Zasady działania wspólnoty

Odpowiedź prawnika: Zasady działania wspólnoty

 Wspólnota mieszkaniowa powstaje z mocy prawa z chwilą wyodrębnienia własności pierwszego lokalu, a więc z chwilą w której prawa własności poszczególnych lokali zaczynają regulować przepisy ustawy o własności lokali. Ponieważ członkostwo w wspólnocie mieszkaniowej powstaje z mocy prawa, nie można do niej przystąpić ani z niej wystąpić, inaczej jak tylko przez pozbycie się własności lokalu. Z tego względu, jeżeli będzie co najmniej dwóch właścicieli odrębnych lokali, wspólnota mieszkaniowa będzie istniała. Ewentualna likwidacja wspólnoty mogłaby mieć miejsce jedynie w sytuacji, gdyby własność wszystkich lokali wchodzących w skład wspólnoty znalazłaby się w posiadaniu jednego podmiotu.

Zgodnie z art. 17 ustawy o własności lokali, za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej odpowiada wspólnota mieszkaniowa bez ograniczeń, a każdy właściciel lokalu - w części odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości. Jeżeli więc wspólnota mieszkaniowa nie jest w stanie zaspokoić zaciągniętych zobowiązań związanych z nieruchomością wspólną, obowiązek zapłaty przechodzi na każdego z właścicieli (każdego członka wspólnoty). Jednak odpowiedzialność każdego z członków wspólnoty ograniczona jest do wysokości przysługującego mu udziału w nieruchomości. W tym też zakresie odpowiedzialność członków wspólnoty jest odpowiedzialnością subsydialną. Oznacza to, że członkowie wspólnoty odpowiadają, gdy majątek wspólnoty nie wystarcza na zaspokojenie zobowiązań wspólnoty.

W wspólnotach mieszkaniowych powołuje się zarząd, jeżeli liczba lokali wyodrębnionych i niewyodrębnionych przekracza 10. W sprawach należących do zakresu czynności zwykłego zarządu wspólnotą mieszkaniową, zarząd działa samodzielnie. Natomiast do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebna jest uchwała właścicieli lokali wyrażająca zgodę na dokonanie tej czynności. Wśród czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ustawa w art. 22 wskazuje m. in.na: udzielenie zgody na nadbudowę lub przebudowę nieruchomości wspólnej oraz na zmianę wysokości udziałów w następstwie powstania odrębnej własności lokalu nadbudowanego lub przebudowanego; udzielanie zarządowi pełnomocnictw do zawierania umów stanowiących czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu w formie prawem przewidzianej.

Wyliczenie wskazane w powołanym artykule ma charakter przykładowy, co oznacza, że do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu mogą należeć jeszcze inne. Każdorazowo o zakwalifikowaniu czynności do zakresu zwykłego zarządu lub do zakresu przekraczającego zwykły zarząd decydują okoliczności konkretnej sprawy. Wpływ na daną kwalifikację będą miały: rodzaj zobowiązania, jego wysokość, cele zobowiązania itp. Przykładowo do zakresu zwykłego zarządu będą należały zobowiązania związane z drobnymi remontami części wspólnych. Natomiast kosztowny remont, związany z dużymi, dodatkowymi nakładami, już raczej będzie należał do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu.

Zdolność upadłościową określają przepisy Działu II, Tytułu I ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. Zgodnie z art. 5 i nast., przepisy ustawy stosuje się dłużników będących przedsiębiorcami. Z kolei przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Wspólnota mieszkaniowa zgodnie z ustawą o własności lokali jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Jednak mało prawdopodobne jest, choć teoretycznie możliwe, aby wspólnota mieszkaniowa prowadziła działalność gospodarczą. Ponieważ zdolność upadłościową posiadają wyłącznie podmioty, które spełniają oba powołane warunki, mało prawdopodobne jest, aby wspólnota mieszkaniowa mogła mieć zdolność upadłościową.

Odnosząc się to pytania, czy wspólnota mieszkaniowa jest podatnikiem podatku VAT należy stwierdzić, iż w pewnych określonych sytuacjach, wspólnota mieszkaniowa może być płatnikiem tego podatku. Może się tak stać, jeżeli np. będzie wynajmowała powierzchnie budynku pod działalność reklamową.

Wspólnoty mieszkaniowe maja również obowiązek dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego w celu uzyskania numeru NIP.