnieniu. Upływ terminu przedawnienia nie powoduje wygaśnięcia roszczenia, jednakże druga strona może zwolnić się od spełnienia roszczenia powołując się na upływ terminu przedawnienia. Ogólny termin przedawnienia wynosi 10 lat, a dla roszczeń wynikających ze stosunków prawnych między przedsiębiorcami okres przedawnienia wynosi 3 lata. Jeżeli jedna ze stron jest przedsiębiorcą, a druga konsumentem, każdej ze stron przysługiwał będzie inny termin przedawnienia. W doktrynie istnieją jednak rozbieżności od kiedy należy liczyć termin przedawnienia: czy od momentu zgłoszenia sprzedającemu istnienia wady (wystąpienia wady), czy też od momentu wygaśnięcia roszczenia z tytułu rękojmi. Ponieważ nie ma jednolitego poglądu w tej sprawie można bronić obu poglądów.

Wygaśnięcie roszczenia w związku z upływem terminu rękojmi doznaje jednego wyjątku: w przypadku gdy sprzedawca podstępnie wadę zataił upływ terminu rękojmi nie powoduje wygaśnięcia uprawnień z niej wynikających. Jednakże to na kupującym ciąży ciężar dowodu, że sprzedający wiedział o wadzie i podstępnie ją zataił przed kupującym.