Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT czynności wniesienia aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa (...)

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT czynności wniesienia aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa w postaci sklepu odzieżowo-obuwniczego do spółki cywilnej oraz braku obowiązku dokonania przez Wnioskodawczynię korekty naliczonego podatku VAT.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 13 listopada 2017 r. (data wpływu 24 listopada 2017 r.) uzupełnionym pismem z 10 stycznia 2018 r. (data wpływu 10 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT czynności wniesienia aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa w postaci sklepu odzieżowo-obuwniczego do spółki cywilnej oraz braku obowiązku dokonania przez Wnioskodawczynię korekty naliczonego podatku VAT ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 listopada 2017 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT czynności wniesienia aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa w postaci sklepu odzieżowo-obuwniczego do spółki cywilnej oraz braku obowiązku dokonania przez Wnioskodawczynię korekty naliczonego podatku VAT. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 10 stycznia 2018 r. (data wpływu 10 stycznia 2018 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 14 grudnia 2017 r. znak: 0111-KDIB1-1.4011.229.2017.1.NL, 0111-KDIB32.4012.756.2017.2.MD, 0111- KDIB4.4014.395.2017.2.LB.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Podatniczka odziedziczyła w spadku po mężu przedsiębiorstwo prowadzone w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej składające się z dwóch sklepów drogerii w W? oraz sklepu odzieżowo-obuwniczego w B?.oraz udziały po zmarłym mężu w spółce cywilnej.

Podatniczka zamierza wnieść zorganizowaną część przedsiębiorstwa w postaci sklepu odzieżowo-obuwniczego aportem do spółki cywilnej, której wspólniczką została wskutek dziedziczenia.

W skład wnoszonej aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa wejdą:

  • sklep odzieżowo-obuwniczy,
  • umowa najmu lokalu użytkowego, w którym prowadzony jest sklep odzieżowo-obuwniczy, (za zgodą najemcy),
  • towary i wyposażenie sklepu,
  • środki pieniężne,
  • zobowiązania i należności związane z prowadzeniem tego sklepu,
  • prawa i obowiązki wynikające z zawartych umów ? w tym o pracę,
  • księgi i dokumenty związane z prowadzeniem tego punktu handlowo-usługowego.

Jedynym wyjątkiem będą funkcjonujące w sklepie urządzenia fiskalne, które zostaną przeniesione do Drogerii jako kasy zapasowe, wskutek braku możliwości zmiany NIP podmiotu wpisanego do pamięci fiskalnej. Drogeria pozostanie nadal jako odrębna działalność gospodarcza Podatniczki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (ostatecznie sformułowane w piśmie z 10 stycznia 2018 r.):

  1. Czy wniesienie aportem sklepu jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jak jest właściwa stawka podatku?
  2. Czy wniesienie aportem sklepu jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa pozostaje bez wpływu na wcześniejsze odliczenie podatku naliczonego oraz nie powoduje powstania obowiązku korekty tego podatku?

Stanowisko Wnioskodawcy (ostatecznie doprecyzowane w piśmie z 10 stycznia 2018 r ):

Na gruncie podatku od towarów i usług zgodnie z art. 6 pkt 1 UoPTU wniesienie do spółki cywilnej aportem sklepu jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie korzystać z wyłączenia z ustawy o VAT i nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wniesienie aportem sklepu jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa pozostaje bez wpływu na wcześniejsze odliczenie podatku naliczonego oraz nie powoduje powstania obowiązku korekty tego podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Natomiast przez świadczenie usług ? w świetle art. 8 ust. 1 ww. ustawy ? rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa ? art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Pojęcie ?transakcji zbycia?, należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu ?dostawy towarów? w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, ?zbycie? obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, darowizna, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące ?część przedsiębiorstwa? powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w ?istniejącym przedsiębiorstwie?, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość ? obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona ? obiektywnie oceniając ? posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

  1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
  2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
  3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
  4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa

C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie ? nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu ? do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów.

Jak wynika z okoliczności sprawy Wnioskodawczyni zamierza wnieść zorganizowaną część przedsiębiorstwa w postaci sklepu odzieżowo-obuwniczego aportem do spółki cywilnej, której wspólniczką została wskutek dziedziczenia. W skład wnoszonej aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa wejdą sklep odzieżowo-obuwniczy, umowa najmu lokalu użytkowego, w którym prowadzony jest sklep, (za zgodą najemcy), towary i wyposażenie sklepu, środki pieniężne, zobowiązania i należności związane z prowadzeniem tego sklepu, prawa i obowiązki wynikające z zawartych umów ? w tym o pracę, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem tego punktu handlowo-usługowego.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prawa, przy uwzględnieniu orzecznictwa TSUE, prowadzi do stwierdzenia, że skoro ? jak wskazano we wniosku ? przedmiotem transakcji zbycia polegającej na wniesieniu aportem do spółki cywilnej, będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa, to do czynności tej ? na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług ? przepisy tej ustawy nie będą miały zastosowania.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie pytania nr 1, jest prawidłowe.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawczyni w rozpatrywanej sprawie jest również kwestia czy wniesienie aportem sklepu jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa pozostaje bez wpływu na wcześniejsze odliczenie podatku naliczonego oraz nie powoduje powstania obowiązku korekty tego podatku

Ustawodawca na gruncie podatku od towarów i usług wprowadził regulacje szczególne związane z przypadkiem zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego zostały określone w art. 91 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 91 ust. 1 ustawy o VAT ? po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Przepisy art. 91 ust. 2-8 regulują zasady dokonywania korekty, o której mowa w ust. 1.

Zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treści powołanych przepisów prawa, prowadzi do wniosku, że skoro przedmiotem zbycia będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa, to w związku z tą czynnością Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do dokonania korekty wcześniej odliczonego podatku, ponieważ zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy obowiązek ewentualnego dokonania korekty będzie ciążyć na nabywcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem, zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie wywoła konieczności dokonania przez Wnioskodawcę korekty VAT naliczonego, który został odliczony w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności przed jej zbyciem.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2, jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Informuje się, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu podatku od towarów i usług. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k?14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika