Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych - umorzenie pożyczki i obowiązek naliczania oraz pobrania (...)

UZASADNIENIE

W dniu 4 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconej zapomogi pieniężnej z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Prowadzi Pan samodzielną działalność gospodarczą. Jako podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, w roku podatkowym 2008 jest zobowiązany do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Od dochodu uzyskanego z tytułu prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej, opłaca podatek dochodowy od osób fizycznych, wg stawki podatkowej 19%. Z uwagi na fakt, iż zatrudnia Pan ponad 20 pracowników, stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu socjalnym (Dz. U. z 1996 r., Nr 70, poz. 335 ze zmianami), jest Pan zobowiązany do tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Przedmiotowy fundusz założył Pan w 2003 r. W celu sprawnego zarządzania gromadzonymi środkami funduszu socjalnego ustalił Pan regulamin zarządzania przedmiotowym funduszem. Zatrudnionym pracownikom wypłaca Pan z funduszu socjalnego m.in.: pożyczki, które w wyjątkowych sytuacjach mogą być umarzane. W dniu 15 lipca 2008 r. pracownikowi firmy, z uwagi na jego chorobę oraz trudną sytuację materialną, umorzono niespłaconą pożyczkę na kwotę brutto w wysokości 1.375 zł. Od niniejszej umorzonej pożyczki została naliczona oraz pobrana zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych w kwocie 261 zł. W przyszłości z uwagi na trudną sytuację materialną zatrudnionych pracowników zamierza Pan wypłacać - w porozumieniu z przedstawicielami załogi - z funduszu socjalnego zapomogi losowe, które mogą być wypłacane dla każdego pracownika nie częściej, niż raz na cztery lata.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych ma Pan obowiązek naliczać oraz pobrać zaliczkę w wysokości 19% wartości umorzonej pożyczki udzielonej pracownikowi z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, ze względu na trudną sytuację życiową pracownika...
2. Czy Wnioskodawca będzie zobowiązany do naliczania oraz pobrania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od przyznanych oraz wypłaconych pracownikom firmy zapomóg z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych...

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie drugie. Wniosek Pana w zakresie pierwszego pytania zostanie rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną.

Zdaniem Wnioskodawcy, zapomoga do kwoty 2.280 zł udzielana z funduszu socjalnego, która zwolniona może być na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, winna być zdarzeniem wyjątkowym i winna być związana ze stanem nadzwyczajnym (np. klęska żywiołowa, śmierć bliskiego członka rodziny, długotrwała choroba itp.). Ponieważ płatnikowi trudno jest określić, które to zdarzenia mogą warunkować zwolnienie od podatku, a spoczywa na nim odpowiedzialność za nie pobrane zaliczki na podatek, co do zasady postanawia pobierać od wszystkich zapomóg wypłacanych z funduszu socjalnego zaliczki na podatek dochodowy chyba, że podatnik przedstawi decyzję o zwolnieniu z tego obowiązku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zmianami), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci ? do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł., z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.

Z powołanego przepisu wynika, że poza wyżej wymienionymi sytuacjami w każdym innym przypadku, obowiązkiem jest opodatkowanie zapomogi.

Należy przy tym zauważyć, że cechą charakterystyczną zapomogi jest, że jest to świadczenie jednorazowe mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, a podstawą do zastosowania zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych jest stwierdzenie faktu wystąpienia określonego zdarzenia.

Podmiot wypłacający zapomogę powinien każdorazowo oceniać, czy przesłanki do jej otrzymania przez podatnika mieszczą się w przypadkach wymienionych w tym przepisie oraz czy kwota zapomogi nie przekracza wskazanego limitu.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji indywidualnych zdarzeń losowych. Jest to zwrot o charakterze klauzuli generalnej i winien być oceniany w odniesieniu do każdego indywidualnego przypadku. W orzecznictwie sądowym przyjęto zasadę, że w przypadku, gdy użyty w prawie podatkowym termin nie jest w przepisach bliżej określony, to wykładnia takiego pojęcia winna się odbywać na gruncie rozumienia użytych słów w języku potocznym.

Pod pojęciem ?indywidualnego zdarzenia losowego? należy zatem rozumieć wszelkie zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć i które są niezależne od osoby, nawet przy zachowaniu należytej staranności; takimi zdarzeniami są np. kradzieże, włamania, zagubienie rzeczy, nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu.

Za ?klęskę żywiołową? przyjąć z kolei należy zdarzenie spowodowane niszczycielskim działaniem sił przyrody, jak powodzie, huragany, ulewne deszcze, uderzenia piorunów, gradobicie, itp.

Przez ?długotrwałą chorobę? należy rozumieć chorobę, która wymaga długotrwałego leczenia, a z medycznego punktu widzenia określana jest jako choroba przewlekła, nieuleczalna, wrodzona.

Z analizy wniosku wynika, iż zamierza Pan w przyszłości - z uwagi na trudną sytuację materialną ? wypłacać pracownikom zapomogi losowe z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż trudna sytuacja materialna nie stanowi ?indywidualnego zdarzenia losowego?, które byłoby przesłanką do zwolnienia zapomogi na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, zapomogi otrzymane z uwagi na trudną sytuację materialną, stanowić będą przychód pracownika ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Od wypłaconej kwoty ma Pan obowiązek, jako płatnik pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z przepisami art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo wyjaśnić należy, że instytucja zwolnienia płatnika z obowiązku pobrania podatku, (zaliczki na podatek) przewidziana w art. 22 § 2 Ordynacji podatkowej nie ma zastosowania do przychodów wolnych od podatku. Zatem, w tym trybie organ podatkowy nie dokonuje oceny, czy dany przychód podlega opodatkowaniu, a jedynie czy należny od niego podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do zobowiązania za dany rok podatkowy lub też czy jego pobranie zagraża ważnym interesom podatnika.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.