9.5.2006
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Czego dotyczy nowy projekt ustawy?
Zgodnie z zasadą praworządności rozstrzyganie spraw administracyjnych obywateli przez administrację publiczną winno być dokonywane zgodnie z przepisami prawa i jedynie na podstawie tychże przepisów. Nie ma teraz jednego, systemowego i spójnego mechanizmu badania efektywności pracy urzędników administracji publicznej oraz przeprowadzania kontroli, nadzoru i wyciągania stosownych wniosków wobec zatrudnionych kadr.
W związku z tym obecnie Sejm zajmuje się poselskim projektem ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za naruszenie prawa. Projekt ten dotyczy wprowadzenia skuteczniejszego mechanizmu zabezpieczającego praworządne działanie administracji publicznej i ma na celu m.in. wprowadzenie regulacji zmuszających Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego do dochodzenia od urzędników należnych odszkodowań za skutki ich błędów.
Przygotowana wersja ustawy określa szczególne zasady odpowiedzialności odszkodowawczej funkcjonariuszy publicznych za stanowiące rażące naruszenie prawa działania lub zaniechania tych funkcjonariuszy przy załatwianiu indywidualnych spraw administracyjnych. Ustawa ta ma też określać zasady prowadzenia postępowania wyjaśniającego w związku z naruszeniem prawa przy rozstrzyganiu indywidualnych spraw administracyjnych oraz zasady podawania do publicznej wiadomości zbiorczych informacji o ilości i przyczynach rozstrzygania indywidualnych spraw administracyjnych z naruszeniem prawa.
W projekcie zaproponowano wejście ustawy w życie w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia. Jednocześnie określono, iż do decyzji wydanych przed dniem wejścia w życie ustawy mają mieć zastosowanie przepisy dotychczasowe.
Kiedy urzędnik poniesie odpowiedzialność odszkodowawczą?
Funkcjonariusz publiczny (urzędnik), który swoim działaniem lub zaniechaniem doprowadził do powstania odpowiedzialności odszkodowawczej podmiotu odpowiedzialnego za szkody wyrządzone osobie trzeciej w wyniku rozstrzygnięcia lub braku rozstrzygnięcia indywidualnej sprawy administracyjnej, ma ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach określonych w projektowanej ustawie.
Wprowadza się zatem osobistą odpowiedzialność cywilną urzędnika rozstrzygającego sprawę administracyjną w przypadku wydania decyzji administracyjnej z rażącym naruszeniem prawa, o ile w wyniku wydania takiej decyzji podmiot odpowiedzialny (Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego) zapłacił odszkodowanie na rzecz podmiotu ponoszącego szkodę w wyniku wspomnianego naruszenia prawa.
Funkcjonariusz publiczny ma ponosić odpowiedzialność na zasadach przewidzianych w ustawie w razie łącznego zaistnienia następujących przesłanek:
-
stronie postępowania administracyjnego, która poniosła szkodę w wyniku rozstrzygnięcia indywidualnej sprawy administracyjnej lub braku takiego rozstrzygnięcia, zostało, na mocy prawomocnego orzeczenia sądu, lub na mocy ugody, przyznane odszkodowanie od podmiotu odpowiedzialnego;
-
w trybie określonym w art. 9 projektowanej ustawy stwierdzono, że ww. indywidualną sprawę administracyjną rozstrzygnięto z rażącym naruszeniem prawa bądź, że jej nie rozstrzygnięto z rażącym naruszeniem prawa;
-
takie rażące naruszenie prawa zostało spowodowane działaniem lub zaniechaniem funkcjonariusza publicznego, z jego winy umyślnej lub nieumyślnej.
Zgodnie z przyjętym założeniem, zasadą odpowiedzialności regulowanej ustawą ma być wina urzędnika przy naruszeniu prawa.
Kiedy zajdzie "rażące naruszenie prawa"?
