Zajęcie rzeczy najemcy lokalu

Odpowiedź prawnika: Zajęcie rzeczy najemcy lokalu

Zastaw na rzeczach ruchomych najemcy wniesionych do przedmiotu najmu dla zabezpieczenia czynszu oraz świadczeń dodatkowych wynajmującego jest zastawem ustawowym. Zgodnie z art. 326 ustawy Kodeks cywilny, przepisy rozdziału regulującego zastaw na rzeczach ruchomych stosuje się odpowiednio do zastawu, który powstaje z mocy ustawy. Zgodnie z art. 318 k.c. zastawnik, któremu rzecz została wydana, powinien czuwać nad jej zachowaniem, a zatem należy wnioskować, że zastawnik, który nie włada rzeczą (w przypadku zastawu ustawowego, zastawnik nie włada rzeczą) nie ma obowiązku czuwania na zachowaniem rzeczy, czyli nie odpowiada za ich zniszczenie czy utratę. Wynajmujący odpowiada za zachowanie rzeczy (zniszczenie lub utratę) jedynie w wypadku, gdy wynajmujący sprzeciwi się usunięciu rzeczy obciążonych zastawem (ustawowe prawo wynajmującego wygasa, gdy rzeczy obciążone zastawem zostaną z przedmiotu najmu usunięte) i zatrzyma je na własne niebezpieczeństwo dopóki zaległy czynsz nie będzie zapłacony lub zabezpieczony. Wówczas zastawnik (wynajmujący) powinien czuwać nad zachowaniem rzeczy najemcy stosownie do przepisów o przechowaniu za wynagrodzeniem (obowiązek zachowania rzeczy w stanie nie pogoszonym, zakaz używania rzeczy, chyba że jest to konieczne do zachowania rzeczy w stanie nie pogorszonym, odpowiedzialność również za przypadkową utratę rzeczy, np. kradzież, w sytuacji, gdy wynajmujący używał rzeczy bez zgody najemcy lub oddaje rzecz na przechowanie innej osobie, chyba że mimo naruszenia swoich obowiązków utrata lub uszkodzenie i tak by nastąpiło), a następnie, po wygaśnięciu zastawu powinien zwrócić rzecz najemcy. Zatem wynajmujący (zastawnik) tylko wyjątkowo odpowiada za zniszczenie, uszkodzenie lub utratę rzeczy, w sytuacji gdy sprzeciwi się usunięciu rzeczy przez najemcę z przedmiotu najmu i zatrzyma je na własne niebezpieczeństwo. Jeśli chodzi o dopuszczalną dysproporcję między zadłużeniem najemcy, a wartością rzeczy wniesionych do przedmiotu najmu, na których przysługuje wynajmującemu ustawowe prawo zastawu, to wynajmujący nie ma wpływu na tą dysproporcję, ze względu na fakt, że ustawowe prawo zastawu powstaje z mocy prawa i dla powstania tego zastawu nie ma znaczenia wartość rzeczy wniesionych do przedmiotu najmu. Tylko w sytuacji, gdy najemca usuwa rzeczy z przedmiotu najmu (wtedy prawo zastawu na tych rzeczach wygasa), a wynajmujący sprzeciwi się usunięciu rzeczy i zatrzyma je na własne niebezpieczeństwo, to odpowiada wobec najemcy za szkodę, która wynikła z nieuzasadnionego zatrzymania rzeczy, np. jeśli pozostałe rzeczy znajdujące się w przedmiocie najmu, wystarczająco gwarantują wynajmującemu zaspokojenie jego roszczeń. Zatem w sytuacji, gdy wynajmujący w sposób nieuzasadniony sprzeciwia się usunięciu przedmiotów najemcy z mieszkania i w ten sposób naraża najemcę na powstanie szkody, wynajmujący musi liczyć się z tym, że może być zobowiązany do zapłaty odszkodowania najemcy.