Uważaj przed kim kupujesz nieruchomość
Sąd Dyscyplinarny Izby Notarialnej zawiesił w czynnościach zawodowych notariusza (wszczęto przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne). Mimo to sporządził on w formie aktu notarialnego umowę przenoszącą własność nieruchomości rolnej. Wniosek o wpis do księgi wieczystej został oddalony przez Sąd Rejonowy, gdyż Sąd uznał, że umowa była nieważna. Nabywca wniósł wtedy pozew o uzgodnienie treści księgi wieczystej ze stanem prawnym, ale i to powództwo Sąd oddalił. Rozpoznając apelację powoda, Sąd Okręgowy powziął poważne wątpliwości: Czy zachodzi nieważność czynności prawnej, dla której ustawa zastrzega formę aktu notarialnego w sytuacji, gdy akt notarialny dokumentujący tę czynność, został sporządzony przez notariusza zawieszonego w czynnościach zawodowych? W odpowiedzi SN powziął uchwałę:
Umowa przenosząca własność w celu wykonania zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości (art. 158 k.c.), zawarta w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza zawieszonego w czynnościach zawodowych (art. 68 § 1 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie, jedn. tekst: Dz.U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158), jest nieważna.
SN w uzasadnieniu przypomniał, że zawieszenie w czynnościach (służbowych czy zawodowych) znane jest niemal w każdym postępowaniu dyscyplinarnym. Zgodnie z art. 68 ustawy Prawo o notariacie, sąd dyscyplinarny może zawiesić w czynnościach zawodowych notariusza, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne, dyscyplinarne lub o ubezwłasnowolnienie. W każdym wypadku chodzi o czasowe odsunięcie notariusza od wykonywania czynności zawodowych. Zawieszenie notariusza w czynnościach zawodowych ma na celu m.in. ochronę osób korzystających z usług notariuszy oraz osób trzecich, wobec których czynności podejmowane przez notariusza wywierają skutki prawne.
Skoro sporządzanie aktów notarialnych stanowi czynność zawodową notariusza - pisze SN - to jest jasne, że w okresie zawieszenia notariusz nie może jej dokonywać; podjęta przez niego czynność dotknięta jest nieusuwalną wadą braku ustawowej kompetencji. "Akt notarialny" sporządzony przez notariusza zawieszonego w czynnościach zawodowych nie jest w rzeczywistości aktem notarialnym, zatem umowa przenosząca własność w celu wykonania zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości (art. 158 k.c.), zawarta w opisanych okolicznościach, jest umową dokonaną bez zachowania zastrzeżonej formy i z tego powodu jest nieważna (art. 73 § 1 k.c. w związku z art. 91 Prawa o notariacie).
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2009 roku, sygn. akt III CZP 141/08
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?