Ostateczne stwierdzenie przez sądy administracyjne, że decyzja administracyjna została wydana z naruszeniem prawa, nie pozwala zwykle zniwelować szkód społecznych i ekonomicznych wyrządzonych taką decyzją. Taka sytuacja czyni koniecznym wprowadzenie do polskiego prawa rozwiązań wprowadzających dodatkowe bodźce mające skłaniać administrację publiczną, zarówno I jak i II stopnia (administracyjne organy odwoławcze) do dokonywania rozstrzygnięć administracyjnych, które w wyższym niż obecnie stopniu realizują wymogi praworządności, a w szczególności wymóg zgodności decyzji administracyjnej z prawem, oraz wymogi rzetelności i bezstronności przy dokonywaniu rozstrzygnięć administracyjnych.
Potrzebujesz porady prawnej?
Przestępstwo oszustwa popełnione przez funkcjonariusza publicznego - opinia prawna
Stan faktyczny Zostałem wprowadzony w błąd, a raczej oszukano mnie, doprowadzając do niekorzystnego rozporządzania mieniem. Chcę złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. To, że zostałem oszukany nie ulega wątpliwości, obawiam się jednak konsekwencji prawnych, które (...)
Doprowadzenie do upadłości spółki przez funkcjonariuszy Urzędu Celnego - opinia prawna
Stan faktyczny Moja firma, gdy byłem prezesem jej zarządu, zakupywała alkohol etylowy skażony do produkcji preparatów chemicznych. W toku jednej z kontroli prowadzonej przez Urząd Celny zarzucono nam "odkażanie" alkoholu etylowego, co w konsekwencji doprowadziło do zamknięcia składu (...)
Urzędnik zapłaci za błędy z własnej kieszeni?
Kontroler skarbówki, celnik czy pracownik urzędu miasta osobiście odpowie za rażącą pomyłkę, która np. doprowadziła firmę do bankructwa, wpłynęła na likwidację miejsc pracy lub w jakikolwiek inny sposób zaszkodziła obywatelom. Teraz poszkodowani biznesmeni i obywatele (...)
Funkcjonariusz publiczny zyska większą ochronę
Czynna napaść na funkcjonariusza publicznego lub osobę, która mu pomaga, będzie karana pozbawieniem wolności nawet na 10 lat. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji kodeksu karnego oraz ustawy o Policji. Pierwszy dokument zaostrzy kary za napaść na policjanta i osobę, która (...)
Gimnazjaliści odpowiedzą za znieważenie nauczyciela
Za znieważenie nauczycielki i kierowanie pod jej adresem gróźb karalnych, odpowie przed sądem rodzinnym i nieletnich 14-letni Grzegorz G. i 16-letni Kamil T. Gimnazjaliści zostali wzatrzymani przez funkcjonariuszy patrolu szkolnego z Ochoty.Do zdarzenia doszło w gimnazjum na terenie warszawskich (...)
Urzędnik nie często odpowie za błędną decyzję
Za rażące naruszenie prawa urzędnicy maja płacić z własnej kieszeni nawet 12 swoich pensji. W przypadku funkcjonariuszy skarbówki będzie to bardzo rzadko. Według danych resortu finansów funkcjonariusze tej służby nieczęsto popełniają błędy – pisze Gazeta Prawna. Dziennik (...)
Odpowiedzialność cywilna dłużnika - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.
Na początku tej porady należy przedstawić relację dług – odpowiedzialność i określić jakie są rodzaje odpowiedzialności, aby dalsze wywody były zrozumiałe. Odpowiedzialność osobista i rzeczowa. Odpowiedzialność wiąże się z obowiązkiem pokrycia długu, z przymusową realizacją (...)
Jak uzyskać od państwa odszkodowanie za naruszenie prawa wspólnotowego?
Skąd się wzięła zasada odpowiedzialności odszkodowawczej państw członkowskich UE wobec jednostek? Wspólnota Europejska tworzy szczególny porządek prawny, inny niż zobowiązania wynikające ze zwykłych umów międzynarodowych. Porządek ten wiąże nie tylko państwa (...)
Stan faktyczny Zawarliśmy z firmą leasingową umowę leasingu operacyjnego. Przedmiotem umowy był samochód ciężarowy. Odrębną umową zlecenia leasingodawca upoważnił nas do sprzedaży przedmiotu leasingu po spłaceniu ostatniej raty leasingowej na rzecz wskazanej przez na (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza organów podatkowych - stan prawny do 1.1.2007
W każdym państwie prawa, w tym również w Polsce, organy publiczne są odpowiedzialne za wydawane przez siebie decyzje. Jeżeli strona poniesie szkodę związaną z wadliwością decyzji, należy się jej od państwa odszkodowanie. Odpowiedzialność odszkodowawcza jest nierozerwalnie związana (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza komornika
Czy w przypadku wyrządzenia szkody przez komornika możemy domagać się za nią odszkodowania? Jeżeli tak to od kogo i na jakich zasadach? Odpowiedzialność organu egzekucyjnego jakim jest komornik została przewidziana w art. 23 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. W ustępie pierwszym przewiduje (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza pracownika
Ogólną zasadą prawa pracy jest łagodniejsza odpowiedzialność pracowników za szkody wyrządzone pracodawcy wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania ich obowiązków z winy nieumyślnej. Pracownik za takie szkody odpowiada tylko w granicach rzeczywiście poniesionej przez (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza zakładów energetycznych
Za co odpowiada zakład energetyczny. Jeżeli poszkodowanemu nie można przypisać winy za zdarzenie, to zakład nie uwolni się od odpowiedzialności za nie. Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 24 września 2009 r.(sygn. IV CSK 207/09).Izabela Lewandowska 28-09-2009, rp.pl odszkodowanie, (...)
Uwaga na produkt niebezpieczny! Odpowiedzialność producenta za produkt niebezpieczny
Co to jest produkt niebezpieczny? Kodeks cywilny stwierdza, że produktem jest rzecz ruchoma. Rzecz ruchoma pozostanie produktem nawet, jeśli później produkt ten zostanie połączony z inną rzeczą. Za produkt uważa się także zwierzęta i energię elektryczną. Produkt jest niebezpieczny, (...)
Gdy brak lokalu socjalnego, gmina i lokator odpowiadają in solidum
Sąd Rejonowy orzekł eksmisję kilkunastu osób z lokali spółdzielni mieszkaniowej, przyznając im uprawnienie do lokali socjalnych. Spółdzielnia uzyskała przeciwko tym osobom także orzeczenia zasądzające określone kwoty tytułem korzystania bez tytułu prawnego z lokali (...)
Członek zarządu spółki z o.o. nie obroni się zarzutem przedawnienia
Egzekucja prowadzona na podstawie tytułu wykonawczego stanowiącego nakaz zapłaty prowadzona przeciwko spółce z o.o. okazała się bezskuteczna. Wierzyciel pozwał osoby, które w czasie, kiedy należność ta stała się wymagalna, pełnili funkcję jej członków zarządu. Pozwani podnieśli (...)
Czym jest siła wyższa? Czy siła wyższa zawsze wyłącza odpowiedzialność?
Np. śnieżna i mroźna zima może się dać we znaki wszystkim. Wiele gospodarstw domowych przez kilka lub kilkanaście dni może zostać pozbawionych dostępu do prądu, jak to zdarzyło się w 2010 r. Stan ten może powodować różne szkody, od zmarnowanej żywności w lodówce po rozstrój (...)
Syndyk jest zobowiązany do pełnienia swoich obowiązków należycie, zgodnie z powagą swego urzędu i ze składaną przysięgą. Przed przystąpieniem do czynności syndyk składa bowiem wobec sędziego-komisarza przyrzeczenie sumiennego wykonywania obowiązków. Odpowiedzialność (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa za złamanie prawa wspólnotowego
Omawiana sprawa dotyczyła braku implementacji przez Włochy Dyrektywy 80/987 nakładającej na państwa członkowskie UE obowiązek ustanowienia funduszy gwarancyjnych dla wypłat świadczeń pracownikom na wypadek upadłości pracodawcy. Pracownicy upadłych włoskich przedsiębiorstw (m.in. Pan Francovich (...)
