Czy nabywca nieruchomości z wolnej ręki w postępowaniu upadłościowym odpowiada za zobowiązania (...)

Zgodnie z treścią art. 112 § 1 pkt 2 nabywca zorganizowanej części przedsiębiorstwa odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Odpowiedzialność dotyczy zaległości podatkowych w podatkach, w rozumieniu art. 3 pkt 3 Ordynacji podatkowej, a więc w podatkach sensu stricte jak i opłatach oraz niepodatkowych należnościach budżetowych, pod warunkiem iż związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą. Będą to zatem m.in. podatek od nieruchomości, ale w części dotyczącej skłądników (nieruchomości) o charakterze gospodarczym, a nie obiektów ?prywatnych? np. domu mieszkalnego nie wykorzystywanego w części na potrzeby działalności gospodarczej lub garażu prywatnego.

Nie dotyczy to podatków od sprzedaży okazjonalnej, wynajmu mieszkania, dochodów z kapitałów, itp. - które nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu prawa o działalności gospodarczej.

Jeżeli chodzi o odpowiedzialność za zaległości podatkowe, to jeżeli wartość zaległości wiąże się z działalnością gospodarczą to nie należy tego zawężać jedynie do podatków od nabytych składników majątku, lecz z istnieniem takiej zaległości samej w sobie.

Zaległości nie muszą być zatem wynikiem wykorzystania konkretnych składników majątkowych będących przedmiotem nabycia, lecz ogólnym ich wykorzystywaniem w działalności gospodarczej.

Nabywca odpowiada całym swoim majątkiem ale tylko do wartości nabytej nieruchomości, przy czym nie chodzi tu o cenę zakupu, ale o rzeczywistą wartość nabytego majątku. Jest więc to odpowiedzialność osobista ograniczona kwotowo.

Zakres odpowiedzialności nabywcy, zgodnie z art. 112 § 3 i § 4 Ordynacji podatkowej jest ograniczony do wartości zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub składników majątku i nie obejmuje:

• należności wymienionych w art. 107 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, tj. podatków nie pobranych oraz pobranych, a nie wpłaconych przez płatników lub inkasentów,
• odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz oprocentowania, o którym mowa w art. 107 § 2 pkt 3 Ordynacji podatkowej, tj. oprocentowania nie zwróconych w terminie zaliczek naliczonego podatku od towarów i usług, powstałych po dniu nabycia.

Odpowiedzialność nabywcy nieruchomości za zaległości podatkowe, dotyczy tylko zaległości, które powstały po dniu ogłoszenia upadłości sprzedawcy nieruchomości wskutek czynności podjętych przez samego Syndyka, do momentu przeniesienia własności nieruchomości na nabywcę.

Zakup nieruchomości od syndyka nie zwalnia od odpowiedzialności z art. 112 Ordynacji podatkowej (nawet z wolnej ręki). Jedyną ochronę stanowi zaświadczenie z art. 306g Ordynacji podatkowej.

Stosownie do zapisu art. 112 § 6 Ordynacji podatkowej, nabywca nie odpowiada za zaległości podatkowe, które nie zostały wykazane w zaświadczeniu, o którym mowa w art. 306g ustawy.

Jednak zgodnie z art. 106 § 7 nabywca odpowiada również za zaległości podatkowe zbywcy powstałe po dniu wydania zaświadczenia, o którym mowa w art. 306g Ordynacji podatkowej, a przed dniem nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jeżeli od dnia wydania zaświadczenia do dnia zbycia upłynęło 30 dni, w przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub jego części, upłynęły 3 dni w przypadku zbycia składników majątkowych.

W tej sytuacji istotna jest zaległość wykazana w zaświadczeniu i tylko za nią odpowiada nabywca, nie bierze natomiast odpowiedzialności za zaniżenie podatku deklarowanego przez Syndyka.