Czy zawarcie przez Wnioskodawcę umowy nabycia własnych udziałów w celu ich umorzenia podlega opodatkowaniu (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 13.02.2009 r. (data wpływu 20.02.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie nabycia własnych udziałów w celu ich umorzenia - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20.02.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie nabycia własnych udziałów w celu ich umorzenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza dokonać nabycia własnych udziałów w celu ich umorzenia (umorzenie dobrowolne określone w art. 199 Kodeksu spółek handlowych). Umorzenie będzie dokonywane za wynagrodzeniem na rzecz udziałowca. W związku z tym Wnioskodawca zawrze z udziałowcem umowę, na mocy której nastąpi przeniesienie własności udziałów na Spółkę w celu ich umorzenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy zawarcie przez Wnioskodawcę umowy nabycia własnych udziałów w celu ich umorzenia podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy

Zdaniem Spółki nabycie własnych w celu umorzenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) - dalej ustawa o PCC - zawiera w art. 1 ust. 1 - zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Nabycie (zbycie) akcji w celu umorzenia nie zostało wymienione w tym przepisie jako czynność podlegająca opodatkowaniu PCC.

Nie można również utożsamiać tej czynności z umową sprzedaży. Na mocy przepisu art. 535 K. c. - przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Zgodnie natomiast z przepisem art. 555 K. c., przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio, między innymi, do sprzedaży praw majątkowych.

Elementem umowy sprzedaży jest więc m.in. zapłata przez kupującego ceny.

W wyniku umorzenia akcji udziałowcowi może przysługiwać wynagrodzenie. Pojęcie wynagrodzenia nie należy utożsamiać z pojęciem ceny. Czynność zbycia udziałów w celu umorzenia, nie stanowi sprzedaży w rozumieniu art. 535 i nast. K. c. W związku z tym sprzedaż udziałów w celu umorzenia jako szczególny rodzaj umowy nienazwanej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jako czynność niewymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC.

Stanowisko powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, potwierdzają organy podatkowe w indywidualnych interpretacjach:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w indywidualnej interpretacji z dnia 21 października 2008 r., sygn. IBPB2/436-158/08/MZ, publ. http://sip.mf.gov.pl/sip/: ?Reasumując stwierdza się, iż nabycie własnych akcji przez Spółkę w celu umorzenia, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu zawartym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie jest opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe pod warunkiem, że opisana czynność jest w rzeczywistości czynnością umorzenia akcji za wynagrodzeniem regulowaną przepisami Kodeksu spółek handlowych?.
• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w indywidualnej interpretacji z dnia 22 października 2007 r., sygn. IPPB2/436-61/07-4/MZ, publ. http://sip.mf.gov.pl/sip/: ?Nabycie własnych akcji przez Spółkę w celu ich umorzenia, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu przedmiotów podatku od czynności cywilnoprawnych, nie jest opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych?.
• Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w indywidualnej interpretacji z dnia 15 listopada 2007 r., sygn. ITPB1/436-21/07/DK, publ. http://sip.mf.gov.p ?Instytucja umorzenia udziału w spółce w drodze nabycia przez spółkę udziału jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać z umowy spółki, tym samym jest to norma o charakterze lex specjalis w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego. W przedstawionym stanie faktycznym wskazano, iż Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki podjęło uchwałę, w której postanowiło umorzyć udziały posiadane przez wspólników (umorzenie dobrowolne) na podstawie art. 199 § 1 i 2 ustawy ? Kodeks spółek handlowych. Ponadto w uchwale tej wspólnicy zostali uprawnieni do otrzymania wynagrodzenia w określonej wysokości. W konsekwencji, ewentualne skutki podatkowe związane z dokonaną czynnością nabycia udziałów w celu ich umorzenia należy oceniać w odniesieniu do podjętej uchwały, z której treści wynika wola dokonania czynności określonej w art. 199 § 1 i 2 powołanej ustawy. Reasumując, nabycie udziałów przez Spółkę w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem, jako szczególny rodzaj umowy wymienionej w katalogu przedmiotów podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega temu podatkowi?.
  
  

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, zbycie akcji w celu umorzenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych

1. podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki;

2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;

3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Stosownie do art. 199 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. ? Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością może być umorzony między innymi w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne). Kodeks stanowi, iż nabycie udziału przez spółkę następuje za wynagrodzeniem. Wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi, którego udziały będą nabyte, zostaje określona w uchwale zgromadzenia wspólników. Wskazane przepisy nie precyzują jednakże na podstawie jakiej czynności następuje to nabycie.

Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, przy czym stosownie do art. 555 powołanej ustawy, przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio, między innymi, do sprzedaży praw majątkowych. Należy zauważyć, iż jednym z elementów przedmiotowo istotnych umowy sprzedaży jest cena, podczas gdy art. 199 § 2 ustawy ? Kodeks spółek handlowych, wskazuje, iż w przypadku nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin 'wynagrodzenie' nie jest tożsamy z pojęciem ?cena?. W związku z czym stwierdzić należy, iż użyty w art. 199 § 2 ww. ustawy termin 'wynagrodzenie' świadczy, iż czynność, której przepis ten dotyczy nie stanowi sprzedaży w rozumieniu art. 535 ustawy ? Kodeks cywilny.

Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, iż instytucja umorzenia udziału w spółce w drodze nabycia przez spółkę udziału jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać z umowy spółki, tym samym jest to norma o charakterze lex specialis w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza dokonać nabycia własnych udziałów w celu ich umorzenia, zgodnie z art. 199 Kodeksu spółek handlowych. Umorzenie będzie dokonywane za wynagrodzeniem na rzecz udziałowca.

Reasumując, należy stwierdzić, iż zawarcie przez Wnioskodawcę umowy nabycia własnych udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu przedmiotów podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega temu podatkowi.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Referencje

IBPB2/436-158/08/MZ, interpretacja indywidualna

IBPBII/1/436-253/09/AŻ, interpretacja indywidualna

ILPB2/436-239/10-2/ES, interpretacja indywidualna

IPPB2/436-61/07-4/MZ, interpretacja indywidualna

ITPB1/436-21/07/DK, interpretacja indywidualna