Zarząd spółki z o.o. a czynności zwykłego zarządu

Odpowiedź prawnika: Zarząd spółki z o.o. a czynności zwykłego zarządu

Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w kodeksie spółek handlowych członkowie zarządu podlegają ograniczeniom wobec spółki. Ograniczenia te wynikać mogą zarówno z ustawy jaką jest kodeks spółek handlowych, jak również mogą być zawarte w umowie spółki oraz, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, w uchwałach wspólników.

Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, a o taki właśnie chodzi i umowa spółki nie stanowi inaczej, do wzajemnych stosunków członków zarządu stosuje się ograniczenia powołane wyżej. Prawo jednak zapewnia pewien minimalny standard uprawnień dla członków zarządu. Bowiem każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Każdy członek zarządu może prowadzić bez uprzedniej uchwały zarządu sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed załatwieniem sprawy, choćby jeden z pozostałych członków zarządu sprzeciwi się jej przeprowadzeniu lub jeżeli sprawa przekracza zakres zwykłych czynności spółki, wymagana jest uprzednia uchwała zarządu. W takim przypadku uchwały zarządu mogą być powzięte, jeżeli wszyscy członkowie zostali prawidłowo zawiadomieni o posiedzeniu zarządu. Uchwały zarządu zapadają bezwzględną większością głosów.

Wyjaśnienia wymaga pojęcie sprawy nieprzekraczających zakresu zwykłych czynności. Regułą jest, że prawo członka zarządu do prowadzenia spraw spółki i reprezentowania jej dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Postanowienia dotyczące prowadzenia spraw spółki przez zarząd są najczęściej zlokalizowane w tej części umowy spółki (rozdziale), która dotyczy organów spółki. Nie ma jednak przeszkód, aby przybrały one postać regulaminu stanowiącego załącznik do umowy spółki. Charakteryzując pojęcie spraw nieprzekraczających zwykłego zarządu należy stwierdzić, że każdy członek zarządu sam podejmuje decyzje w zakresie zwykłych czynności spółki, czyli czynności tzw. zwykłego zarządu. Wprawdzie nie można wykluczyć postanowienia umowy spółki wymagającego również dla tych czynności akceptacji przez niektórych lub wszystkich członków zarządu. Zaliczenie danej sprawy do kategorii zwykłych czynności zależy od stosunków danej spółki, a w szczególności rozmiaru prowadzonej przez nią działalności, celu, stanu finansowego itp.

To, co w jednej spółce jest czynnością zwykłą, w innej może przekraczać zakres zwykłego zarządu. Ze względu na możliwość pojawienia się w związku z tym wątpliwości, celowe jest - jak się wydaje - zamieszczenie w umowie lub regulaminie zarządu katalogu spraw, które wspólnicy zaliczają do kategorii zwykłych czynności lub przekraczających zakres takich czynności. Katalog taki, który może być z oczywistych powodów tylko przykładowy, powinien nie tylko usprawnić działanie zarządu, ale też uchronić jego członków od odpowiedzialności za błędną ocenę charakteru czynności. 

Oczywiście łatwiej jest określić katalog czynności, które przekraczają zwykły zarząd. Bowiem w ten sposób powstanie domniemanie, że pozostałe czynności są tymi, które tego zarządu nie będą przekraczały. Pozwoli to na prowadzenie działalności spółki w sposób dość płynny. Dopuszczalna jest też i odwrotna sytuacja, gdzie zostaną w umowie określone czynności, które nie przekraczają zakresu zwykłego zarządu z zastrzeżeniem, że pozostałe czynności będą tymi, które ten zarząd przekraczają. Jeżeli sprawa przekracza zakres zwykłych czynności spółki, konieczne jest wcześniejsze podjęcie uchwały przez zarząd.