18.12.2017
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Dokumentowanie prawa do zasiłku chorobowego
Od 1 stycznia 2016 r. dokumentami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby stanowiącymi podstawę ustalenia prawa i wypłaty zasiłku chorobowego są:
- zaświadczenie lekarskie w formie dokumentu elektronicznego, zwane „zaświadczeniem lekarskim e-ZLA”, podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP, a od 1 grudnia 2017 r. również z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym ZUS, udostępnione płatnikowi składek na jego profilu informacyjnym na PUE ZUS;
- wydruk zaświadczenia lekarskiego w formie dokumentu elektronicznego, zwany dalej „wydrukiem zaświadczenia lekarskiego e-ZLA”, który lekarz przekazuje ubezpieczonemu, jeżeli płatnik składek ubezpieczonego nie ma profilu informacyjnego na PUE ZUS lub na wniosek ubezpieczonego, nawet jeżeli płatnik składek ma profil informacyjny na PUE ZUS;
- zaświadczenie lekarskie wystawione na formularzu zaświadczenia lekarskiego wydrukowanym z systemu teleinformatycznego, zwane dalej „zaświadczeniem lekarskim wystawionym w trybie alternatywnym” – zaświadczenie to jest dokumentem stanowiącym podstawę przyznania i wypłaty zasiłku przez płatnika składek lub ZUS, nawet jeśli zaświadczenie lekarskie e-ZLA nie zostało jeszcze wprowadzone do systemu teleinformatycznego; zaświadczenia wystawiane w przypadku, gdy wystawienie zaświadczenia lekarskiego e-ZLA nie jest możliwe, w szczególności w razie braku połączenia internetowego (np. w czasie wizyty domowej u ubezpieczonego) lub braku możliwości podpisania zaświadczenia lekarskiego kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP, a od 1 grudnia 2017 r. również z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym ZUS.
Jeśli wskazane zaświadczenie lekarskie obejmuje okres, za który przysługuje wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby lub zasiłek chorobowy, wypłacane przez płatnika składek, a następnie wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby lub zasiłek chorobowy, wypłacane przez innego płatnika składek, to dokumentem niezbędnym do wypłaty wynagrodzenia bądź zasiłku przez innego płatnika jest:
- wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA lub zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym, zwrócone ubezpieczonemu przez płatnika, który dokonał wypłaty – jeżeli podstawą wypłaty świadczeń u pierwszego płatnika składek był wydruk zaświadczenia lekarskiego lub zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym; płatnik składek pozostawia w dokumentacji kopię zaświadczenia lekarskiego potwierdzoną za zgodność z oryginałem;
- wystawione na wniosek ubezpieczonego zaświadczenie lekarskie e-ZLA, zamieszczone na profilu informacyjnym na PUE ZUS nowego płatnika składek albo wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, uzyskany przez ubezpieczonego od wystawiającego zaświadczenie lekarskie, gdy płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek na PUE ZUS – jeżeli podstawą wypłaty świadczeń u pierwszego płatnika składek było zaświadczenie lekarskie wystawione w formie dokumentu elektronicznego.
W przypadku, gdy na podstawie jednego zaświadczenia lekarskiego płatnik składek wypłaca wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby lub zasiłek chorobowy, a za część okresu zasiłek chorobowy jest wypłacany przez ZUS, dokumentem niezbędnym do wypłaty zasiłku chorobowego przez ZUS jest:
- zaświadczenie lekarskie e-ZLA – jeśli wypłata świadczenia była przez płatnika składek dokonywana na podstawie:
- zaświadczenia lekarskiego e-ZLA,
- wydruku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, gdy płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek na PUE ZUS,
- zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym, jeżeli zaświadczenie lekarskie e-ZLA zostało już udostępnione na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS;
2. zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym – jeżeli płatnik składek wypłaty dokonał na podstawie zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym i zaświadczenie lekarskie e-ZLA nie zostało jeszcze udostępnione na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS; płatnik składek pozostawia w aktach kopię tego zaświadczenia potwierdzoną za zgodność z oryginałem.
Gdy zasiłek chorobowy wypłaca płatnik składek...
Jeżeli płatnik składek ubezpieczonego posiada profil informacyjny płatnika składek na PUE ZUS, dokumentem do ustalenia prawa i wypłaty zasiłku chorobowego jest odpowiednio:
- zaświadczenie lekarskie e-ZLA udostępnione na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS;
- zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym, dostarczone płatnikowi składek przez ubezpieczonego; ubezpieczony nie musi dostarczać tego zaświadczenia płatnikowi składek, jeżeli ma informacje, że zaświadczenie lekarskie zostało już wprowadzone do systemu (zostało zelektronizowane) i udostępnione na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS.
Jeśli płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek na PUE ZUS, ubezpieczony ubiegający się o zasiłek chorobowy składa płatnikowi składek odpowiednio:
- wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA;
- zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym.
Gdy zasiłek chorobowy wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych...
Jeżeli płatnik składek posiada profil informacyjny płatnika składek na PUE ZUS, postępowanie o zasiłek chorobowy, zarówno przy pierwszym zaświadczeniu lekarskim, jak i kolejnym zaświadczeniu lekarskim za nieprzerwany okres niezdolności do pracy, wszczyna się:
1. w przypadku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA – na podstawie zaświadczenia płatnika składek (ZUS Z-3 albo ZUS Z-3a); płatnik składek po udostępnieniu na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS zaświadczenia lekarskiego eZLA ubezpieczonego wystawia i przekazuje do ZUS:
a) zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3 albo ZUS Z-3a) – w przypadku pierwszego zaświadczenia lekarskiego e-ZLA,
b) zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3) wypełnione do pkt 1 włącznie albo zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3a) wypełnione do pkt. 2 – w przypadku kolejnego zaświadczenia lekarskiego e-ZLA z tytułu nieprzerwanej niezdolności do pracy;
2. w przypadku zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym – na podstawie zaświadczenia płatnika składek (ZUS Z-3 albo ZUS Z-3a) oraz zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym; po otrzymaniu od ubezpieczonego zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym, płatnik składek nie później niż w ciągu 7 dni od daty otrzymania zaświadczenia, wystawia i przekazuje do ZUS:
a) zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3 albo ZUS Z-3a) – w przypadku pierwszego zaświadczenia lekarskiego,
b) zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3) wypełnione do pkt 1 włącznie albo płatnika składek (ZUS Z-3a) wypełnione do pkt 2 – w przypadku kolejnego zaświadczenia lekarskiego z tytułu nieprzerwanej niezdolności do pracy
- dołączając to zaświadczenie lekarskie, chyba że zaświadczenie lekarskie e-ZLA zostało już udostępnione na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS.
Ubezpieczony, który otrzymał zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym, składa płatnikowi składek lub do ZUS to zaświadczenie, chyba że ma informację, że zaświadczenie lekarskie zostało już udostępnione na profilu informacyjnym płatnika na PUE ZUS (zostało zelektronizowane).
Jeśli płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek na PUE ZUS, postępowanie o zasiłek chorobowy zarówno przy pierwszym zaświadczeniu lekarskim, jak i kolejnym zaświadczeniu lekarskim za nieprzerwany okres niezdolności do pracy wszczyna się:
1. w przypadku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA – na podstawie zaświadczenia płatnika składek (ZUS Z-3 albo ZUS Z-3a); po otrzymaniu od ubezpieczonego wydruku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, płatnik składek wystawia i przekazuje do ZUS, nie później niż w ciągu 7 dni od daty otrzymania wydruku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA:
a) zaświadczenie ZUS Z-3 albo ZUS Z-3a – w przypadku pierwszego zaświadczenia lekarskiego e-ZLA,
b) zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3) wypełnione do pkt 1 włącznie albo zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3a) wypełnione do pkt 2 – w przypadku kolejnego zaświadczenia lekarskiego z tytułu nieprzerwanej niezdolności do pracy;
2. w przypadku zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym – na podstawie zaświadczenia płatnika składek (ZUS Z-3 albo ZUS Z-3a) oraz zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym; po otrzymaniu od ubezpieczonego zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym, płatnik składek nie później niż w ciągu 7 dni od daty otrzymania zaświadczenia, wystawia i przekazuje do ZUS:
a) zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3 albo ZUS Z-3a) – w przypadku pierwszego zaświadczenia lekarskiego;
b) zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3) wypełnione do pkt 1 włącznie albo zaświadczenia płatnika składek (ZUS Z-3a) wypełnione do pkt 2 – w przypadku kolejnego zaświadczenia lekarskiego z tytułu nieprzerwanej niezdolności do pracy
- dołączając to zaświadczenie lekarskie.
Ubezpieczony ubiegający się o wypłatę zasiłku przedkłada płatnikowi składek nieposiadającemu profilu informacyjnego płatnika składek na PUE ZUS, wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA albo zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym.
Postępowanie o zasiłek chorobowy przysługujący ubezpieczonym będącym osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą, osobami z nimi współpracującymi lub duchownymi, zarówno przy wniosku pierwszorazowym, jak i kolejnym, wszczyna się na podstawie jednego z następujących dokumentów:
- wniosku o zasiłek chorobowy zawierającego dane, o których mowa w załączniku nr 7 do rozporządzenia o dokumentach do wypłaty zasiłków, zwanego dalej „wnioskiem o zasiłek chorobowy” (ZAS-53 lub wniosku w innej formie);
- wydruku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA – zamiast wniosku o zasiłek chorobowy, ubezpieczony może złożyć wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, o ile otrzymał go od lekarza;
- zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym;
- zaświadczenia płatnika składek (ZUS Z-3b) – w przypadku kolejnego zaświadczenia lekarskiego z tytułu nieprzerwanej niezdolności do pracy płatnik składek wypełnia tylko dane do pkt 1.
Postępowanie o zasiłek chorobowy przysługujący osobom uprawnionym do zasiłku za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia oraz osobom podlegającym ubezpieczeniu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy niemającego siedziby w Polsce, zarówno przy wniosku pierwszorazowym, jak i kolejnym, wszczyna się na podstawie jednego z następujących dokumentów:
- wniosku o zasiłek chorobowy (ZAS-53 lub wniosku w innej formie) – przekazanego do ZUS przez ubezpieczonego;
- wydruku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA – zamiast wniosku o zasiłek chorobowy, ubezpieczony może złożyć wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, o ile otrzymał go od lekarza;
- zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym.
Co w razie błędu w zaświadczeniu lekarskim?
W razie stwierdzenia błędu w zaświadczeniu lekarskim e-ZLA lekarz, który wystawił to zaświadczenie albo inny lekarz w terminie 3 dni roboczych od dnia stwierdzenia błędu lub otrzymania informacji o stwierdzeniu błędu (w szczególności od płatnika składek, ubezpieczonego lub ZUS), przekazuje na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS odpowiednio:
- informację o stwierdzeniu nieważności zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, w którym został popełniony błąd;
- informację o stwierdzeniu nieważności zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, w którym został popełniony błąd oraz nowe zaświadczenie lekarskie e-ZLA, zawierające identyfikator i datę jego wystawienia, po sprostowaniu tego błędu.
W przypadku, gdy przekazanie informacji o stwierdzeniu nieważności zaświadczenia lekarskiego e-ZLA i ewentualnie nowego zaświadczenia lekarskiego e-ZLA w terminie 3 dni roboczych nie jest możliwe, wystawiający zaświadczenie lekarskie przekazuje informację ewentualnie wraz z zaświadczeniem lekarskim e-ZLA, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od ustania przyczyny uniemożliwiających przekazanie tej informacji bądź zaświadczenia lekarskiego e-ZLA.
ZUS, nie później niż w dniu następującym po dniu otrzymania informacji o stwierdzeniu nieważności zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, w którym został popełniony błąd, albo informacji o stwierdzeniu nieważności zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, w którym został popełniony błąd oraz nowego zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, udostępnia na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS:
- informację o stwierdzeniu nieważności zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, w którym został popełniony błąd – płatnikowi składek wskazanemu w zaświadczeniu lekarskim e-ZLA, w którym został popełniony błąd,
- nowe zaświadczenie lekarskie e-ZLA (bez podawania numeru statystycznego choroby) – płatnikowi składek wskazanemu w nowym zaświadczeniu lekarskim e-ZLA.
Informację o stwierdzeniu nieważności zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, w którym został popełniony błąd, lekarz przekazuje także, w formie pisemnej, ubezpieczonemu.
Jeśli z informacji udostępnionej na profilu lekarza wynika, że płatnik składek ubezpieczonego nie ma profilu informacyjnego na PUE ZUS, informację o stwierdzeniu nieważności zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, w którym błąd został popełniony albo tę informację wraz z wydrukiem nowego zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, wystawiający zaświadczenie lekarskie przekazuje ubezpieczonemu, informując ubezpieczonego o obowiązku dostarczenia tych dokumentów płatnikowi składek.
Przy ustalaniu, czy zaświadczenie lekarskie e-ZLA wystawione w miejsce zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, w którym został popełniony błąd zostało wystawione zgodnie z zasadami orzekania, brana jest pod uwagę data wystawienia zaświadczenia lekarskiego eZLA, w którym został popełniony błąd.
Zasady przedstawione wyżej mają odpowiednio zastosowanie w przypadku stwierdzenia błędu w zaświadczeniu lekarskim wystawionym w trybie alternatywnym, jeżeli błąd nie zostanie stwierdzony w dniu badania w obecności ubezpieczonego, a zostanie stwierdzony przed przekazaniem zaświadczenia lekarskiego e-ZLA na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS.
