Tytuł wykonawczy - twoja podstawa do wszczęcia egzekucji

Egzekucję można wszcząć na podstawie tytułu wykonawczego, którym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Uzyskanie tytułu wykonawczego poprzedzone jest jednak pewną procedurą.

Co to jest tytuł egzekucyjny?

Tytułami egzekucyjnymi są:

1. orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem,

2. wyrok sądu polubownego lub ugoda zawarta przed takim sądem,

3. inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej, 

4. akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub uiszczenia innych rzeczy zamiennych, ilościowo w akcie oznaczonych, albo też obowiązek wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy termin zapłaty, uiszczenia lub wydania jest w akcie wskazany (takie oświadczenie może być złożone także w odrębnym akcie notarialnym),

5. akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy akt określa warunki, które upoważniają wierzyciela do prowadzenia przeciwko dłużnikowi egzekucji na podstawie tego aktu o całość lub część roszczenia, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności (takie oświadczenie może być złożone także w odrębnym akcie notarialnym),

6. akt notarialny, w którym właściciel nieruchomości albo wierzyciel wierzytelności obciążonych hipoteką, niebędący dłużnikiem osobistym, poddał się egzekucji z obciążonej nieruchomości albo wierzytelności, w celu zaspokojenia wierzyciela hipotecznego, jeżeli wysokość wierzytelności podlegającej zaspokojeniu jest w akcie określona wprost albo oznaczona za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, i gdy akt określa warunki, które upoważniają wierzyciela do prowadzenia egzekucji o część lub całość roszczenia, jak również wskazany jest termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności,

7. akt notarialny, w którym niebędący dłużnikiem osobistym właściciel ruchomości lub prawa obciążonych zastawem rejestrowym albo zastawem, poddaje się egzekucji z obciążonych składników w celu zaspokojenia zastawnika.

Czy tytuł egzekucyjny jest wystarczający do wszczęcia postępowania egzekucyjnego?

Tytułowi egzekucyjnemu musi być nadana klauzula wykonalności. Jej nadanie spełnia rolę dozwolenia egzekucji (jej wszczęcia i prowadzenia) na podstawie danego tytułu egzekucyjnego. Jeżeli sąd nada tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności, to jest to jednoznaczne ze stwierdzeniem, że tytuł egzekucyjny odpowiada wszelkim wymaganiom przez prawo przepisanym, od których uzależniona jest możność wszczęcia egzekucji w ogólności.

Czy możliwe jest wszczęcie egzekucji na podstawie tytułu egzekucyjnego bez nadanej klauzuli wykonalności?

Co do zasady nie ma takiej możliwości. Jest jednak jeden wyjątek. Tytuł egzekucyjny bez klauzuli wykonalności stanowi podstawę egzekucji gdy np. mamy do czynienia z postanowieniem komornika o ukaraniu grzywną. Prawomocne postanowienie komornika o ukaraniu grzywną podlega wykonaniu w drodze egzekucji sądowej bez zaopatrywania go w klauzulę wykonalności.

Tytuł egzekucyjny, opatrzony klauzulą wykonalności, stanowi tytuł wykonawczy, który uprawnia do wszczęcia konkretnego postępowania egzekucyjnego.

Czy samo posiadanie tytułu egzekucyjnego opatrzonego klauzulą wykonalności jest wystarczające do wszczęcia postępowania egzekucyjnego?

Do wszczęcia postępowania egzekucyjnego niezbędne jest złożenie do właściwego organu egzekucyjnego wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Istniej też kilka przypadków, w których egzekucja może być wszczęta z urzędu. W takiej sytuacji sąd pierwszej instancji kieruje do organu egzekucyjnego żądanie o wszczęcie egzekucji.

Co powinien zawierać wniosek o wszczęcie egzekucji?

Wniosek o wszczęcie egzekucji musi zawierać dokładne oznaczenie świadczenia, jakie ma być spełnione oraz powinien wskazywać sposób egzekucji, za pomocą którego ma być osiągnięte spełnienie świadczenia. Świadczenie musi być oczywiście oznaczone zgodnie z treścią tytułu egzekucyjnego.

Kierując wniosek o wszczęcie egzekucji do właściwego organu egzekucyjnego wierzyciel może w jednym wniosku wskazać kilka sposobów egzekucji przeciwko temu samemu dłużnikowi.

Jedyne czym powinien kierować się wierzyciel przy wyborze sposobu egzekucji, to dokonanie wyboru sposobu egzekucji najmniej uciążliwego dla dłużnika.

Pamiętaj, że:

• Do egzekucji ze wspólnego majątku wspólników spółki prawa cywilnego konieczny jest tytuł egzekucyjny wydany przeciwko wszystkim wspólnikom,
• Tytułem egzekucyjnym nie będzie orzeczenie sądowe, którym nie zasądzono określonego świadczenia,
• Egzekucja może być przeprowadzona tylko przeciwko oznaczonej osobie (tzn. dłużnikowi egzekwowanemu oraz na rzecz oznaczonej osoby, tj. wierzyciela egzekwującego,
• Tytułami egzekucyjnymi są także wyroki zaopatrzone rygorem natychmiastowej wykonalności oraz postanowienia o zabezpieczeniu powództwa. Dla nadania im mocy tytułu wykonawczego niezbędne jest nadanie im klauzuli wykonalności,
• Tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, spółce partnerskiej, spółce komandytowej lub spółce komandytowo-akcyjnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność całym majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.