Jak określić wartość zamówienia publicznego?

Kiedy zamawiający powinien ustalić wartość zamówienia publicznego?

Ustalenie wartości zamówienia publicznego jest czynnością przygotowawczą, poprzedzającą wszczęcie procedury udzielenia zamówienia. Z tego powodu ustalenie wartości powinno nastąpić odpowiednio wcześniej, przed planowaną datą wszczęcia postępowania, tak aby zamawiający mógł się odpowiednio przygotować do planowanego postępowania. Oczywiście jednak, aby ustalona wartość zamówienia była miarodajna i wiarygodna, nie może to nastąpić zbyt wcześnie. I tak zgodnie z Prawem zamówień publicznych, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi, ustalenie wartości zamówienia dokonuje się nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia. Jeżeli natomiast przedmiotem zamówienia są roboty budowlane, ustalenia wartości zamówienia dokonuje się nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia.

Może się jednak zdarzyć, że po ustaleniu wartości zamówienia nastąpiła zmiana okoliczności mających wpływ na dokonane ustalenie. Przykładowo na skutek znacznego wzrostu cen zamawianych dostaw lub usług, uprzednio dokonane ustalenie nie odzwierciedla aktualnego stanu rzeczy. Ma to szczególne znaczenie, gdy na skutek zmiany okoliczności i związanej z tym wartości zamówienia, postępowanie powinno toczyć się w procedurze podstawowej zamiast w uproszczonej. W takiej sytuacji zamawiający obowiązany jest przed wszczęciem zamówienia dokonać zmiany jego wartości.

Zamawiający określa wartość zamówienia w złotych. Ponieważ Prawo zamówień publicznych uzależnia określone wymagania formalne od wartości zamówienia wyrażonej nie w złotych, lecz w euro, zamawiający obowiązany jest dokonać przeliczenia wartości zamówienia ze złotych na euro. W tym celu zamawiający zmuszony jest posłużyć się odpowiednim kursem złotego w stosunku do euro. Średni kurs złotego w stosunku do euro, stanowiący podstawę przeliczenia wartości zamówień określany jest przez Prezesa Rady Ministrów w drodze rozporządzenia.

Co stanowi podstawę ustalenia wartości zamówienia?

Podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług. Przy określaniu wartości zamówienia zamawiający obowiązany jest dopełnić należytej staranności, a więc staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju. Przy określaniu wartości zamówienia zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości. Powyższe nie wyklucza możliwości podziału zamówienia, jeżeli byłoby to uzasadnione (np. ze względów technicznych). Niedozwolony jest tylko taki podział zamówienia, który podejmowany jest z zamiarem uniknięcia stosowania przepisów ustawy (np. przepisów wprowadzających zaostrzone wymagania formalne, obowiązek uzyskiwania określonych decyzji administracyjnych).

W przypadku, gdy zamawiający dopuszcza możliwość składania zamówień uzupełniających, przy ustalaniu wartości całego zamówienia uwzględnia się wartość zamówień uzupełniających. Przez zamówienia uzupełniające należy rozumieć zamówienia udzielane, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych stanowiące nie więcej niż 20% wartości zamówienia podstawowego i polegające na powtórzeniu tego samego rodzaju zamówień, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego (w zamówieniach sektorowych także negocjacji z ogłoszeniem), a zamówienie uzupełniające było przewidziane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia dla zamówienia podstawowego i dotyczy przedmiotu zamówienia w niej określonego. Ponadto zamówieniem uzupełniającym jest zamówienie udzielane, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy dostaw, stanowiące nie więcej niż 20% wartości zamówienia podstawowego i polegające na rozszerzeniu dostawy, jeżeli zmiana wykonawcy powodowałaby konieczność nabywania rzeczy o innych parametrach technicznych, co powodowałoby niekompatybilność techniczną lub nieproporcjonalnie duże trudności techniczne w użytkowaniu i dozorze, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia dla zamówienia podstawowego i dotyczy przedmiotu zamówienia w niej określonego.

Jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert częściowych albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia.

W przypadku dynamicznego systemu zakupów wartość tego zamówienia stanowi łączna wartość zamówień objętych tym systemem, których zamawiający zamierza udzielić w okresie trwania dynamicznego systemu zakupów. testWartością umowy ramowej jest z kolei łączna wartość zamówień, których zamawiający zamierza udzielić w okresie trwania umowy ramowej. 

Jak określić wartość konkretnego zamówienia publicznego?

Prawo zamówień publicznych określa sposoby ustalania wartości zamówień w zależności od rodzaju przedmiotu zamówienia. I tak, wartość zamówienia publicznego na roboty budowlane ustala się na podstawie:

• kosztorysu inwestorskiego sporządzanego na etapie opracowania dokumentacji projektowej albo na podstawie planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót budowlanych w rozumieniu Prawa budowlanego,

• planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu Prawa budowlanego

Przy obliczaniu wartości zamówienia na roboty budowlane uwzględnia się także wartość dostaw związanych z wykonywaniem robót budowlanych oddanych przez zamawiającego do dyspozycji wykonawcy. Wlicza się zatem do wartości zamówienia także wartości materiałów budowlanych dostarczanych przez wykonawcę w celu wykonania zamówionego zadania.

W przypadku ustalania wartości zamówienia na usługi lub dostawy powtarzające się okresowo bierze się pod uwagę łączną wartość zamówień tego samego rodzaju:

• udzielonych w terminie poprzednich 12 miesięcy lub w poprzednim roku budżetowym, z uwzględnieniem zmian ilościowych zamawianych usług lub dostaw oraz prognozowanego na dany rok średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, albo 

• których zamawiający zamierza udzielić w terminie 12 miesięcy następujących po pierwszej usłudze lub dostawie. 

Wybór jednej z powyższych podstaw ustalenia wartosci należy do zamawiającego, lecz nie może być on dokonany w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy. 
Jeżeli zamówienie ma być udzielone na czas nieoznaczony, to jego wartością jest wartość ustalona z uwzględnieniem okresu 48 miesięcy wykonywania zamówienia. W przypadku zamówień udzielanych na czas oznaczony: 

• nie dłuższy niż 12 miesięcy, wartością jest wartość ustalona z uwzględnieniem okresu wykonywania zamówienia, 

• dłuższy niż 12 miesięcy, wartością zamówienia jest wartość ustalona z uwzględnieniem okresu wykonywania zamówienia, a w przypadku zamówień, których przedmiotem są dostawy nabywane na podstawie umowy dzierżawy, najmu lub leasingu z uwzględnieniem również wartości końcowej przedmiotu umowy w sprawie zamówienia publicznego. 

Jeżeli zamówienie obejmuje usługi bankowe lub inne usługi finansowe, do wartości zamówienia zaliczają się opłaty, prowizje, odsetki i inne podobne świadczenia. Jeżeli zamówienie na usługi lub dostawy przewiduje prawo opcji, przy ustaleniu wartości zamówienia uwzględnia się największy możliwy zakres tego zamówienia z uwzględnieniem prawa opcji. 

Pamiętaj, że:

• Zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości.

• Jeżeli wyodrębniona jednostka organizacyjna zamawiającego posiadająca samodzielność finansową udziela zamówienia związanego z jej własną działalnością, wartość udzielanego zamówienia ustala się odrębnie od wartości zamówień udzielanych przez inne jednostki organizacyjne tego zamawiającego posiadające samodzielność finansową.

• Przy obliczaniu wartości zamówienia na roboty budowlane uwzględnia się także wartość dostaw związanych z wykonywaniem robót budowlanych oddanych przez zamawiającego do dyspozycji wykonawcy.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2004 r., Nr 19, poz. 177 ze zmianami).

Zespół
e-prawnik.pl