Jeśli błąd w zaświadczeniu lekarskim ma wpływ na prawo do zasiłku (np. błąd dotyczy okresu niezdolności do pracy, zaświadczenie lekarskie zostało błędnie wystawione innemu ubezpieczonemu) lub jego wysokość (np. błędnie został wpisany okres pobytu w szpitalu czy kod literowy), ZUS wydaje decyzję o braku prawa do zasiłku lub o jego wysokości, jeżeli wypłaty zasiłku dokonuje ZUS.
W przypadku gdy do wypłaty zasiłku chorobowego zobowiązany jest płatnik składek, decyzja dotycząca prawa do zasiłku bądź jego wysokości, jest wydawana na wniosek ubezpieczonego lub płatnika składek.
Czy zaświadczenia lekarskie może być wystawione za okres wsteczny?
Zaświadczenie lekarskie e-ZLA, z wyjątkiem wystawionego przez lekarza psychiatrę albo za okres pobytu w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, zwanym dalej „inną placówką leczniczą”, które:
- w całości obejmuje okres dłuższy niż 3 dni poprzedzające dzień badania, kwalifikowane jest jako zaświadczenie wystawione na okres wsteczny;
- obejmuje także okres dłuższy niż 3 dni poprzedzające dzień badania, dzielone jest automatycznie na odrębne zaświadczenia, których okres jest kwalifikowany jako:
- okres bieżący, czyli okres nie dłuższy niż 3 dni poprzedzające dzień badania,
- okres wsteczny, tj. okres dłuższy niż 3 dni poprzedzające dzień badania.
Zaświadczenie lekarskie e-ZLA, które obejmuje okres bieżący stanowi dokument do ustalenia uprawnień do zasiłku chorobowego.
Na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS oraz na profilu informacyjnym ubezpieczonego na PUE ZUS, zaświadczenie lekarskie e-ZLA za okres wsteczny ma status „Wsteczne – do wyjaśnienia”. Na wydruku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA wystawionego za okres wsteczny znajduje się informacja o treści: „Zaświadczenie lekarskie wystawione za okres wsteczny niezgodnie z zasadami o orzekaniu o czasowej niezdolności do pracy. Zaświadczenie to stanowi dokument do wypłaty świadczeń po uznaniu przez ZUS”.
Zaświadczenie lekarskie e-ZLA za okres wsteczny stanowi dokument do ustalenia uprawnień do zasiłków jedynie wtedy, gdy zostanie uznane przez ZUS za uzasadnione medycznie; w takim przypadku status zaświadczenia lekarskiego e-ZLA na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS oraz na profilu informacyjnym ubezpieczonego na PUE ZUS zostaje zmieniony na „Wsteczne – uzasadnione medycznie”.
Jeżeli po dokonaniu analizy zaświadczenie lekarskie e-ZLA za okres wsteczny nie zostanie uznane przez ZUS za uzasadnione medycznie, nie może być podstawą do ustalenia prawa i wypłaty zasiłku chorobowego; w takim przypadku status zaświadczenia lekarskiego e-ZLA na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS oraz na profilu informacyjnym ubezpieczonego na PUE ZUS zostaje zmieniony na „Wsteczne – nieuzasadnione medycznie”.
Jak dokumentuje się prawo do zasiłku chorobowego, gdy zostało wystawione zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA?
Od 1 stycznia 2016 r. do 30 czerwca 2018 r. dokumentami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby stanowiącymi podstawę ustalenia prawa i wypłaty zasiłku chorobowego są również zaświadczenia lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby wystawione na druku ZUS ZLA na zasadach określonych przepisami obowiązującymi przed 1 stycznia 2016 r.
Złożenie zaświadczenia płatnika składek (ZUS Z-3, ZUS Z-3a, ZUS Z-3b) nie jest wymagane w razie nieprzerwanych okresów pobierania zasiłku tego samego rodzaju. Przekazując do ZUS kolejne zaświadczenia lekarskie na druku ZUS ZLA, płatnik składek podaje datę dostarczenia zaświadczenia lekarskiego płatnikowi składek oraz informację, czy ubezpieczenie trwa nadal, poświadczając te informacje pieczątką i podpisem. Zaświadczenie płatnika składek powinno być składane w razie zmiany rodzaju pobieranego zasiłku. Nie dotyczy to jednak świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli zaświadczenie płatnika składek było złożone do ustalenia prawa do zasiłku chorobowego i dane wykazane w poprzednim zaświadczeniu płatnika składek nie uległy zmianie. Płatnik składek jest zobowiązany poinformować terenową jednostkę ZUS o okolicznościach, które uległy zmianie w stosunku do podanych w zaświadczeniu płatnika składek, a mają wpływ na prawo, wysokość i podstawę wymiaru zasiłku.
Jeśli zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA obejmuje okres, za który ubezpieczonemu przysługuje wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby albo zasiłek chorobowy wypłacany przez płatnika składek, a następnie zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS, dowodem stanowiącym podstawę przyznania i wypłaty zasiłku chorobowego przez ZUS jest zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA, które płatnik składek przekazuje do ZUS, pozostawiając w aktach jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem.
Zasada określona powyżej ma odpowiednie zastosowanie, jeżeli zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA obejmuje okres, za który przysługuje wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby lub zasiłek chorobowy wypłacany przez płatnika składek, a następnie wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby lub zasiłek chorobowy wypłacane przez innego płatnika składek. Płatnik składek, który dokonał wypłaty świadczenia, zwraca ubezpieczonemu zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA, pozostawiając w aktach jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem.
Co w razie kontroli prawidłowości wystawiania zaświadczeń lekarskich?
W przypadku, gdy podczas kontroli lekarz orzecznik ZUS określi wcześniejszą datę ustania niezdolności do pracy orzeczonej w zaświadczeniu lekarskim, wystawia, zaświadczenie ZLA/K, które jest traktowane na równi z zaświadczeniem stwierdzającym brak przeciwskazań do pracy na dotychczasowym stanowisku.
Gdy kontrolowane zaświadczenie lekarskie było wystawione na druku ZUS ZLA według zasad określonych przepisami obowiązującymi przed 1 stycznia 2016 r., zaświadczenie ZLA/K lekarz orzecznik ZUS wręcza w dniu badania ubezpieczonemu informując go o konieczności doręczenia płatnikowi składek.
Jeśli kontroli podlegało zaświadczenie lekarskie e-ZLA, zaświadczenie ZLA/K jest wystawiane przez lekarza orzecznika ZUS w formie dokumentu elektronicznego (e-ZLA/K) i jest udostępniane na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS. Lekarz orzecznik ZUS przekazuje ubezpieczonemu w dniu badania wydruk zaświadczenia e-ZLA/K, który ubezpieczony jest zobowiązany dostarczyć płatnikowi składek, gdy płatnik składek nie ma profilu informacyjnego na PUE ZUS. Zaświadczenie ZLA/K jest wystawione na formularzu zaświadczenia wydrukowanym z systemu teleinformatycznego, jeżeli wystawienie dokumentu w formie elektronicznej nie jest możliwe, np. w razie braku połączenia internetowego. Zaświadczenie to ubezpieczony jest zobowiązany dostarczyć płatnikowi składek.
Potrzebujesz porady prawnej?
Jak uzyskać zasiłek macierzyński?
Komu przysługuje zasiłek macierzyński? Zasiłek macierzyński przysługuje: pracownikom, członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osobom, które wykonują pracę nakładczą (czyli tzw. pracę chałupniczą, która jest wykonywana w domu i w godzinach wybranych przez pracownika, na podstawie umowy o pracę nakładczą; (...)
Kto może otrzymać zasiłek opiekuńczy?
Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy? Zasiłek opiekuńczy przysługuje wszystkim osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie, a więc: pracownikom, członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osobom wykonującym pracę nakładczą, osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej (...)
Liczne zmiany do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
Ustawodawca wprowadził szereg zmian do ustawy systemowej, emerytalnej i zasiłkowej. Część z nich już obowiązuje – od 18 września, a kolejne wejdą w życie 1 stycznia i 1 kwietnia 2022 r. oraz 1 stycznia 2023 r. Zmiany te mają różny charakter – od bardzo istotnych i korzystnych dla klientów ZUS, po porządkowe. Niżej przedstawiamy najważniejsze zmiany dla (...)
Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych do końca 1948 r.
Osoby, które urodziły się przed 1949 r., osiągnęły już wiek emerytalny, uprawniający do nabycia emerytury. Sprawdź, na jakich zasadach ZUS przyznaje emeryturę i co należy zrobić, żeby ją otrzymać. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać emeryturę? Żeby uzyskać emeryturę, trzeba udokumentować wymagany staż ubezpieczeniowy, który wynosi: 20 (...)
Kontrola pracownika przebywającego na chorobowym przez pracodawcę
Pracodawcy są uprawnieni do przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, na podstawie art. 68 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Szczegółowy (...)
Komu przysługuje zasiłek wyrównawczy? Zasiłek wyrównawczy przysługuje wyłącznie ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek poddania się rehabilitacji zawodowej w celu adaptacji bądź przyuczenia do określonej pracy. Jeśli konieczność poddania się rehabilitacji zawodowej (...)
Dla kogo świadczenia rodzinne?
Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego. Jakie jeszcze świadczenia rodzinne i na jakich zasadach można otrzymać? Jakie świadczenia rodzinne można otrzymać? Świadczeniami rodzinnymi są: zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, świadczenia (...)
Prowadzący działalność gospodarczą na mniejszą skalę, którzy chcą skorzystać z „małego ZUS” i zapłacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne od 1 stycznia 2019 r., powinni przeczytać poniższe informacje. Zgłoś się do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 0590 albo od 0592. Na (...)
Prawa i obowiązki bezrobotnego
Prawa i obowiązki bezrobotnego oraz jego status określa ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Kto jest uznawany za osobę bezrobotną? Bezrobotny to osoba będąca: obywatelem polskim poszukująca i podejmująca zatrudnienie lub inną pracę zarobkową na terytorium RP oraz zatrudnienie lub inną pracę zarobkową za granicą u pracodawców zagranicznych, cudzoziemcem poszukującym (...)
W pewnych przypadkach na polskie emerytury lub renty mogą liczyć osoby pracujące czy zamieszkałe za granicą. Dowiedz się, jak polacy, którzy mieszkają za granicą, mogą nabyć prawo do polskiej emerytury. Jakie są zasady przyznawania emerytur i rent dla osób pracujących w państwach UE/EFTA? Na czym polega unijna koordynacja świadczeń emerytalno-rentowych? W (...)
Świadczenie rehabilitacyjne (zasiłek rehabilitacyjny) - Jak uzyskać świadczenie rehabilitacyjne?
Jakie świadczenia chorobowe można otrzymać? Świadczenia chorobowe obejmują: zasiłek chorobowy – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową świadczenie rehabilitacyjne – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie (...)
Forma dokumentacji pracowniczej od 2019 r.
1 stycznia 2019 r. wejdą w życie przepisy, które wprowadzą wiele ułatwień dotyczących akt pracowniczych. Przewidziano m.in. elektroniczną postać przechowywania dokumentów, skrócenie z 50 do 10 lat okresu przechowywania dokumentacji pracowniczej oraz zmiany w dokumentach ubezpieczeniowych. e-Akta – przechowywanie dokumentacji pracowniczej w formie elektronicznej Zmiany (...)
Zasiłek macierzyński - Kiedy przysługuje i ile wynosi zasiłek macierzyński
Zasiłek macierzyński jest bez wątpienia ważnym wsparciem materialnym dla kobiety przebywającej na urlopie macierzyńskim. Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński Podstawowym warunkiem nabycia prawa do zasiłku macierzyńskiego jest urodzenie dziecka, jednak należy mieć na względzie również inne przesłanki uzasadniające jego przyznanie. Ogólnie rzecz biorąc, zasiłek (...)
Jak najkorzystniej zatrudnić nianię?
Kim jest niania i kto ją zatrudnia? Niania sprawuje opiekę indywidualną, co oznacza, że opiekuje się tylko jednym dzieckiem bądź rodzeństwem, w pełni uwzględniając potrzeby każdego z nich. Dzięki temu dzieci są nie tylko bezpieczne, ale też rozwijają się psychofizycznie w warunkach domowych. Niania może sprawować opiekę nad dziećmi w różnym wieku (od 20 tygodnia życia (...)
Składamy wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym...
Wniosek o emeryturę w obniżonym wieku można już składać Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny będzie wynosił 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn. Od 1 września br. można złożyć wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn) na podstawie zmienionych przepisów. - "Od 1 września uprawnieni mogą składać (...)
Jakie są zasady ogólne ustalania podstawy wymiaru świadczeń w razie choroby i macierzyństwa przysługujących pracownikom zatrudnionym za granicą u polskich pracodawców? Podstawę wymiaru zasiłków przysługujących pracownikom, w tym zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia pracownika za okres 12 miesięcy (...)
Komu przysługują świadczenia z funduszu alimentacyjnego?
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznawane są na warunkach określonych w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Komu przysługuje prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego? Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują: 1. obywatelom polskim; 2. cudzoziemcom: jeżeli wynika (...)
Z jakiego wsparcia aktywizacyjnego mogą korzystać bezrobotni?
Instrumenty rynku pracy wspierają podstawowe usługi rynku pracy. Osoby bezrobotne mogą korzystać z wielu form aktywizacji zawodowej, przewidzianych ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Opisano je w niniejszym artykule. Dodatek aktywizacyjny Dodatek aktywizacyjny został przewidziany w art. 48 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o (...)
Osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem a ZUS
Od 1 września 2013 r. wprowadzone zostały nowe tytuły ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego dla osób sprawujących osobistą opiekę nad dzieckiem. Jaką osobę uznaje się za sprawującą osobistą opiekę nad dzieckiem? Jest to osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem własnym lub swojego małżonka, bądź dzieckiem przysposobionym, przez okres do 3 lat, nie dłużej jednak (...)
Kto może dostać rentę z tytułu niezdolności do pracy?
Dla kogo renta z tytułu niezdolności do pracy? Renta inwalidzka przysługuje osobie, którą uznano za całkowicie lub częściowo niezdolną do wykonywania pracy zarobkowej z powodu stanu zdrowia. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Za częściowo niezdolną do pracy uznaje się natomiast osobę, która (...)
Przeciwdziałanie skutkom COVID-19
Celem ustawy z dnia 7 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 jest ustabilizowanie budżetu państwa oraz umożliwienie finansowania istotnych zadań publicznych związanych z realizacją polityki rządu. Ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom (...)
Komu przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?
Kiedy przysługuje prawo do zasiłku dla bezrobotnych? Prawo do zasiłku dla bezrobotnych będziesz miał od dnia zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy, jeżeli nie ma dla Ciebie propozycji odpowiedniej pracy, propozycji stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych bądź robót publicznych oraz jeśli w okresie 18 miesięcy (...)
Zasiłki chorobowe i opiekuńcze dla wykonujących zawód medyczny
Od 1 kwietnia 2020 r. osoby pracujące w zawodach medycznych mogą liczyć na zasiłki na preferencyjnych zasadach. ##baner## Zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku W okresie, w którym obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, ubezpieczony, który wykonuje zawód medyczny w podmiocie leczniczym, ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości (...)
Jak nie zostać wakacyjnym przemytnikiem?
Wracając z urlopu, zamiast do pracy, możesz trafić do więzienia! Wystarczy, że zabierzesz ze sobą kawałek rafy koralowej lub muszlę chronionego gatunku. Wbrew pozorom w strefie Schengen nie wszystkie towary można swobodnie przewozić. Uwaga, przemytnicy wykorzystują nieświadomych turystów jako swoich pośredników! Sprawdź, jak się przed tym chronić. Kłopotliwe (...)
ZUS przedstawił zasady ustalania od 16 grudnia 2020 r. podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego w czasie ciąży oraz zasiłku macierzyńskiego osobom, którym zmieniono wymiar czasu pracy na podstawie ustawy o COVID-19. ##baner## Nowe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonym w ciąży i zasiłku macierzyńskiego od 16 grudnia 2020 r. Zmieniły (...)
Umowa o pracę z członkiem rodziny
Wielokrotnie zdarza się, że członkowie rodziny pomagają w prowadzeniu działalności gospodarczej przez innego członka rodziny, która to pomoc ma charakter stały. Pomoc taka powinna być świadczona na podstawie umowy, czy to umowy o pracę, czy to umowy cywilnoprawnej. Niedocenianym i często unikanym w praktyce gospodarczej sposobem na zalegalizowanie świadczenia pracy przez członka (...)
Sprawdź jakie masz prawa w pracy za granicą
1 maja 2004 r. Polska stała się członkiem Unii Europejskiej. Od tego dnia Polacy zatrudnieni w krajach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (czyli w Islandii, Lichtensteinie i Norwegii) objęci zostali ochroną, jaką gwarantuje koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego. Od kwietnia 2006 r. zasady koordynacji mają także zastosowanie do Polaków podejmujących (...)
Kto może otrzymywać zasiłek rodzinny?
Ile wynosi zasiłek rodzinny? Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie: 95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia; 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia; 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia. Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków (...)
Elektroniczne zwolnienia lekarskie e-ZLA - co powinni wiedzieć płatnicy?
Nowe elektroniczne zaświadczenia lekarskie od 1 stycznia 2016 r. 1 stycznia 2016 r. wprowadzona została możliwość wystawiania zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy (czyli popularnie zwanych "L4") w formie dokumentu elektronicznego (nowelizacją ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa). W okresie od 1 stycznia 2016 (...)
Ile wynosi zasiłek rodzinny? Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi obecnie miesięcznie: 95 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia; 124 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia; 135 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia. Od 1 listopada 2017 r. będzie on wynosił: 100 zł na dziecko (...)
Elektroniczne zwolnienia lekarskie (e-ZLA)
Wystawianie e-ZLA Od 1 stycznia 2016 roku lekarze mogą wystawiać elektroniczne zwolnienia lekarskie, nazywane e-ZLA. Nie oznacza to jednak, że od tej daty zniknęły dotychczasowe zwolnienia papierowe. Te można stosować do końca czerwca 2018 roku. Od początku 2016 roku pacjent może otrzymać od lekarza zwolnienie wystawione według dotychczasowych zasad - na papierowym formularzu (ZUS (...)
Co do zasady w okresie choroby pracownik może liczyć najpierw na wynagrodzenie chorobowe (33 dni), następnie na zasiłek chorobowy (182 dni). Jednak może się zdarzyć, iż pomimo tego, iż wszystko wskazywać będzie na to, iż pracownik wyjdzie z choroby, to jednak nie uda mu się to w ramach czasu pobierania wynagrodzenia i zasiłku chorobowego. Takim sytuacjom służy właśnie świadczenie (...)
Jak orzeka się o niepełnosprawności?
Kiedy występuje niepelnosprawność? Zgodnie z przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy. Niepełnosprawność, (...)
Zasiłek chorobowy na preferencyjnych zasadach dla niektórych ubezpieczonych
Zasiłek chorobowy na preferencyjnych zasadach dla niektórych ubezpieczonych, których niezdolność do pracy, kwarantanna, izolacja lub izolacja w warunkach domowych jest związana z wykonywaniem obowiązków służbowych. ##baner## Osoby zatrudnione w podmiocie leczniczym - zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru Ubezpieczony, który jest zatrudniony w (...)
Uchwała NSA Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów 26 lutego 2018 r. podjął następującą uchwałę (sygn. I OPS 5/17): "Pozostawanie nieruchomości we władaniu przedsiębiorstwa PKP bez udokumentowanego prawa w sposób określony w art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. Nr 22, poz. 99 ze zm.) oznacza, (...)
Koordynacja świadczeń z tytułu bezrobocia w ramach UE
Przepisy wspólnotowe dotyczące koordynacji związanej z poszukiwaniem pracy i możliwością otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych, koncentrują się na trzech zagadnieniach: zasadzie sumowania okresów zatrudnienia i ubezpieczenia przebytych na terytorium różnych państw członkowskich w sytuacji, gdy ktoś ubiega się o prawo do zasiłku dla bezrobotnych, zasadzie (...)
Jak uzyskać 500 zł z programu „Rodzina 500 plus”?
Najważniejsze informacje o programie Program „Rodzina 500 plus” to 500 zł miesięcznie na drugie i kolejne dziecko do ukończenia 18 roku życia. Rodziny o niskich dochodach otrzymają wsparcie także na pierwsze dziecko po spełnieniu kryterium dochodowego. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć w gminie, za pośrednictwem Poczty Polskiej oraz przez internet: (...)
Nabywanie nieruchomości, udziałów i akcji przez cudzoziemców
Jakie są zasady nabywania przez cudzoziemców nieruchomości, udziałów i akcji? Nabycie przez cudzoziemca prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości oraz nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów czy akcji w spółkach handlowych z siedzibą na terytorium Polski będących właścicielami bądź użytkownikami wieczystymi nieruchomości (...)
Ulga na start, preferencyjna podstawa, działalność nieewidencjonowana
Przepisy dotyczące składek na ZUS przewidują obecnie tzw. ulgę na start, preferencyjną podstawę i działalność nieewidencjonowaną. Zwalniają więc niektórych przedsiębiorców z opłacania przez 6 miesięcy składek na ubezpieczenia społeczne. Następnie mogą oni przez 2 lata płacić składki w niższej wysokości. Jakie są warunki skorzystania z tych ulg i jakie konsekwencje? (...)
Jeżeli masz zaległości w opłacaniu składek, możesz stracić prawo do zasiłku
Jeżeli masz zaległości w opłacaniu składek, możesz stracić prawo do zasiłku w przypadku choroby lub macierzyństwa. Od stycznia Twoją wpłatę ZUS rozliczy bowiem w pierwszej kolejności na najstarsze zadłużenie wraz z odsetkami. Nowe zasady rozliczania składek mogą zatem wpłynąć na podleganie dobrowolnym ubezpieczeniom. Dlatego, jeśli masz zaległości i z tego powodu będziesz miał (...)
