Zabezpieczenie w postępowaniu przygotowawczym

Odpowiedź prawnika: Zabezpieczenie w postępowaniu przygotowawczym

W razie popełnienia przestępstwa, za które można orzec grzywnę, przepadek, nawiązkę lub świadczenie pieniężne albo nałożyć obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, może z urzędu nastąpić zabezpieczenie wykonania orzeczenia na mieniu oskarżonego. Natomiast w razie popełnienia przestępstwa przeciwko mieniu lub wyrządzenia przestępstwem szkody w mieniu, może z urzędu nastąpić zabezpieczenie roszczeń o naprawienie szkody. Postanowienie o zabezpieczeniu wydaje sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator. Prokurator lub sąd wydają postanowienie o zabezpieczeniu jeżeli uznają, że jest ono uzasadnione. Osoba zawiadamiająca o popełnieniu przestępstwa bądź poszkodowany mogą wnioskować o wydanie postanowienia o zabezpieczeniu, jednakże wniosek ten nie jest ani dla prokuratora, ani dla sądu wiążący. Postanowienie o zabezpieczeniu wydają niezależnie od siebie prokurator oraz sąd. Tak więc w przypadku gdy w toku prowadzonego postępowania przygotowawczego prokurator nie wyda postanowienia o zabezpieczenie roszczeń o naprawienie szkody, nie jest wykluczone że postanowienie takie wyda sąd w ramach postępowania karnego. Należy też pamiętać, że na wydane przez prokuratora bądź sąd postanowienie przysługuje zażalenie.

W postanowieniu sąd lub prokurator określają zakres i sposób zabezpieczenia. Zabezpieczenie grożącego przepadku następuje przez zajęcie ruchomości, wierzytelności i innych praw majątkowych oraz przez ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości. Zakaz ten podlega ujawnieniu w księdze wieczystej, a w jej braku, w zbiorze złożonych dokumentów. W miarę potrzeby może być ustanowiony zarząd nieruchomości lub przedsiębiorstwa oskarżonego.