2.4.2009
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Co to jest strefa Schengen?
Strefa Schengen jest obszarem, na którym zniesiona została kontrola graniczna na wspólnych granicach i zapewniona została swoboda przepływu osób. Swoboda przepływu osób wewnątrz dotyczy nie tylko obywateli państw - sygnatariuszy, ale wszystkich osób dowolnej narodowości i o dowolnym obywatelstwie, które przekraczają granice wewnętrzne na obszarze objętym układem. W strefie Schengen stosowane są ściśle określone jednolite zasady postępowania dotyczące: kontroli na granicach zewnętrznych, wprowadzenia wspólnej polityki wizowej, wzajemnej współpracy pomiędzy służbami państw–sygnatariuszy w szczególności w zakresie współpracy policyjnej i sądowej w sprawach kryminalnych, jak również działania tzw. Systemu Informacyjnego Schengen.
Co to jest System Informacyjny Schengen?
System Informacyjny Schengen (SIS) jest wspólną, elektroniczną bazą danych o poszukiwanych osobach i przedmiotach, składającą się z modułów krajowych oraz jednostki centralnej, usytuowanej w Strasburgu. Dane wprowadzone do systemu przez jedno państwo członkowskie dostępne są dla służb i organów pozostałych państw, w niezbędnym dla nich zakresie. System ten zapewnia wymianę informacji pomiędzy służbami odpowiedzialnymi za:
- ochronę granic,
- wydawanie wiz,
- bezpieczeństwo publiczne.
Podczas przekraczania granic zewnętrznych lub podczas standardowej kontroli policyjnej przy użyciu SIS następuje sprawdzenie, czy dany przedmiot (np. samochód) albo osoba figurują we wspólnej bazie danych. W przypadku, gdy dana osoba jest poszukiwana przez służby państwa – Strony Układu, stosowana jest odpowiednia procedura, która może polegać np. na odmówieniu danej osobie prawa wjazdu na obszar strefy Schengen lub podjęciu działań policyjnych. Obecnie trwają prace nad stworzeniem unowocześnionej wersji Systemu Informacyjnego Schengen, tzw. SIS II.
Jakie są podstawy prawne funkcjonowania strefy Schengen?
Układ z Schengen jest podstawowym aktem prawnym w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach.
Układ z Schengen jest umową międzynarodową zawartą 14 czerwca 1985 r. między Belgią, Francją, Holandią, Luksemburgiem i Niemcami. Zakłada ona stopniowe znoszenie kontroli na wspólnych granicach, mające na celu zapewnienie swobody przepływu osób na obszarze składającym się z terytoriów państw-sygnatariuszy – tzw. „strefy Schengen”. Realizacja Układu początkowo sprowadzała się do szeregu ułatwień przy przekraczaniu granic przez osoby podróżujące pomiędzy państwami - sygnatariuszami. Pełne urzeczywistnienie idei przekraczania granic wewnętrznych bez przeprowadzania kontroli podróżujących stało się możliwe dopiero po podpisaniu w roku 1990 Konwencji Wykonawczej do Układu z Schengen. Konwencja Wykonawcza do Układu z Schengen (1990), ustanawia jednolite zasady kontroli na granicach zewnętrznych, jednakże zasadniczą treść stanowią przepisy wprowadzające tzw. środki wyrównawcze, których celem miało być wyrównanie „deficytu bezpieczeństwa” powstałego na skutek zniesienia kontroli na granicach wewnętrznych.
Do najważniejszych z nich należą:
- ujednolicenie standardów kontroli na granicach zewnętrznych (art. 3 - 27), w tym wymogów wizowych (art. 9 - 18) oraz postępowania wobec obcokrajowców;
- harmonizacja przepisów w dziedzinie polityki azylowej (art. 28 - 38);
- ściślejsza współpraca pomiędzy narodowymi służbami policyjnymi (art. 39 - 47), w szczególności w zakresie pościgu (tzw. hot pursuit) i obserwacji transgranicznej;
- współpraca sądowa i administracyjna między innymi dotycząca ekstradycji (art. 59 - 66) oraz wykonywania wyroków w sprawach karnych (art. 67 - 69);
- jednolita polityka wobec handlu narkotykami i innymi środkami odurzającymi (art. 70 - 76), a także posiadania i obrotu bronią palną oraz amunicją (art. 77 - 91);
- stworzenie elektronicznego Systemu Informacji Schengen (SIS) zapewniającego dostęp do danych umożliwiających identyfikację konkretnych osób i rzeczy (art. 92-119).

