Odpowiedź prawnika: Zawarcie umowy o pracę w sposób dorozumiany
Osoba, która nie jest pracownikiem może się domagać wynagrodzenia wedle stosunku, w którym pozostaje ze swoim kontrahentem. Może to być umowa zlecenia lub umowa o dzieło. Rozważenia wymaga dość istotna kwestia. Czy doszło do zawiązania stosunku pracy a jeśli nie, to czy można się domagać stwierdzenia przez Sąd, że wykonywanie czynności wskazanych przez pracodwcę jest świadczeniem pracy? Odpowiadając na drugą część tego pytania należy stwierdzić, że takie prawo posiada osoba wykonująca pracę określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Zatrudnienie w warunkach w/w jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy. Wtedy osoba wykonująca pracę może wystąpić z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy, jeżeli łączący strony stosunek prawny, wbrew zawartej między nimi umowie, ma cechy stosunku pracy. Odpowiedź na pierwsze pytanie nie jest prosta, gdyż można potraktować taką sytuację jako zawarcie ustnej przedwstępnej umowy o pracę. Jednakże w tym konkretnym przypadku już doszło do wykonywania pracy w warunkach jakie przewiduje kodeks pracy dla zatrudnionych na umowę o pracę. Jeśli zatem już doszło do wykonywania pracy należy rozważyć czy nie doszło do zawarcia umowy o pracę w sposób konkludentny-czyli ustnie. Zgodnie bowiem z art. 60 k.c., który ma zastosowanie do stosunków pracy, w zw. z art. 300 k.p., generalnie, tj. z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, wola osoby dokonującej czynność prawną może być wyrażona przez każde zachowanie tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Takie stanowisko od lat zajmuje również Sąd Najwyższy, przyjmując, iż do zawarcia umowy o pracę może dojść w sposób dorozumiany, jeżeli pracownik za milczącą zgodą pracodawcy wykonuje pracę. Muszą być jednak spełnione wszystkie przesłanki, od których zależy ważność umowy o pracę. O ile nie budzi wątpliwości, że samo podjęcie pracy może być traktowane jako zachowanie, które ujawnia wolę świadczącego pracę nawiązania stosunku pracy, o tyle świadczenie tej pracy nie przesądza jeszcze o złożeniu stosownego oświadczenia woli przez pracodawcę. Dorozumiane zawarcie umowy o pracę zachodzi, gdy pracodawca dopuszcza pracownika do wykonywania pracy i płaci mu wynagrodzenie lub jego część. A taka sytuacja w tym przypadku zachodziła.
