Jedno okienko i inne zmiany w swobodzie działalności gospodarczej

Czemu służy nowelizacja przepisów o działalności gospodarczej?

Drugą fazę od dawna planowanej generalnej nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (po nowelizacji z września 2008 r.) stanowi ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (wprowadza ona również nowe re­gulacje w ponad 50 innych ustawach). Większość nowych przepisów wejdzie w życie 7 marca 2009 r. 

Nowelizacja ta w sposób zasadniczy porządkuje kwestie kontrolowania przez organy administracji publicznej działalności gospodarczej przedsiębiorców. Jej celem jest wprowadzenie ułatwień w prowadzeniu działalności gospodarczej i jej rejestrowania oraz zmniejszenie uciążliwości przeprowadzanych kontroli. 

Kontrole u przedsiębiorcy

Od 7 marca 2009 r. ustawa o swobodzie działalności gospodarczej będzie w sposób kompleksowy i niemal całościowy regulować wszelkie kontrole przedsiębiorców przez rozmaite organy publiczne. Stąd w większości ustaw przewidujących jakąś formę kontroli przedsiębiorcy pojawi się odesłanie, iż do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorstwa stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Najistotniejsze zmiany dotyczą zakresu kontroli - jej przedmiotem nie będzie mógł być przedsiębiorca, a wyłącznie wykonywana przez niego działalność go­spodarcza.

Nowelizacja wprowadza obowią­zek powiadamiania o zamiarze prze­prowadzenia kontroli na 7 dni przed jej rozpoczęciem, przy czym nie będzie ona mogła się odbyć później niż 30 dni od dnia doręczenia stosownego zawiadomie­nia. Jeśli w tym czasie nie zostaną podjęte czynności kontrolne, procedura będzie musiała zostać powtórzona.

Nie będzie można przeprowadzać w jednym zakładzie kilku kontroli jed­nocześnie (będzie to możliwe wyłącznie w związku z toczącym się postępowa­niem o przestępstwo czy przestępstwo karnoskarbowe, a ponadto wtedy, gdy jest to uzasadnione bezpośrednim zagroże­niem życia lub zniszczenia środowiska naturalnego).

Nowelizacja obniża limit czasu trwania kontroli. W zależności od wielkości firmy będzie ona mogła trwać od 12 dni roboczych w małych firmach do 48 w największych przedsiębiorstwach.

Przedsiębiorca, który poniósł szkodę na skutek przeprowadzenia czynności kontrolnych z naruszeniem prawa, będzie mógł uzyskać odszkodo­wanie (dochodzić roszczenia z tego tytułu będzie można na zasadach i w trybie określonym w odrębnych przepisach).

Przedsiębiorca będzie przysługi­wało prawo złożenia zażalenia na postanowie­nie organów kontrolnych (w terminie 3 dni od daty jego wydania).

Ułatwienia przy zakładaniu firmy

Nowelizacja uprości zakładanie działalności gospodarczej poprzez wprowadzenie od dnia 31 marca 2009 r. tzw. „jednego okienka" jako przejściowej formy rejestracji działalności gospodarczej. Osoba zakładająca nową firmę będzie składała wniosek o wpis do poszczególnych reje­strów (gminnej ewidencji, urzędu skarbowego, ZUS, urzędu statystycznego) tylko w urzędzie gminy. Wniosek o wpis oraz zmianę wpisu do ewidencji działalności gospodarczej nie będzie zaś podlegał opłacie.

Działalność gospodarczą będzie można rozpocząć nie czekając na uzy­skanie z urzędu decyzji o rejestracji. Zmiany dotyczą także zasad składania dokumentów ubezpieczeniowych do ZUS.

Z dniem 1 lipca 2011 r. utworzona zostanie zaś Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Będzie ona prowadzona w systemie teleinformatycznym przez Ministra Gospodarki. CEIDG będzie ogólnodostępną i bezpłatną bazą danych o osobach prowadzących działalność gospodarczą. Dopiero po dniu 1 lipca 2011 r. zastąpi ona całkowicie ewidencję działalności gospodarczej dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą. Tak więc rejestracja firmy przez Internet (tzw. koncepcja „zero okienka") będzie możliwa dopiero po 1 lipca 2011 r.

Jakie jeszcze zmiany przewiduje nowelizacja?

Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw wprowadzi też z dniem 31 marca 2009 r. nowe przepisy dotyczące zawieszenia działalności gospodarczej.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. 2009 r., Nr 18, poz. 97)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl