Zmiana umowy zawartej w trybie przetargu
Pytanie:
"Gmina X zawarła umowę z Wykonawcą, wybranym na podstawie przetargu nieograniczonego na wykonanie robót zewnętrznych oraz elewacji budynku sali wiejskiej w Y. Prace elewacyjne polegają m. innymi na wykonaniu ocieplenia ścian styropianem. Termin wykonania prac wyznaczono na dzień 31 lipca 2010 r. Wykonawca może wykonać bez problemu umowny zakres w w/w terminie. Po skuciu tynków, w związku z wysokim stanem wody gruntowej w wyniku obecnej powodzi stwierdzono duże zawilgocenie ścian. Gmina oraz Inspektor Nadzoru jest zdania, że ściany przed ułożeniem ocieplenia powinny przeschnąć, tego samego zdania jest Wykonawca robót. Wykonanie w obecnym stanie elewacji może zatrzymać wilgoć wewnątrz budynku. Mamy nadzieję, że przez okres letni ściany przeschną wystarczająco i wykonanie elewacji będzie możliwe. W związku z powyższym prosimy o informację, czy w tym stanie faktycznym możemy zmienić termin wykonania prac? Czy możemy zmienić termin wykonania prac na dzień 30 września 2010 roku, pomimo zapisu w specyfikacji istotnych warunków zamówienia pkt. 3. Termin wykonania zamówienia: 3) część trzecia - do dnia 31 lipca 2010 r.?"
Odpowiedź prawnika: Zmiana umowy zawartej w trybie przetargu
W związku z tym, iż umowa została zawarta w trybie przetargowym, do którego zastosowanie znajduje ustawa prawo zamówień publicznych (p.z.p.), rozpatrywaną kwestię należy interpretować z uwzględnieniem przepisów tej ustawy.
Zgodnie z art. 144 p.z.p. zasadą jest brak możliwości dokonywania zmian w zawartej umowie w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy. Jedynym odstępstwem przewidzianym od ww. zasady jest to, że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany.
Jak wskazuje Emil Norek: Określenie warunków zmian umowy nie oznacza, że zamawiający w ogłoszeniu bądź specyfikacji istotnych warunków zamówienia musi podać treść tych zmian. Obowiązkiem zamawiającego jest jedynie wskazanie okoliczności, które powodują, że do takiej zmiany może dojść. W szczególności w grę wchodzą okoliczności, których nie można przewidzieć w chwili wszczynania postępowania o zamówienie publiczne (w przeciwnym razie objęte zostałyby pierwotną treścią zamówienia). Okoliczności te w pierwszej kolejności powinny znaleźć się w treści zawieranej umowy w formie tzw. klauzul umownych, np. istotnej zmiany cen, stawek celnych lub podatkowych, zmiany przepisów prawa, powodującej, że wykonanie zobowiązania wiąże się z rażąco wysokimi kosztami, klauzuli siły wyższej. Klauzule te powinny wprost wskazywać na dopuszczalność zmiany ustalonego wynagrodzenia, terminu wykonania zobowiązania lub zmiany przedmiotu zamówienia w sytuacji zaistnienia określonych okoliczności.
Wystąpienie powodzi jest niewątpliwie zaliczane do kategorii siły wyższej. Siłę wyższą definiuje się bowiem jako niespodziewane - zazwyczaj samoistne (elementarne) albo spowodowane przez inne moce niedające się powstrzymać - zdarzenie zewnętrzne, któremu niepodobna zapobiec (np. trzęsienie ziemi, powódź, wojna); por. uwagi do art. 433 i 435; por. także orz. SN z 23 września 1958 r., 3 CR 1230/58, LexPolonica nr 367214, PiP 1960, nr 12, s. 1067 oraz wyrok SN z 28 września 1971 r., II CR 388/71, LexPolonica nr 296084, OSNCP 1972, nr 3, poz. 58 (tak: Jacek Gudowski [w:] Dmowski Stanisław, Sychowicz Marek, Ciepła Helena, Kołakowski Krzysztof, Wiśniewski Tadeusz, Żuławska Czesława, Gudowski Jacek, Bieniek Gerard Najnowsze wydanie: Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom II: Warszawa 2009 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie IX) ss. 1098).
Zatem należy wskazać, iż na podstawie art. 144 p.z.p. zmiana umowy w postaci zmiany terminu wykonania zobowiązania będzie możliwa pod warunkiem, iż w SIWZ wskazano, iż zamawiający przewidział możliwość dokonania zmiany w przypadku wystąpienie siły wyższej. Zgodnie z art. 144 ust. 2 p.z.p. zmiana umowy z naruszeniem powyższych warunków podlega unieważnieniu. W konsekwencji w braku stosownych postanowień SIWZ, naszym zdaniem, nie jest możliwe dokonanie zmiany umowy.
Problematyczne w tej sytuacji wydaje się zastosowanie art. 3571 k.c. Naszym zdaniem przepis ten znalazłby zastosowanie w sytuacji gdyby SIWZ przewidywały możliwość zmiany umowy, okoliczności uzasadniające zmianę wystąpiły, ale jedna ze stron odmawia dokonania zmiany umowy.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?