Wydłużony urlop macierzyński i inne zmiany dla świeżo upieczonych rodziców

Od początku 2009 r. obowiązują zmienione przepisy Kodeksu pracy w części dotyczącej urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, a także unormowania świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Wymiar urlopu macierzyńskiego

Wedle zmienionych przepisów obowiązujący wymiar urlopu macierzyńskiego zależy jedynie od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu. Wynosi on teraz:

• 20 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka;

• 31 tygodni - jeśli kobieta rodzi dwoje dzieci;

• 33 tygodnie - przy urodzeniu urodzenia trojaczków;

• 35 tygodni - w przypadku urodzenia czwórki dzieci;

• 37 tygodni - jeśli na świat przychodzi piątka lub więcej dzieci.

Taki sam wymiar urlopu przysługuje pracownikowi, który przyjął dziecko na wychowanie przed ukończeniem przez nie:

• 7 roku życia lub

• 10 lat, jeśli wobec dziecka podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego.

Przykład:

• Jesli przyjęte zostało jedno dziecko, to okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego wynosi 20 tygodni. Gdy zaś pracownik przyjął piątkę lub więcej dzieci przysługuje mu 37 tygodni urlopu.

Nowelizacja przewiduje również możliwość łączenia wykorzystywania urlopu ze świadczeniem pracy. Nowe przepisy umożliwiają przerwanie urlopu macierzyńskiego przez pracownicę oraz korzystanie z urlopu macierzyńskiego przez ojca. Ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do urlopu macierzyńskiego jedynie za okres sprawowania opieki nad dzieckiem odpowiadający okresowi pobytu matki dziecka w szpitalu. Wtedy łączny okres urlopu macierzyńskiego (okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego) wykorzystanego przez oboje rodziców nie może przekraczać wymiaru urlopu podanego powyżej (to uprawnienie przysługuje po wykorzystaniu przez pracownicę 8 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie).

Zasiłek 

Poza tym ubezpieczony - ojciec dziecka ma prawo do zasiłku opiekuńczego w wymiarze do 56 dni, w okresie korzystania przez pracownicę z urlopu macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni po porodzie i jest wypłacany z tytułu osobistego sprawowania opieki nad nowo urodzonym dzieckiem, którego matka przebywa w szpitalu. Dodatkowym warunkiem jest przerwanie zatrudnienia czy innej działalności zarobkowej w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Nowe przepisy Kodeksu pracy (a w tym okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego) dotyczą również osób, które w 1 stycznia 2009 r. już korzystały z tych urlopów. Okres pobierania zasiłku będzie więc w takich przypadkach wydłużony, bez konieczności składania wniosku, lecz na wcześniej złożonych dokumentach musi być informacja o liczbie dzieci urodzonych przy jednym porodzie.

Urlopy w kolejnych latach

Aż do 2014 roku długość trwania urlopu macierzyńskiego będzie się stopniowo wydłużać - do wymiaru 26 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i o 8 tygodni więcej na każde kolejne, jeśli na świat przychodzi więcej niż jedno dziecko.

Od stycznia 2010 roku mają zacząć obowiązywać przepisy o urlopie ojcowskim. Ojciec wychowujący dziecko będzie wówczas miał prawo do takiego urlopu w wymiarze 1 tygodnia, zaś od 2012 roku - 2 tygodni. Będzie on niezależny od urlopu macierzyńskiego przysługującego obojgu rodzicom.

Zasiłek chorobowy dla kobiet w ciąży

W wyniku nowelizacji zmieniła się maksymalna długość okresu, w którym przysługuje zasiłek chorobowy dla kobiet w ciąży. Został on wydłużony ze 180 do 270 dni. Wyjątkiem są tutaj osoby, którym przed 1 stycznia 2009 roku wydano decyzję o przyznaniu świadczenie rehabilitacyjnego.

O nowelizacji pisaliśmy na etapie projektu: Zmiany w prawie pracy dotyczące urlopu i zasiłku macierzyńskiego

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2008 r., Nr 237, poz. 1654)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl