Znieważenie w miejscu publicznym

Pytanie:

Czy sąsiad może mnie bezkarnie ośmieszać i wypowiadać wobec mnie oszczerstwa w miejscach publicznych jak np. sklep (jestem osobą publiczną) - to wpływa na moją wiarygodność i opinię. Przychodzi do przełożonych do pracy i wygaduje różne brednie na mój temat. Czy są jakieś przepisy, które to regulują?

Masz inne pytanie do prawnika?

9.9.2004

Zespół
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Znieważenie w miejscu publicznym

W opisanym przypadku może mieć zastosowanie przepis kodeksu cywilnego - artykuł 23 (jeżeli jest Pani/Pan zainteresowana/zainteresowany odpowiedzialnością cywilną tej osoby). Stanowi on: „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”. Wymienione dobra osobiste w przytoczonym przepisie to nie jedyne jakie podlegają ochronie, wyliczenie to ma bowiem charakter przykładowy. W kodeksie cywilnym nie została zamieszczona definicja dóbr osobistych, znajduje się tam jednak wyliczenie, zgodnie z którym dobrami osobistymi człowieka są w szczególności: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska. Cechą praw osobistych jest to, że są to prawa niemajątkowe (jeżeli nawet ich naruszenie pociąga za sobą również skutki majątkowe), i to tak ściśle związane z podmiotem podlegającym ochronie, że razem z nim powstają i wygasają oraz nie mogą przechodzić na inne podmioty zarówno w drodze czynności prawnych, jak i w drodze dziedziczenia. Niestety nie ma też ogólnej zasady, która regulowałaby, w jakim przypadku możemy być pewni, iż do naruszenia dóbr osobistych doszło. Ocena jest dokonywana na tle konkretnego stanu faktycznego. W opisanym przypadku wydaje się, iż powinniśmy się skupić na takich dobrach osobistych jak cześć i godność. Sąd Najwyższy w wyroku z 29 października 1971 r. stwierdził, że cześć, dobre imię i dobra sława człowieka są pojęciami obejmującymi wszystkie dziedziny życia osobistego, zawodowego i społecznego, naruszenie czci może więc nastąpić zarówno przez pomówienie o ujemne postępowanie w życiu osobistym i rodzinnym, jak i przez zarzucenie niewłaściwego postępowania w życiu zawodowym, naruszające dobre imię danej osoby i mogące narazić ją na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania zawodu lub innej działalności (tak też SN w wyroku z 8 października 1987 r., II CR 269/87). Należy zatem przytoczyć jeszcze treść artykułu 24 kodeksu cywilnego. Stanowi on, iż „ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne.

Porady prawne

W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Natomiast jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych. Jak zatem wynika z przytoczonego przepisu osoba, której dobro osobiste zostało naruszone lub też tylko zagrożone ma dwa roszczenia o charakterze niemajątkowym, a mianowicie o zaniechanie działania oraz o dopełnienie czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia zasługującego na ochronę dobra osobistego. O tym, czy w konkretnym wypadku można mówić o naruszeniu (zagrożeniu naruszenia) dobra osobistego, nie mogą decydować subiektywne odczucia osoby uważającej się za pokrzywdzoną, lecz decydujące znaczenie ma to, jaką reakcję naruszenie to wywołało (lub przy zagrożeniu mogłoby wywołać) w społeczeństwie. Wydaje się, iż Pani/Pana przypadku należy skorzystać z roszczenia o usunięcie skutków naruszenia dobra osobistego (art. 24 § 1 zd. 2) . Gwarantuje to bowiem Pani/Panu w/w przepis stanowiąc, iż w razie dokonanego już naruszenia dobra osobistego, ten czyje dobro zostało naruszone może żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Wynika z tego zatem, Iż może Pani/Pan jako poszkodowana/ poszkodowany żądać zaniechania dalszych naruszeń z żądaniem usunięcia skutków naruszenia dobra osobistego. Zazwyczaj, gdy chodzi o naruszenie takich dóbr jak godność, cześć sposobem usunięcia naruszenia jest w/w oświadczenie. Treść i forma oświadczenia zależą w każdym wypadku od rodzaju naruszonego dobra, okoliczności, w jakich do naruszenia doszło, oraz formy, w jakiej tego dokonano. Może ono np. zawierać odwołanie określonych zarzutów, przeproszenie, wyrażenie ubolewania. Jeżeli do naruszenia doszło na łamach prasy, to i oświadczenie powinno być zamieszczone w prasie, jeżeli na zebraniu pracowników, to najwłaściwszą formą przeproszenia będzie z reguły przeproszenie na zebraniu. Tak więc istnieje możliwość zasądzenia zadośćuczynienia pieniężnego na rzecz poszkodowanego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na cel społeczny w każdym wypadku naruszenia (zagrożenia) dobra osobistego.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Ochrona dóbr osobistych

Ochrona dóbr osobistych

Czym są dobra osobiste? Dobra osobiste są atrybutem każdej osoby fizycznej. Ze względu na ich charakter, dobra osobiste są nieodłącznie związane z człowiekiem, bez względu na stan jego zdrowia czy psychiki. Dlatego też są one niezbywalne i niedziedziczne - czyli prawa do dóbr osobistych (...)

Ochrona dóbr osobistych w mediach

Ochrona dóbr osobistych w mediach

Dobra osobiste są czymś niematerialnym. Jednakże naruszenie ich, może zmaterializować się w postaci powstania szkody. Jeżeli ktoś nazywa nas złodziejem, może skutkować to spadkiem zaufania do naszej osoby, a w konsekwencji do wielu nieprzyjemnych sytuacji, np.: zwolnien dobra osobiste, zniewaga, (...)

Jak chronić swoje dobra osobiste?

Jak chronić swoje dobra osobiste?

Zacznijmy od tego, czym są dobra osobiste. Jeżeli chodzi o dobra osobiste to ich katalog otwarty zawarty jest w przepisie art. 23 k.c. Doktryna i orzecznictwo doprecyzowuje charakter tych dóbr oraz metody ich ochrony. Ochrona cywilnoprawna Zgodnie z a dobra osobiste człowieka, ochrona dóbr (...)

Naruszenie dóbr osobistych pracownika

Naruszenie dóbr osobistych pracownika

W poradzie niniejszej staramy się odpowiedzieć, jakie działania pracodawcy są zgodne z prawem, a jakie naruszają dobra osobiste pracownika, o które pracodawca ma obowiązek dbać. Dla naszych rozważań najistotniejsza jest ochrona jaką przewiduje prywatność, pracodawca, pracownik, naruszenie, (...)

Prywatny monitoring w prawie polskim

Prywatny monitoring w prawie polskim

Zjawiskiem coraz powszechniejszym w XXI w. jest wzrastająca ilość kamer monitoringu w naszym otoczeniu. Najczęściej obserwuje nas państwo i choć w Polsce nie jest jeszcze jak w Wielkiej Brytanii, gdzie na każdego Brytyjczyka przypada 14 kamer CTTV (telewizji przemysłowej), a każdy mieszkaniec (...)

Czy pracodawca może ogłaszać dane przodowników pracy?

Czy pracodawca może ogłaszać dane przodowników pracy?

Pracownikiem miesiąca zostaje… - przepisy Pracodawca może pod pewnymi warunkami wywieszać w zakładzie pracy najlepsze wyniki dotyczące wydajności pracy, które były oparte na jego indywidualnej ocenie. Należy jednak pamiętać, że pracodawca, zakład pracy, pracownik, dane (...)

Ochrona dóbr osobistych

Ochrona dóbr osobistych

Czym są dobra osobiste? Dobra osobiste są atrybutem każdej osoby fizycznej. Ze względu na ich charakter, dobra osobiste są nieodłącznie związane z człowiekiem, bez względu na stan jego zdrowia czy psychiki. Dlatego też są one niezbywalne i niedziedziczne - czyli prawa do dóbr osobistych (...)

Ochrona dóbr osobistych w mediach

Ochrona dóbr osobistych w mediach

Dobra osobiste są czymś niematerialnym. Jednakże naruszenie ich, może zmaterializować się w postaci powstania szkody. Jeżeli ktoś nazywa nas złodziejem, może skutkować to spadkiem zaufania do naszej osoby, a w konsekwencji do wielu nieprzyjemnych sytuacji, np.: zwolnien dobra osobiste, zniewaga, (...)

Jak chronić swoje dobra osobiste?

Jak chronić swoje dobra osobiste?

Zacznijmy od tego, czym są dobra osobiste. Jeżeli chodzi o dobra osobiste to ich katalog otwarty zawarty jest w przepisie art. 23 k.c. Doktryna i orzecznictwo doprecyzowuje charakter tych dóbr oraz metody ich ochrony. Ochrona cywilnoprawna Zgodnie z a dobra osobiste człowieka, ochrona dóbr (...)

Naruszenie dóbr osobistych pracownika

Naruszenie dóbr osobistych pracownika

W poradzie niniejszej staramy się odpowiedzieć, jakie działania pracodawcy są zgodne z prawem, a jakie naruszają dobra osobiste pracownika, o które pracodawca ma obowiązek dbać. Dla naszych rozważań najistotniejsza jest ochrona jaką przewiduje prywatność, pracodawca, pracownik, naruszenie, (...)

Prywatny monitoring w prawie polskim

Prywatny monitoring w prawie polskim

Zjawiskiem coraz powszechniejszym w XXI w. jest wzrastająca ilość kamer monitoringu w naszym otoczeniu. Najczęściej obserwuje nas państwo i choć w Polsce nie jest jeszcze jak w Wielkiej Brytanii, gdzie na każdego Brytyjczyka przypada 14 kamer CTTV (telewizji przemysłowej), a każdy mieszkaniec (...)

Czy pracodawca może ogłaszać dane przodowników pracy?

Czy pracodawca może ogłaszać dane przodowników pracy?

Pracownikiem miesiąca zostaje… - przepisy Pracodawca może pod pewnymi warunkami wywieszać w zakładzie pracy najlepsze wyniki dotyczące wydajności pracy, które były oparte na jego indywidualnej ocenie. Należy jednak pamiętać, że pracodawca, zakład pracy, pracownik, dane (...)

Naruszenie dóbr osobistych pracownika

Naruszenie dóbr osobistych pracownika

W poradzie niniejszej staramy się odpowiedzieć, jakie działania pracodawcy są zgodne z prawem, a jakie naruszają dobra osobiste pracownika, o które pracodawca ma obowiązek dbać. Dla naszych rozważań najistotniejsza jest ochrona jaką przewiduje prywatność, pracodawca, pracownik, naruszenie, (...)

Naruszenie dóbr osobistych pracownika

Naruszenie dóbr osobistych pracownika

W poradzie niniejszej staramy się odpowiedzieć, jakie działania pracodawcy są zgodne z prawem, a jakie naruszają dobra osobiste pracownika, o które pracodawca ma obowiązek dbać. Dla naszych rozważań najistotniejsza jest ochrona jaką przewiduje prywatność, pracodawca, pracownik, naruszenie, (...)

Ochrona dóbr osobistych w mediach

Ochrona dóbr osobistych w mediach

Dobra osobiste są czymś niematerialnym. Jednakże naruszenie ich, może zmaterializować się w postaci powstania szkody. Jeżeli ktoś nazywa nas złodziejem, może skutkować to spadkiem zaufania do naszej osoby, a w konsekwencji do wielu nieprzyjemnych sytuacji, np.: zwolnien dobra osobiste, zniewaga, (...)

Ochrona dóbr osobistych

Ochrona dóbr osobistych

Czym są dobra osobiste? Dobra osobiste są atrybutem każdej osoby fizycznej. Ze względu na ich charakter, dobra osobiste są nieodłącznie związane z człowiekiem, bez względu na stan jego zdrowia czy psychiki. Dlatego też są one niezbywalne i niedziedziczne - czyli prawa do dóbr osobistych (...)

Jak chronić swoje dobra osobiste?

Jak chronić swoje dobra osobiste?

Zacznijmy od tego, czym są dobra osobiste. Jeżeli chodzi o dobra osobiste to ich katalog otwarty zawarty jest w przepisie art. 23 k.c. Doktryna i orzecznictwo doprecyzowuje charakter tych dóbr oraz metody ich ochrony. Ochrona cywilnoprawna Zgodnie z a dobra osobiste człowieka, ochrona dóbr (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Rozklejanie ulotek jako wykroczenie

Rozklejanie ulotek jako wykroczenie

Zatrudniam wielu ulotkarzy. Osoby te rozdają ulotki przechodniom, a także wkładają za wycieraczki prywatnych samochodów. Jeden z ulotkarzy otrzymał mandat od straży miejskiej o treści: "umieszczanie ulotek reklamowych w miejscu publicznym bez zezwolenia". W ustnym komentarzu funkcjonariusz wyjaśnił, (...)

Znieważenie a właściwość miejscowa sądu

Znieważenie a właściwość miejscowa sądu

Mój kontrahent popełnił znieważenie przez internet. Mieszkamy w RP w odległych od siebie miastach. Jakie przepisy regulują w tej sytuacji właściwość miejscową postępowania przygotowawczego i sądowego? Właściwość miejscową określa się w oparciu o miejsce popełnienia czynu zabronionego. (...)

Radny jako funkcjonariusz publiczny

Radny jako funkcjonariusz publiczny

Znieważyłem radnego. Czy jest on funkcjonariuszem publicznym i grozi mi za to znieważenie kara z Kodeksu karnego? Pojęcie funkcjonariusza publicznego został określone w art. 115 par. 13 pkt 2 Kodeksu karnego. Przepis ten przesądza, iż radny jest funkcjonariuszem publicznym, w rozumieniu kodeksu (...)

Zakłócenie porządku publicznego

Zakłócenie porządku publicznego

Jak w świetle Kodeksu wykroczeń należy rozumieć sformułowania: \"porządek publiczny\" oraz \"miejsce publiczne\"? W szczególności, czy zakłócanie spokoju nocnego poprzez głośne awanturowanie się nocą (ok. 1:00-2:00 w nocy) i używanie przy tym słów nieprzyzwoitych - na klatce schodowej, (...)

Naruszenie czci osoby prywatnej przez radnego

Naruszenie czci osoby prywatnej przez radnego

Pan X radny gminy Y na publicznym lokalnym forum internetowym, podpisując się z imienia i nazwiska stwierdził, iż jeden z mieszkańców gminy, którego również określił z imienia i nazwiska dopuścił się "plugawego matactwa". W wypowiedzi swojej nie sprecyzował na czym owo matactwo miałoby (...)