Jak uzyskać odszkodowanie - zasady ogólne
Sąsiad zalał twoje mieszkanie? Złodziej ukradł Twój komputer? Odniosłeś rany w wypadku na drodze? W takich sytuacjach można zażądać od sprawcy odszkodowania w drodze powództwa cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 415 kodeksu cywilnego, kto ze swej winy wyrządził drugiemu szkodę, (...)
Odpowiedzialność cywilna dłużnika - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.
Na początku tej porady należy przedstawić relację dług – odpowiedzialność i określić jakie są rodzaje odpowiedzialności, aby dalsze wywody były zrozumiałe. Odpowiedzialność osobista i rzeczowa. Odpowiedzialność wiąże się z obowiązkiem pokrycia długu, z przymusową realizacją (...)
Jak uzyskać od państwa odszkodowanie za naruszenie prawa wspólnotowego?
Skąd się wzięła zasada odpowiedzialności odszkodowawczej państw członkowskich UE wobec jednostek? Wspólnota Europejska tworzy szczególny porządek prawny, inny niż zobowiązania wynikające ze zwykłych umów międzynarodowych. Porządek ten wiąże nie tylko państwa (...)
Stan faktyczny Zawarliśmy z firmą leasingową umowę leasingu operacyjnego. Przedmiotem umowy był samochód ciężarowy. Odrębną umową zlecenia leasingodawca upoważnił nas do sprzedaży przedmiotu leasingu po spłaceniu ostatniej raty leasingowej na rzecz wskazanej przez na (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza organów podatkowych - stan prawny do 1.1.2007
W każdym państwie prawa, w tym również w Polsce, organy publiczne są odpowiedzialne za wydawane przez siebie decyzje. Jeżeli strona poniesie szkodę związaną z wadliwością decyzji, należy się jej od państwa odszkodowanie. Odpowiedzialność odszkodowawcza jest nierozerwalnie związana (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza komornika
Czy w przypadku wyrządzenia szkody przez komornika możemy domagać się za nią odszkodowania? Jeżeli tak to od kogo i na jakich zasadach? Odpowiedzialność organu egzekucyjnego jakim jest komornik została przewidziana w art. 23 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. W ustępie pierwszym przewiduje (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza pracownika
Ogólną zasadą prawa pracy jest łagodniejsza odpowiedzialność pracowników za szkody wyrządzone pracodawcy wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania ich obowiązków z winy nieumyślnej. Pracownik za takie szkody odpowiada tylko w granicach rzeczywiście poniesionej przez (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza zakładów energetycznych
Za co odpowiada zakład energetyczny. Jeżeli poszkodowanemu nie można przypisać winy za zdarzenie, to zakład nie uwolni się od odpowiedzialności za nie. Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 24 września 2009 r.(sygn. IV CSK 207/09).Izabela Lewandowska 28-09-2009, rp.pl odszkodowanie, (...)
Uwaga na produkt niebezpieczny! Odpowiedzialność producenta za produkt niebezpieczny
Co to jest produkt niebezpieczny? Kodeks cywilny stwierdza, że produktem jest rzecz ruchoma. Rzecz ruchoma pozostanie produktem nawet, jeśli później produkt ten zostanie połączony z inną rzeczą. Za produkt uważa się także zwierzęta i energię elektryczną. Produkt jest niebezpieczny, (...)
Gdy brak lokalu socjalnego, gmina i lokator odpowiadają in solidum
Sąd Rejonowy orzekł eksmisję kilkunastu osób z lokali spółdzielni mieszkaniowej, przyznając im uprawnienie do lokali socjalnych. Spółdzielnia uzyskała przeciwko tym osobom także orzeczenia zasądzające określone kwoty tytułem korzystania bez tytułu prawnego z lokali (...)
