Zmiany w prawie przewozowym, czyli kontroler wystawia wezwanie do zapłaty

Do chwili wejścia w życie nowelizacji - w zakresie przewozu i przesyłek - obowiązywał przepis, zgodnie z którym w razie stwierdzenia braku odpowiedniego dokumentu przewozu albo dokumentu uprawniającego do przejazdu bezpłatnego lub ulgowego, przewoźnik lub osoba przez niego upoważniona powinni pobrać właściwą należność i opłatę dodatkową. Przepis ten wprawdzie co do zasady obowiązuje nadal, jednak w nieco zmienionej postaci oraz uzupełniony przez kolejne dodane przepisy. Obecnie przewoźnik lub osoba przez niego uprawniona ma nieco większe uprawnienia, gdyż w razie stwierdzenia braku odpowiedniego dokumentu przewozu on lub osoba przez niego upoważniona pobiera właściwą należność za przewóz i opłatę dodatkową albo wystawia wezwanie do zapłaty.

Ponadto w razie tych samych czynności przewoźnik lub osoba przez niego upoważniona może dokonać w razie stwierdzenia braku ważnego dokumentu poświadczającego uprawnienie do bezpłatnego albo ulgowego przejazdu. W takim wypadku pobrana należność za przewóz i opłata dodatkowa, po uiszczeniu opłaty manipulacyjnej odpowiadającej kosztom poniesionym przez przewoźnika, podlegają zwrotowi, a w przypadku wezwania do zapłaty - umorzeniu, w przypadku udokumentowania przez podróżnego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia przewozu, uprawnień do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu.

A co gdy zapomniałeś biletu miesięcznego?

Ustawodawca uregulował i taką sytuację postanawiając, iż w razie posiadania przez podróżnego ważnego dokumentu przewozu, którego nie miał podczas przejazdu dodatkowe należności podlegające zwrotowi oraz ich umarzanie podlega regule, zgodnie z którą pobrana należność za przewóz i opłata dodatkowa, po uiszczeniu opłaty manipulacyjnej odpowiadającej kosztom poniesionym przez przewoźnika, podlegają zwrotowi, a w przypadku wezwania do zapłaty - umorzeniu, w przypadku udokumentowania przez podróżnego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia przewozu, uprawnień do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu.

Przewoźnik może określić w regulaminie przewozu lub taryfie obniżenie wysokości opłaty dodatkowej w razie natychmiastowego jej uiszczenia lub w terminie wyznaczonym w wezwaniu do zapłaty.

Co określać będą rozporządzenia?

Do momentu wejścia w życie nowelizacji obowiązywał przepis, zgodnie z którym to Minister właściwy do spraw transportu określał w drodze rozporządzenia treść, sposób i terminy ogłaszania rozkładów jazdy, oraz warunki ponoszenia kosztów z tym związanych oraz sposób ustalenia opłat dodatkowych w razie niedopełnienia obowiązków zapłaty należności przewozowych z tytułu przewozu osób, naruszenia przepisów o zabieraniu ze sobą do środka transportowego zwierząt i rzeczy oraz spowodowania zatrzymania lub zmiany trasy środka transportowego bez uzasadnionej przyczyny. Natomiast w odniesieniu do transportu zbiorowego gminnego, powiatowego i wojewódzkiego przepisy w powyższym zakresie określały odpowiednio rada gminy, rada powiatu albo sejmik województwa.

Od teraz udział Ministra nadal będzie spory, jednak Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, treść rozkładów jazdy, sposób i terminy ich ogłaszania oraz aktualizacji, jak również warunki ponoszenia kosztów związanych z zamieszczaniem informacji dotyczących rozkładów jazdy oraz podawaniem rozkładów jazdy do publicznej wiadomości, mając na uwadze zróżnicowanie wysokości kosztów przewoźników w zależności od ich udziału w przewozach.

Poza tym został dodany przepis, zgodnie z którym Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób ustalania wysokości opłat dodatkowych pobieranych w razie:

a) braku odpowiedniego dokumentu przewozu,

b) braku ważnego dokumentu poświadczającego uprawnienie do bezpłatnego albo ulgowego przejazdu,

c) niezapłacenia należności za zabrane ze sobą do środka przewozu rzeczy lub zwierzęta albo naruszenia przepisów o ich przewozie,

d) spowodowania, bez uzasadnionej przyczyny, zatrzymania lub zmiany trasy środka transportu

- mając na uwadze zróżnicowanie wysokości opłat dodatkowych w zależności od strat poniesionych przez przewoźnika i powodu nałożenia opłaty dodatkowej;

2) sposób ustalania wysokości przysługującej przewoźnikowi opłaty manipulacyjnej, mając na uwadze ponoszone koszty czynności związanych ze zwrotem lub umorzeniem opłaty dodatkowej.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Prawo przewozowe (Dz. U. 2004 r., Nr 281, poz. 2780).