Potrzebujesz porady prawnej?
Koniec kontroli granicznych - Polska w Strefie Schengen!
Co daje nam wejście do Strefy Schengen? W listopadzie unijni ministrowie spraw wewnętrznych, a później europosłowie, podjęli decyzję o rozszerzeniu już grudniu strefy Schengen o dziewięć nowych krajów UE, w tym o Polskę. W nocy z 20 na 21 grudnia 2007 Polska przystąpiła do Układu z Schengen (...)
Jak nie zostać wakacyjnym przemytnikiem?
Wracając z urlopu, zamiast do pracy, możesz trafić do więzienia! Wystarczy, że zabierzesz ze sobą kawałek rafy koralowej lub muszlę chronionego gatunku. Wbrew pozorom w strefie Schengen nie wszystkie towary można swobodnie przewozić. Uwaga, przemytnicy wykorzystują nieświadomych (...)
System Informacyjny Schengen oraz System Informacji Wizowej
W związku z wejściem do strefy Schengen obowiązuje w naszym kraju ustawa o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Systemie Informacji Wizowej. Potrzeba przyjęcia takiej ustawy wynikała z członkostwa Polski w Unii Europejskiej, a w szczególności w tzw. dorobku (...)
Pora na dostosowania do systemów informacyjnych Schengen
Sejm zajmuje się obecnie rządowym projektem ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Systemie Informacji Wizowej. Potrzeba przyjęcia takiej ustawy wynika z członkostwa Polski w Unii Europejskiej, a w szczególności w tzw. dorobku prawnym Schengen, którego (...)
W niedzielę, 14 grudnia b.r., z okazji pierwszej rocznicy wejścia Polski do strefy państw Schengen w Zgorzelcu spotkali się ministrowie spraw wewnętrznych Polski i Niemiec. O korzyściach z przystąpienia nowych państw do strefy państw Schengen z dziennikarzami rozmawiali Pan Grzegorz Schetyna, (...)
Zatrudnianie cudzoziemców w 2018 r.
Podstawowe zasady zatrudniania cudzoziemców (oprócz obywateli państw UE, EOG i Szwajcarii) od 1 stycznia 2018 r. dla pracodawców Co się zmieniło? Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi: zawężenie do prac, które nie będą objęte zezwoleniem (...)
Zatrudnianie cudzoziemców po zmianach
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców Od 1 stycznia 2018 r. wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące dostępu cudzoziemców z państw spoza UE/EOG do polskiego rynku pracy. Zmiany dotyczą głównie pracy krótkoterminowej i sezonowej. Ustawa ma na celu wdrożenie do polskiego (...)
Częściowe zniesienie wiz dla Ukraińców
Ukraina latami zmagała się z podjęciem decyzji, z którą z sąsiedzkich potęg – Rosją, czy UE, nawiązać bliższe kontakty. Wejście w życie handlowej części umowy stowarzyszeniowej Ukrainy z UE w 2016 roku, a niedawno zielone światło Parlamentu Europejskiego i Rady UE dla zniesienia (...)
Kto z państw trzecich może przyjechać do Polski?
Sprawdź, na jakich zasadach cudzoziemcy z państw trzecich (czyli spoza Unii Europejskiej i EOG czy Szwajcarii) mogą wjechać do Polski. Cudzoziemcy uprawnieni do pobytu w ramach ruchu bezwizowego Cudzoziemcy zwolnieni z obowiązku uzyskania wizy (...)
Niedawne ustalenia co do Rosji
Komunikat w sprawie ograniczeń wjazdu na terytorium RP dla obywateli Federacji Rosyjskiej 19 września br. Polska zaostrzyła ograniczenia wjazdu w odniesieniu do obywateli Rosji, obowiązujące obecnie na podstawie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. To wynik uzgodnień premierów (...)
Projekt przepisów podatkowych Polskiego Ładu w konsultacjach
Rekordowa podwyżka kwoty wolnej od podatku, wzrost do 120 tys. zł progu podatkowego, podatkowe fair play i podatkowy restart gospodarki – to główne elementy podatkowej części Polskiego Ładu. Dziś rozpoczynają się konsultacje pakietu rozwiązań, które polepszą (...)
Podstawowe informacje o wizach
Czym jest wiza typu „C”? Jednolita wiza Schengen jest ważna na obszarze strefy Schengen i uprawnia do pobytu na terytorium wszystkich państw tej strefy. Długość pobytu lub pobytów nie może przekraczać 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu. Wiza Schengen z ograniczoną (...)
Jak uzyskać zezwolenie na pracę sezonową?
Chcesz zatrudnić cudzoziemca do pracy w rolnictwie, ogrodnictwie lub turystyce? Dla takiego pracownika możesz uzyskać zezwolenie na pracę sezonową (typu S). Z artykułu dowiesz się, jak je uzyskać. Jak załatwić sprawę? Sprawę można załatwić: podczas wizyty w urzędzie, listownie, elektronicznie. Wypełnij (...)
Polacy zadowoleni z obecności w strefie Schengen
Ponad połowa Polaków (52%) uważa, że wejście do strefy Schengen było korzystne - wynika z sondażu zamówionego przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. 60% wskazuje na korzyści związane ze swobodnym przekraczaniem granic innych państw UE, np. podczas wakacji w górach (...)
Mały ruch graniczny z sąsiadami Unii
Po co Wspólnota reguluje tzw. mały ruch graniczny?W interesie rozszerzonej Wspólnoty leży zapewnienie, aby granice z państwami sąsiadującymi nie stanowiły barier dla handlu, wymiany społecznej i kulturalnej czy współpracy regionalnej. W tym celu opracowano system dla potrzeb (...)
Transgraniczne ściganie przestępców
Polscy policjanci odzyskują auta skradzione za granicą i zatrzymują przestępców poszukiwanych przez wymiar sprawiedliwości poszczególnych państw europejskich. Możliwe jest to ponieważ polska policja ma dostęp do Systemu Informacyjnego Schengen, w którym znajdują się informacje (...)
Jak obywatel Ukrainy może założyć w Polsce firmę?
Nawet jeżeli nie masz polskiego obywatelstwa, możesz prowadzić w Polsce firmę. Przeczytaj, w jakiej formie to zrobić i czego będziesz potrzebować do rejestracji działalności gospodarczej. Kto może założyć w Polsce firmę? Obywatel Ukrainy, który: przebywa w Polsce legalnie i posiada numer (...)
5 lat Polski w Unii Europejskiej
W Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyła się konferencja prasowa podsumowująca 5 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej. W trakcie spotkania szef UKIE Mikołaj Dowgielewicz zaprezentował okolicznościowy raport przeznaczony, jak podkreślił, dla „osób niezajmującym się na co dzień (...)
Czy uda się wejść do strefy euro w 2012 r.?
Rząd przyjął harmonogram („Mapę drogową") wejścia Polski do strefy euro. Na tę decyzję czekaliśmy od wejścia Polski do UE. Dla gospodarki wspólna waluta to eliminacja ryzyka walutowego przekładająca się na wzrost wymiany z zagranicą oraz wzrost bezpośrednich inwestycji (...)
Wakacje za granicą Przed każdą taką zagraniczną podróżą, czy to samodzielną, czy w grupach zorganizowanych, niezależnie od tego, czy to wyjazd wakacyjny czy w celach biznesowych – warto poświęcić kilka chwil, aby zadbać o spokojny pobyt, z którego przywieziemy wyłącznie (...)