Określenie czy sprzedaż udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej budynkiem stanowi (...)

UZASADNIENIE

W dniu 19 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia czy sprzedaż udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej budynkiem stanowi dostawę towarów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi procedurę przygotowania do sprzedaży w trybie przetargowym nieruchomości gruntowej, zabudowanej budynkiem stanowiącym siedzibę Powiatowego Urzędu Pracy. Przedmiotowa nieruchomość znajduje się na terenie, który nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nieruchomość położona jest w sąsiedztwie zabudowy biurowej, usługowej oraz mieszkaniowej wielorodzinnej. Gmina jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 6/7, a Powiat jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/7 nieruchomości opisanej powyżej. Zainteresowany stał się współwłaścicielem przedmiotowej nieruchomości na podstawie umowy darowizny (akt notarialny z dnia 9 listopada 2006 r.), zgodnie z którą Powiat darował Gminie udział wynoszący 6/7 w nieruchomości z przeznaczeniem na realizację zadań związanych z prowadzeniem Powiatowego Urzędu Pracy.

Powiatowy Urząd Pracy posiada przedmiotową nieruchomość w trwałym zarządzie, ma wobec tego prawo do korzystania z ww. nieruchomości w celu prowadzenia działalności należącej do zakresu jego działania. Oddanie nieruchomości w trwały zarząd jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT ? zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku VAT.

Powiatowy Urząd Pracy jest samorządową jednostką organizacyjną działającą w formie jednostki budżetowej zgodnie z postanowieniami porozumienia między Starostą a Prezydentem z dnia 31 grudnia 2004 r. w sprawie powierzenia Miastu niektórych zadań publicznych należących do Powiatu.

Wnioskodawca oraz Powiat zawarli porozumienie, zgodnie z którym opisana we wniosku nieruchomość zostanie sprzedana w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami, przeniesienie prawa własności nieruchomości na rzecz nabywcy nastąpi jednym aktem notarialnym, do którego przestąpią pełnomocnik Gminy oraz pełnomocnik Powiatu. Z dniem zawarcia umowy notarialnej własność całej nieruchomości przejdzie na rzecz nabywcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż przez Gminę udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej budynkiem, o którym mowa we wniosku, stanowi dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami natomiast, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, własność tej samej rzeczy może także przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Udział we współwłasności, w aspekcie regulacji zawartych w przepisach Kodeksu cywilnego, wyraża zakres uprawnień, współwłaściciela względem rzeczy wspólnej (także w stosunku do pozostałych współwłaścicieli) i jest określony odpowiednim ułamkiem. Każdy ze współwłaścicieli, stosownie do art. 198 Kodeksu cywilnego, może swym udziałem swobodnie rozporządzać, bez zgody pozostałych współwłaścicieli, a wyjątki wynikać mogą jedynie z przepisów prawa. Zatem w zakresie pojęcia towarów mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej.

W ocenie Zainteresowanego, w przypadku sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości, Gmina przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie w jakim uprawnia ją do tego wysokość udziału.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, zbycie udziału we własności nieruchomości należy traktować w kategorii dostawy towaru zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku VAT, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Przez towary, według art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Jak stanowi art. 195 Kodeksu cywilnego, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Stosownie do treści art. 196 § 1 ww. ustawy, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 k.c.).

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W świetle powyższego, skoro przez dostawę towarów art. 7 ust. 1 ustawy nakazuje rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a towarem jest budynek, budowla lub ich części, to sprzedaż całej rzeczy (100% prawa własności) lub ułamka tej rzeczy (np. 50% prawa własności) zawsze będzie przeniesieniem prawa do rozporządzania budynkiem lub budowlą jak właściciel. Istotne jest bowiem to, że wskutek nabycia prawa majątkowego (pełnej własności lub udziału) nabywca może rozporządzać rzeczą jak właściciel. A warunek ten zostaje bezwzględnie spełniony w przypadku nabycia udziału w rzeczy. Powyższe twierdzenie uzasadnia również to, że istotą współwłasności jest niepodzielność prawa własności rzeczy. Zatem, jeśli nabywca nabywa tylko udział w rzeczy, tj. prawo majątkowe, to prawo to daje mu możliwość rozporządzania rzeczą jak właściciel, właśnie z uwagi na fakt, że istotą współwłasności jest niepodzielność prawa do rzeczy.

Tym samym, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług zbycie udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej budynkiem traktować należy jako dostawę towarów.

Podkreślić należy, iż w przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie w jakim uprawnia go do tego wysokość jego udziału.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w wydanym w składzie siedmiu sędziów wyroku NSA z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11. W wyroku tym NSA wskazał, iż ?sprzedaż udziału we współwłasności budynku, tak jak i udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu, prowadzi do przeniesienia na nabywcę takiego udziału prawa do rozporządzania tymi towarami tak jak właściciel. W związku z tym na gruncie ustawy o VAT taka czynność nie może prowadzić do innych skutków prawnych niż sprzedaż towaru przez jedynego właściciela (użytkownika wieczystego), która niewątpliwie ? w świetle art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług ? stanowi dostawę towarów bowiem w jej wyniku dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel?.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca prowadzi procedurę przygotowania do sprzedaży w trybie przetargowym nieruchomości gruntowej, zabudowanej budynkiem stanowiącym siedzibę Powiatowego Urzędu Pracy. Przedmiotowa nieruchomość znajduje się na terenie, który nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nieruchomość położona jest w sąsiedztwie zabudowy biurowej, usługowej oraz mieszkaniowej wielorodzinnej. Gmina jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 6/7, a Powiat jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/7 nieruchomości opisanej powyżej. Zainteresowany stał się współwłaścicielem przedmiotowej nieruchomości na podstawie umowy darowizny (akt notarialny z dnia 9 listopada 2006 r.), zgodnie z którą Powiat darował Gminie udział wynoszący 6/7 w nieruchomości z przeznaczeniem na realizację zadań związanych z prowadzeniem Powiatowego Urzędu Pracy.

Powiatowy Urząd Pracy jest samorządową jednostką organizacyjną działającą w formie jednostki budżetowej. Wnioskodawca oraz Powiat zawarli porozumienie, zgodnie z którym opisana we wniosku nieruchomość zostanie sprzedana w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami, przeniesienie prawa własności nieruchomości na rzecz nabywcy nastąpi jednym aktem notarialnym, do którego przestąpią pełnomocnik Gminy oraz pełnomocnik Powiatu. Z dniem zawarcia umowy notarialnej własność całej nieruchomości przejdzie na rzecz nabywcy.

Mając na uwadze przedstawiony wyżej stan prawny oraz opis sprawy stwierdzić należy, iż sprzedaż przez Gminę udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej budynkiem, o którym mowa we wniosku, stanowi dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.