Zasady premiowania efektywności pracy

Odpowiedź prawnika: Zasady premiowania efektywności pracy

Składnikiem wynagrodzenia motywującym do większej efektywności pracowników, którego wysokość uzależniona jest od osiągniętego efektu pracy (osiągnięcie określonej wysokości obrotów) jest premia. Stanowi ona składnik wynagrodzenia, jednakże jej wysokość jest zmienna w poszczególnych okresach rozliczeniowych. Można wyróżnić dwa podstawowe rodzaje premii: uznaniowa i prowizyjna.

Przyznanie premii uznaniowej oraz określenie jej wysokości zależne jest tylko od woli pracodawcy. Przyznaje on ją według własnego uznania, a pracownikowi nie przysługuje żadne roszczenie o wypłatę premii uznaniowej w przypadku gdy pracodawca jej nie przyzna. Brak jest jakichkolwiek kryteriów, na podstawie których jest ona przyznawana. W przypadku osiągnięcia wyższych obrotów pracodawca może przyznać pracownikowi premię uznaniową w wysokości przez siebie określonej. Pracownik nie może jednak na podstawie osiągniętych efektów pracy przewidzieć czy otrzyma premię i w jakiej wysokości.

Premia prowizyjna zależna jest od efektów pracy uzyskiwanych przez pracownika. Z reguły zasady przyznawania premii uznaniowej określone są w umowie o pracę bądź regulaminie wynagradzania. W przypadku spełnienia się przesłanek przyznania premii prowizyjnej pracownik ma roszczenie względem pracodawcy o wypłatę premii. Pracownik może z góry przewidzieć na podstawie osiągniętych efektów pracy czy otrzyma premię i w jakiej wysokości. Premia prowizyjna jest więc lepszym instrumentem motywowania pracowników do większej efektywności pracy.

Pracodawca może też przyznać pracownikowi nagrodę. Jest ona arbitralnie przyznawanym przez pracodawcę składnikiem wynagrodzenia i niezależna jest od spełnienia przez pracowników konkretnych warunków (np. z tytułu świąt).

Zarówno premia prowizyjna jak i uznaniowa oraz nagroda stanowią składniki wynagrodzenia pracownika, a w związku z tym należy je wliczać do podstawy wyliczenia podatku i składek na ubezpieczenie społeczne.

W powyższym przedmiocie proponujemy również zapoznać się z treścią artykułu zatytułowanego Składniki Twojego wynagrodzenia (podstawowe, premia, nagrody, dodatki)