Czy do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wierzytelności, które należy uznać za nieściągalne

W piśmie zwrócono się z zapytaniem, czy można zaliczyć w koszty uzyskania przychodów wierzytelności, które zdaniem pytającego należy uznać za nieściągalne, na dowód czego przedłożono takie dokumenty jak : - postanowienie o otwarciu procesu upadłościowego wydane przez sąd okręgowy, - pismo w sprawie otwarcia procesu wydane przez sąd okręgowy, - wezwanie do rejestracji wierzytelności, - pismo wystawione przez sąd okręgowy w sprawie zarejestrowania wierzytelności wierzyciela w procesie upadłościowym. Jednocześnie poinformowano, że działalność gospodarcza jest prowadzona przez osobę fizyczną poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, polegająca na świadczeniu usług niematerialnych na rzecz kontrahentów zagranicznych. Dłużnikiem podatnika stała się spółka zagraniczna.

Artykuł 22 ust.1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 w/w ustawy (..).

Zgodnie z art.23 ust.1 pkt 20 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowią kosztu uzyskania przychodów wierzytelności odpisane jako nieściągalne,z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art.14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona. Ustęp 2 tego przepisu wskazuje, że za wierzytelności, o których mowa w ust.1 pkt 20, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana: 1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego , albo2) postanowieniem sądu o :a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku ,gdyzachodzi okoliczność, o której mowa w lit.a), lub c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo 3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Przedstawione postanowienie, wydane przez sąd okręgowy potwierdza fakt otwarcia procesu upadłościowego i ustalenie syndyka masy upadłościowej ?tymczasowym zarządcą majątku. Następnie według pisma z dnia 05.05.2000 r sąd okręgowy dokonał otwarciaprocesu upadłościowego, informując jednocześnie wierzycieli, iż zobowiązani są zgłaszaćswoje wierzytelności w określonym terminie. Z przedstawionych dokumentów wynika ponadto, że sąd wystosował również do wierzycieli wezwanie do rejestracji wierzytelności, informując, iż zgłoszenia należy dokonać u syndyka masy upadłościowej. W odpowiedzi na dokonane zgłoszenie sąd okręgowy dokonał zarejestrowania zgłoszonej wierzytelności.

Z treści artykułu 23 ust.1 pkt 20 i ust.2 w/w ustawy o podatku dochodowym wynika, iż warunkiem koniecznym do zaliczenia wierzytelności jako nieściągalnych jest zarachowanie ich jako przychody należne i uprawdopodobnienie, że są one nieściągalne. Przedstawione w powyższej sprawie dokumenty potwierdzają jedynie przebieg postępowania upadłościowego od momentu jego otwarcia do momentu zarejestrowania zgłoszonej wierzytelności. Sam fakt zarejestrowania wierzytelności w procesie upadłościowym nie przesądza jednak, iż w/w wierzytelności w procesie upadłościowym nie będą zaspokojone przez syndyka.Tutejszy organ podatkowy, zauważa, iż z przedstawionych dokumentów nie wynika aby przedmiotowe wierzytelności można było uznać na podstawie art.23 ust.2. cyt. ustawyo podatku dochodowym od osób fizycznych jako wierzytelności nieściągalne, ponieważ ich nieściągalność nie została udokumentowana w sposób określony w cytowanym przepisie art.23.ust.2. Dopiero w sytuacji, kiedy nieściągalność wierzytelności, która była należna od zagranicznej firmy, zostanie udokumentowana w sposób, jak wskazano powyżej, wówczas będzie można zaliczyć tę wierzytelność w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Na etapie rozpoczętego procesu upadłościowego, jak przedstawiono w zapytaniu brak jest przesłanek umożliwiających zaliczenie podnoszonych w pytaniu wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów.