W przedmiotowym przypadku nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz własności zlokalizowanego (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku (data wpływu 12.12.2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 04.02.2013 r. (data wpływu 08.02.2013 r.) złożonym na wezwanie z dnia 30.01.2013 r. Nr IPPB1/415-1610/12-2/MT o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży wywłaszczonej nieruchomości ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12.12.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży wywłaszczonej nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Po wieloletnich staraniach Wnioskodawczyni otrzymała Decyzję Prezydenta miasta z dnia 01.04.2008 r. orzekającą o oddaniu jej w użytkowanie wieczyste części działki Nr 98/1 i 98/2, i 217454 położonej przy ul. Ł w W, zabranej tzw. ?dekretem Bieruta? dziadkom Wnioskodawczyni.

Na działce znajdował się budynek mieszkalny, który został przekazany Protokołem Zdawczo-Odbiorczym dnia 24.09.2008 r. przez zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy. Po trzech latach został podpisany akt notarialny między Wnioskodawczynią i resztą współwłaścicieli, a przedstawicielem miasta w dniu 31.03.2011 r., w którym ww. grunt został im oddany w użytkowanie wieczyste.

Dnia 15.10.2012 r. u notariusza Wnioskodawczyni podpisała akt notarialny dotyczący sprzedaży nieruchomości przy ul. Ł w W. Z pieniędzy ze sprzedaży ww. nieruchomości Wnioskodawczyni nabyła w dniu 18.10.2012 r. przed notariuszem aktem notarialnym nabyła nieruchomość przy ul. L w W.

Pismem z dnia 04.02.2013 r. (data wpływu 08.02.2013 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 30.01.2013 r. Nr IPPB1/415-1610/12-2/MT Strona uzupełniła wniosek ORD-IN informując, iż 19.03.1946 r. Dziadkowie Wnioskodawczyni nabyli nieruchomość przy ul. Ł w W. Na skutek dekretu z dnia 21.11.1945 r. grunt przeszedł na własność Skarbu Państwa. Mimo złożenia 24.08.1948 r. wniosku o przyznanie dziadkom Wnioskodawczyni prawa własności czasowej do ww. nieruchomości odmówiono im tego.

Od 1995 r. spadkobiercy intensywnie zabiegali o odzyskanie nieruchomości. wieloletnie postępowanie zakończyło się dopiero 01.04.2008 r. kiedy Prezydent miasta wydał decyzję ustanawiającą prawo użytkowania wieczystego. 31.03.2011 r. Urząd Miasta podpisał ze spadkobiercami akt notarialny. 15.10.2012 r. spadkobiercy dokonali sprzedaży nieruchomości.

Dziadkowie Wnioskodawczyni mieli dwie córki, które również zmarły. Po śmierci pierwszej z nich (1969 r.) spadek po niej nabył jej syn oraz jej mąż, a po jego śmierci (1989 r.) jego żona. Spadek po drugiej z córek zmarłej 21.07.1987 r. nabyła w całości jej córka ?? Wnioskodawczyni (nabycie spadku stwierdzone przez Sąd rejonowy Wydział I Cywilny). Sprzedana nieruchomość złożona była z działek 98/1 i 98/2. Decyzją z 29.08.2011 r. wydaną z up. Prezydenta miasta prawo użytkowania wieczystego przekształcono w prawo własności. Na działce 98/1 znajdował się budynek mieszkalny.

Wnioskodawczyni w złożonym uzupełnieniu zmieniła również pytanie oraz przedstawiła do niego własne stanowisko w sprawie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy po sprzedaży swojej części (1/2) nieruchomości położonej w W. przy ul. Ł Wnioskodawczyni zwolniona jest z obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Po sprzedaży swojej części nieruchomości położonej w W przy ul. Ł Wnioskodawczyni zwolniona jest z obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od tej transakcji. W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26.07.1991 r. w art. 10 ust. 1 pkt 8 jest mowa o konieczności zapłacenia podatku dochodowego od zbytej nieruchomości, jeżeli od chwili nabycia nieruchomości do jej sprzedania nie minął okres krótszy niż 5 lat.

W przypadku Wnioskodawczyni nieruchomość została sprzedana w 2012 r., a jej nabycie nastąpiło jednocześnie z nabyciem spadku, który według przepisów Kodeksu cywilnego otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. W sytuacji Wnioskodawczyni nastąpiło to w dniu śmierci jej matki ?21.07.1987 r. ? tak twierdzi kodeks Cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93), w szczególności art. 924. Nawet przy odniesieniu się do art. 925 ma to zastosowanie w tym przypadku, ponieważ stwierdzenie nabycia spadku po matce Wnioskodawczyni wydał Sąd Rejonowy 24.09.1991 r. Zwrot nieruchomości jest przywróceniem stosunków prawnych sprzed okresu odebrania nieruchomości jej pierwotnym właścicielom ? dziadkom Wnioskodawczyni. Pięcioletni okres od zgonu wszystkich spadkodawców, w tym matki Wnioskodawczyni, dawno upłynął.

Wobec powyższego Wnioskodawczyni uważa, że sprzedaż nieruchomości nie podlega opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   
4. innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) ? przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy ? przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w tej ustawie, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Niezależnie od powyższego należy podkreślić, iż przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości, prawa wieczystego użytkowania gruntów upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie prawa wieczystego użytkowania nieruchomości upłynęło 5 lat, sprzedaż nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

Prawo własności w systemie prawnym jest traktowane jako prawo o najszerszej treści i w porównaniu z innymi prawami, jako prawo najsilniejsze w stosunku do rzeczy. Własność jest bezterminowym prawem ? trwa tak długo, jak długo istnieje rzecz, która jest przedmiotem własności.

Nabycie i utrata własności (w tym także własności nieruchomości) jest opisana w art. 155 oraz 231 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). U podstaw nabycia i zbycia rzeczy oraz nieruchomości, w rozumieniu kodeksowym, leży wola nabywcy. Swoboda zawierania umów jest naczelną zasadą Kodeksu cywilnego.

W dopuszczonych prawem sytuacjach ? u podstaw zwrotu wywłaszczonej nieruchomości (także przejętej wskutek karnego przymusu), leży wola prawowitego właściciela, a w przypadku jego śmierci wola jego spadkobierców.

Jeśli przejęta w drodze przymusu nieruchomość jest zwracana spadkobiercy osoby, którą pozbawiono tej nieruchomości, to prawo do zwrotu ma swe źródło w nabyciu spadku.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Mając na uwadze ww. regulacje prawne stwierdzić należy, iż skoro spadek, stanowiący ogół majątkowych praw i obowiązków zmarłego (art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego) otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy i według tej daty spadkobierca nabywa spadek, za dzień nabycia rzeczy lub praw w drodze spadku należy rozumieć dzień jego otwarcia.

Instytucja prawna zwrotu nieruchomości uprzednio wywłaszczonej w drodze decyzji administracyjnej była przedmiotem orzecznictwa sądów administracyjnych (np. uchwała składu siedmiu sędziów NSA z dnia 17 grudnia 1996r. sygn. FPS 7/96, wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 lipca 2008r. sygn. III SA/Wa 582/08). Sądy administracyjne zgodnie orzekają, iż: ?Decyzja o zwrocie nieruchomości powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, jednakże nie kreuje tego prawa; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe?. W związku z tym nie następuje nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w momencie zwrotu nieruchomości. Ma miejsce restytucja stosunków prawnych sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela lub jego spadkobierców.

Istotny dla przedmiotowej sprawy jest wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 lipca 2008 r. sygn. III SA/Wa 582/08, w którym Sąd orzekł, iż: ?Zwrot nieruchomości dla spadkobierców w 2007 r., w tym także dla Skarżącej skutkował tym, że w spadku nabyła nie roszczenie, lecz prawo własności części nieruchomości?.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że nieruchomość gruntowa, zabudowana budynkiem mieszkalnym objęta była działaniem dekretu z dnia 26.10.1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. W (Dz. U. Nr 50, poz. 279) i z dniem 21.11.1945 r. przeszła na własność gminy m. st. W. Mimo, iż poprzedni właściciele nieruchomości złożyli w dniu 24.08.1948 r. wniosek o przyznanie im prawa własności czasowej do ww. nieruchomości odmówiono im tego.

Pierwsi właściciele przedmiotowej nieruchomości byli dziadkami Wnioskodawczyni. Mieli dwie córki, które również zmarły. Po śmierci jednej z nich (1969 r.) spadek po niej nabył jej syn oraz jej mąż, a po jego śmierci (1989 r.) jego żona. Spadek po drugiej córce zmarłej 21.07.1987 r. nabyła w całości jej córka ? Wnioskodawczyni.

Od 1995 r. spadkobiercy intensywnie zabiegali o odzyskanie nieruchomości. Wieloletnie postępowanie zakończyło się dopiero 01.04.2008 r. kiedy Prezydent miasta wydał decyzję orzekającą o oddaniu jej w użytkowanie wieczyste części działki Nr 98/1 i 98/2 z obrębu X i 217454 położonej przy ul. Łw W, zabranej tzw. ?dekretem Bieruta? dziadkom Wnioskodawczyni. Na działce znajdował się budynek mieszkalny, który został przekazany Protokołem Zdawczo-Odbiorczym dnia 24.09.2008 r. przez zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy. Po trzech latach został podpisany akt notarialny między Wnioskodawczynią i resztą współwłaścicieli, a przedstawicielem miasta w dniu 31.03.2011 r., w którym ww. grunt został im oddany w użytkowanie wieczyste. Dnia 15.10.2012 r. u notariusza Wnioskodawczyni podpisała akt notarialny dotyczący sprzedaży nieruchomości przy ul. Ł w W.

Oddanie w użytkowanie wieczyste ?gruntu warszawskiego? skomunalizowanego Dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny.

Przepis art. 7 ust. 1 dekretu przewidywał, że:

• dotychczasowy właściciel gruntu, prawni następcy właściciela, będący w posiadaniu gruntu, lub osoby prawa jego reprezentujące, mogą w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę zgłosić wniosek o przyznanie na tym gruncie jego dotychczasowemu właścicielowi prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną;

• gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania;
  

• w razie uwzględnienia wniosku gmina ustali, czy przekazanie gruntu nastąpi tytułem wieczystej dzierżawy, czy na prawie zabudowy, oraz określi warunki, pod którymi umowa może być zawarta;
  

• w przypadku nieuwzględnienia wniosku, gmina zaofiaruje uprawnionemu, w miarę posiadania zapasu gruntów - na tych samych warunkach dzierżawę wieczystą gruntu równej wartości użytkowej, bądź prawo zabudowy na takim gruncie;
  

• w razie niezgłoszenia wniosku, przewidzianego w ust. 1, lub nieprzyznania z jakichkolwiek innych przyczyn dotychczasowemu właścicielowi wieczystej dzierżawy albo prawa zabudowy, gmina obowiązana jest uiścić odszkodowanie w myśl art. 9. Zgodnie z art. 9 dekretu, odszkodowanie miało być wypłacone w ,,miejskich papierach wartościowych", które jednak nigdy nie zostały wyemitowane.
  
  
  

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż ustanowienia na rzecz Wnioskodawczyni prawa użytkowania wieczystego nie należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste nie może być utożsamione ze zwrotem własności, jednakże stanowi swoisty substytut zwrotu własności, w sytuacji, w której ubieganie się o zwrot własności jest niemożliwe ze względu na brak do tego podstaw prawnych w dekrecie komunalizacyjnym. Ustanowienie w tej sytuacji użytkowania wieczystego, należy traktować jako swoistą restytucję stosunków własnościowych z przed komunalizacji.

Wydanie na podstawie art. 7 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy decyzji ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego gruntu na rzecz byłego właściciela lub jego następców prawnych oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta z byłym właścicielem lub jego następcami prawnymi umowy użytkowania wieczystego gruntu warszawskiego nie może być taktowane jako nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przedmiotowej sprawie oznacza, to, że datą nabycia przez Wnioskodawczyni prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz własności zlokalizowanego na tym gruncie budynku mieszkalnego jest data nabycia spadku, tj. dzień śmierci poprzedniej właścicielki (matki Wnioskodawczyni).

Reasumując w przedmiotowym przypadku nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz własności zlokalizowanego na tym gruncie budynku mieszkalnego nastąpiło w 1987 r., a to oznacza, iż sprzedaż przez Wnioskodawczynię ww. nieruchomości nie będzie w ogóle stanowiła źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji sprzedaż ta nie będzie rodziła obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.