21.4.2015
Zespół
e-prawnik.pl
Czym jest postępowanie nakazowe?
Postępowanie nakazowe jest jednym ze szczególnych postępowań procesu cywilnego, którego skutkiem jest wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Uzyskane w ten sposób orzeczenie sądu, ma szczególną moc, nawet bez konieczności nadawania mu klauzuli wykonalności, stąd też osoba na rzecz której zostało wydane takie orzeczenie ma o wiele większe uprawnienia w stosunku do pozwanego, niż w sytuacji gdyby uzyskała zwykły wyrok w sprawie czy też nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. W postępowaniu nakazowym można dochodzić wyłącznie roszczeń pieniężnych bądź też świadczenia innych rzeczy zamiennych.

Jaki sąd jest właściwy w sprawach o nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym?
Pozew o rozpoznanie sprawy w trybie postępowania nakazowego może zostać skierowany zarówno do sądu rejonowego jak i sądu okręgowego. O właściwości rzeczowej sądu w niniejszym przypadku będzie decydować przede wszystkim wartość przedmiotu sporu (dalej: WPS) w sprawie. I tak jeśli WPS będzie wynosić maksymalnie 75.000 zł - sądem właściwym będzie sąd rejonowy, w przypadku przekroczenia tej sumy, sprawę rozpozna jako sąd pierwszej instancji sąd okręgowy.
Warto pamiętać o tym, iż do wartości przedmiotu sporu nie dolicza się pożytków, kosztów i odsetek, które mogą być dochodzone obok roszczenia głównego.
Który sąd będzie właściwy miejscowo?
Zgodnie z ogólną zasadą, sądem właściwym miejscowo będzie sąd właściwy dla miejsca zamieszkania czy też siedziby pozwanego. Przepisy przewidują jednakże właściwość przemienną bądź też wyłączną w niektórych sprawach, stąd też niekiedy pozew może być skierowany do innego sądu niż sąd miejsca zamieszkania pozwanego. Przykładowo pozew z weksla można skierować do sądu właściwego ze względu na miejsce płatności weksla a pozew z umowy ze względu na miejsce jej wykonania.
Kiedy sąd może wydać nakaz zapłaty?
Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego wyraźnie wskazują, kiedy sąd może wydać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Aby móc dochodzić roszczenia w postępowaniu nakazowym, należy okoliczności uzasadniające dochodzone roszczenie udowodnić wskazanym przez przepisy dokumentem.
Zgodnie z przepisem art. 485 § 1 k.p.c., sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonymi do pozwu:
-
dokumentem urzędowym (dokumentem urzędowym jest pismo sporządzone przez właściwy organ - państwowy, samorządowy, spółdzielczy - w przepisanej formie i w zakresie działania organu),
-
zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem (może to być także podpisana przez dłużnika faktura VAT),
-
wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu (może to być także prywatne pismo określające wysokość zadłużenia i terminy spłaty zadłużenia, jeśli są już wymagalne)
-
zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i nie zapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym.
-
wekslem, czekiem, warrantem lub rewersem należycie wypełnionym, których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości.
-
umową, dowodem spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego oraz dowodem doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, jeżeli powód dochodzi należności zapłaty świadczenia pieniężnego lub odsetek w transakcjach handlowych określonych w ustawie z dnia 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, oraz na podstawie dokumentów potwierdzających poniesienie kosztów odzyskiwania należności, jeżeli powód dochodzi również zwrotu kosztów, o których mowa w art. 10 ust. 2 tej ustawy.
-
wyciągiem z ksiąg bankowych podpisanym przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzonego pieczęcią banku oraz dowodem doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty.
Przepisy dopuszczają możliwość załączenia niniejszych dokumentów w odpisach, poświadczonych za zgodność z oryginałem przez notariusza bądź przez występujących w sprawie adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego czy też radcę Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Nie dotyczy to jednak weksli, czeków, warrantów, rewersów oraz wyciągu z ksiąg bankowych - te dokumenty muszą zostać załączone w oryginałach - w innym przypadku sąd może zwrócić pozew na podstawie przepisu art. 130 k.p.c.
Czy pozew należy złożyć na formularzu?
Nie zawsze. Otóż zależy to od dochodzonego roszczenia. Jeśli przepisy wymagają złożenia pozwu na przygotowanym formularzu (np. w postępowaniu uproszczonym), to wówczas złożenie pozwu na formularzu jest obowiązkowe. W innych przypadkach wystarczające jest złożenie pozwu w zwykłej formie pisemnej.
Jaka jest procedura wydania nakazu zapłaty?
Sąd wydaje nakaz zapłaty na posiedzeniu niejawnym. Oznacza to, iż w trakcie posiedzenia nie ma obecnych stron postępowania, a informacja o wydanym nakazie zapłaty dociera z chwilą doręczenia odpisu nakazu zapłaty stronom za pośrednictwem poczty.
Nie zawsze jednak sądy wydaje nakazy zapłaty w postępowaniu nakazowym. Jeśli nie ma podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym (gdyż, przykładowo, załączone do pozwu dokumenty nie są zgodne z wymogami przepisu art. 485 § 1 k.p.c.), lecz istnieje zasadność wydania takiego orzeczenia w postępowaniu upominawczym, sąd może przekazać sprawę do rozpoznania w trybie upominawczym.
Jeśli natomiast sąd uzna, iż nie ma podstaw do wydania nakazu zapłaty, wyznaczy rozprawę i wezwie strony do uczestnictwa w postępowaniu.
Jeżeli sąd wyda jednak nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, jak zostało wspomniane, doręcza odpis orzeczenia tak powodowi jak i pozwanemu w sprawie. Sąd obliguje pozwanego do uiszczenia orzeczonej sumy w terminie dwóch tygodni bądź do świadczenia rzeczy zamiennych albo do wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty.

Potrzebujesz porady prawnej?
Jak uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym?
Jeśli dochodzisz od dłużnika roszczenia pieniężnego, to możesz liczyć na szybkie załatwienie sprawy w sądzie przez wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. Niekiedy jednak nie będzie możliwe uzyskanie w taki sposób orzeczenia przeciwko pozwanemu bądź zostanie ono zaraz (...)
W jaki sposób możesz uzyskać szybko wyrok przeciwko dłużnikowi - nakaz zapłaty
Artykuł ma na celu przedstawienie możliwej drogi sądowej przedsiębiorcy, który nie może uzyskać należności od swojego dłużnika. Sytuacje, w których powstają zaległości w płatnościach ze strony kontrahenta wierzyciela są niestety dość częste. Wiele firm wyznaje (...)
Kiedy można uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym?
Postępowanie upominawcze pozwala na dochodzenie roszczenia pieniężnego lub innego. W tym drugim przypadku, jeśli szczególny przepis to umożliwia. Jeżeli kwota, z którą zalega dłużnik nie przekracza siedemdziesięciu pięciu tysięcy złotych pozew należy skierować (...)
Jak e-sąd wydaje nakazy zapłaty?
Nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Jak wydawane są nakazy zapłaty w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym? E-sąd wydaje nakazy zapłaty w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym. (...)
Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Niektóre jednak sprawy podrożeją. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2 marca 2006 r. Warto sprawdzić, na wszczynanie jakich (...)
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Koszty (...)
Nakaz zapłaty na podstawie weksla zabezpieczającego kredyt konsumencki
Sąd Najwyższy uwzględnił skargę nadzwyczajną Prokuratora Generalnego od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla in blanco będącego zabezpieczeniem kredytu konsumenckiego 28 października 2020 r. Sąd Najwyższy, orzekając w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, (...)
Trybunał Konstytucyjny rozpatrzył połączone skargi konstytucyjne spółki NZK Niezależny Zespół Konsultantów sp. z o.o. z siedzibą w Zakopanem i spółki "Pameni Polska" sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu dotyczące postępowania w sprawach gospodarczych, a dokładnie zwrotu pism (...)
Jakie są sposoby realizacji weksla?
W jaki sposób zrealizować wierzytelność wyrażoną na blankiecie wekslowym? Istnieje wiele sposobów realizacji zobowiązania wekslowego, do których można zaliczyć poszukiwanie zapłaty przez uprawnionego wśród zobowiązanych-czyli zapłata sumy pieniężnej. Przekazanie (...)
Sąd Najwyższy po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 7 grudnia 2007 r. zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w T. postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2007 r.: "Czy od pozwu w postępowaniu nakazowym w sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu (...)
Zmiany dla dobra dzieci i rodzin?
Orzeczenie alimentów w kilka dni, skuteczne egzekwowanie prawa dziecka do kontaktów z rodzicami, ochrona najmłodszych przed przemocą – to podstawowe założenia przyjętego przez Radę Ministrów projektu reformy prawa rodzinnego. Rząd przyjął reformę prawa rodzinnego Rząd (...)
Spotkanie Ministrów Sprawiedliwości Państw Grupy Wyszehradzkiej (7-9 maja 2009 r., Wrocław)
W dniach 7-9 maja 2009 r. we Wrocławiu odbyło się X spotkanie Ministrów Sprawiedliwości Państw Grupy Wyszehradzkiej.I. Uczestnicy spotkania.ze strony czeskiej:1. Pan Jiři Pospíšil, Minister Sprawiedliwości,2. Pan Pavel Stanek, Zastępca (...)
Spotkanie Ministrów Sprawiedliwości Państw Grupy Wyszehradzkiej (7-9 maja 2009 r., Wrocław)
W dniach 7-9 maja 2009r. we Wrocławiu odbyło się X spotkanie Ministrów Sprawiedliwości Państw Grupy Wyszehradzkiej.I. Uczestnicy spotkania.ze strony czeskiej:1. Pan Jiři Pospíšil, Minister Sprawiedliwości,2. Pan Pavel Stanĕk, Zastępca (...)
Uchylenie się od zapłaty weksla z powodu groźby - opinia prawna
Stan faktyczny W styczniu wystawiłem weksel na kwotę 50.000 zł. Weksel miał być płatny do 31 lutego br. Wczoraj otrzymałem nakaz zapłaty wydany przez sąd na podstawie tego weksla. Jak mogę się bronić przed egzekucją? Weksel podpisałem na żądanie mojego byłego wspólnika, który (...)
Jakie dane zamieszcza się na fakturze VAT?
Podstawowe dane na fakturze VAT Przepisy ustawy o VAT, jak również rozporządzenia fakturowego określają podstawowe dane, jakie powinna zawierać faktura VAT. Faktura VAT powinna więc zawierać następujące elementy: 1) datę jej wystawienia; 2) kolejny (...)
Termin płatności faktury - Jakie obowiązują terminy zapłaty w transakcjach handlowych?
Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych przewiduje szczególne uprawnienia i obowiązki w związku z terminami zapłaty w transakcjach handlowych dla przedsiębiorców i podmiotów publicznych. O jakie transakcje handlowe chodzi? Transakcja (...)
Konsekwencje zawarcia umowy sprzedaży - opinia prawna
Stan faktyczny Przywieziono mi towar, przedstawiono fakturę, sprawdziłem towar, podpisałem, "że towar sprawdziłem”, ale nie, że odbieram fakturę czy że towar otrzymałem, kierowca zabrał papier i zamiast wyładować towar odjechał. Zostałem z fakturą (zawierającą błędny (...)
Automatyczne odrzucanie przez sąd zarzutów przedsiębiorców bez pełnomocnika niekonstytucyjne
Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne VIII Wydziału Gospodarczego Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy dotyczące prawa do sądu (tzw automatyczne odrzucanie zarzutów). Przed sądem toczy się postępowanie z powództwa Centrum Leasingu i Finansów CLIF w Warszawie przeciwko Grażynie (...)
Stan faktyczny Weksel własny został wystawiony (podpisany) zgodnie z posiadanymi ówcześnie uprawnieniami przez pana Kowalskiego prezesa zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością XX kontrahenta innej spółki cywilnej YY przyrzekając, że zapłaci określonej spółce (...)
Wierzyciel może zapłacić odszkodowanie dłużnikowi
Sąd wydał nakaz zapłaty na podstawie weksla. Taki nakaz jest natychmiast wykonalny, bez nadawania mu klauzuli wykonalności, zatem wierzyciel wszczął egzekucję. Dłużnik w międzyczasie wniósł zarzuty. Sąd nakaz zapłaty uchylił, a powództwo oddalił. Wtedy dłużnik wniósł (...)