Członek zarządu spółki z o.o. nie obroni się zarzutem przedawnienia
Egzekucja prowadzona na podstawie tytułu wykonawczego stanowiącego nakaz zapłaty prowadzona przeciwko spółce z o.o. okazała się bezskuteczna. Wierzyciel pozwał osoby, które w czasie, kiedy należność ta stała się wymagalna, pełnili funkcję jej członków zarządu. Pozwani podnieśli (...)
Czym jest siła wyższa? Czy siła wyższa zawsze wyłącza odpowiedzialność?
Np. śnieżna i mroźna zima może się dać we znaki wszystkim. Wiele gospodarstw domowych przez kilka lub kilkanaście dni może zostać pozbawionych dostępu do prądu, jak to zdarzyło się w 2010 r. Stan ten może powodować różne szkody, od zmarnowanej żywności w lodówce po rozstrój (...)
Syndyk jest zobowiązany do pełnienia swoich obowiązków należycie, zgodnie z powagą swego urzędu i ze składaną przysięgą. Przed przystąpieniem do czynności syndyk składa bowiem wobec sędziego-komisarza przyrzeczenie sumiennego wykonywania obowiązków. Odpowiedzialność (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa za złamanie prawa wspólnotowego
Omawiana sprawa dotyczyła braku implementacji przez Włochy Dyrektywy 80/987 nakładającej na państwa członkowskie UE obowiązek ustanowienia funduszy gwarancyjnych dla wypłat świadczeń pracownikom na wypadek upadłości pracodawcy. Pracownicy upadłych włoskich przedsiębiorstw (m.in. Pan Francovich (...)
Jak uzyskać odszkodowanie - zasady ogólne
Sąsiad zalał twoje mieszkanie? Złodziej ukradł Twój komputer? Odniosłeś rany w wypadku na drodze? W takich sytuacjach można zażądać od sprawcy odszkodowania w drodze powództwa cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 415 kodeksu cywilnego, kto ze swej winy wyrządził drugiemu szkodę, (...)
Kto jest zobowiązany do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości?
Postępowania o ogłoszenie upadłości nie wszczyna się z urzędu, należy w tym celu złożyć odpowiedni wniosek w sądzie. Prawo określa krąg podmiotów uprawnionych do złożenia takiego wniosku, a spośród nich wskazuje na podmiot, który ma obowiązek taki wniosek złożyć. (...)
Szkoda poniesiona w wypadku, czyli jaki samochód zastępczy wypożyczyć - opinia prawna
Stan faktyczny Spółka Jawna jest właścicielem pojazdu wysokiej klasy, który brał udział w kolizji. Spółka jest wg policji poszkodowanym. Samochodem jechał właściciel spółki. Samochód jest poważnie uszkodzony (prawdopodobna kasacja). Ocena PZU w trakcie. Jakiej klasy i jaką wartość (...)
Złożenie rezygnacji z funkcji prezesa zarządu spółki z o. o. a jego odpowiedzialność - opinia prawna
Stan faktyczny W spółce z o.o. Prezes Zarządu złożył rezygnację poprzez przedstawienie swojej decyzji na piśmie wszystkim udziałowcom (potwierdzone pisemnie zapoznanie się z treścią oraz zwrotne poświadczenie odbioru listu). W spółce powołanych było jeszcze 2 vice-prezesów. (...)
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 6 kc: „ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.” Jak słusznie uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 listopada 2010r., „przepis art. 6 k.c. statuuje zasadę rozkładu ciężaru dowodu, co (...)
Co to jest prawo pierwokupu? Z prawem pierwokupu mamy do czynienia wtedy, gdy treść jakiegoś aktu prawnego (ustawowe prawo pierwokupu), bądź czynność prawna (umowne prawo pierwokupu) zastrzega dla jednej ze stron pierwszeństwo kupna oznaczonej rzeczy na wypadek, gdyby druga strona sprzedała (...)
Przedmiotem prac Sejmu jest obecnie projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw. Co do zasady nowe przepisy miałyby wejść w życie z dniem 15 lipca 2006 r., a więc już wkrótce. Po co zmiany? Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 15 marca 2005 (...)
