Czy Naczelnik Urzędu Celnego ma obowiązek oceniać, czy towary mogą być dopuszczone do obrotu - opinia prawna

7.4.2006

Stan faktyczny

Czy jeśli Naczelnik Urzędu Celnego zatwierdził regulamin funkcjonowania składu podatkowego, w którym produkuje się wyroby akcyzowe zharmonizowane ponosi odpowiedzialność prawną, gdy w toku produkcji okazało się, że wyroby tam produkowane nie spełniają norm towarów dopuszczonych do handlu? Pragnę nadmienić, że dokumentacja była pełna w 100 %, dane towary posiadały kod CN oraz PKWiU nadany przez Urząd Statystyczny w Łodzi. Naczelnik w piśmie skierowanym do mnie stwierdził, że Urząd Celny nie ponosi żadnej odpowiedzialności za produkcję znajdującą się w składzie podatkowym. Chcę dodać, że produkcja w/w towarów odbywała się pod stałym nadzorem pracowników Urzędu Celnego, w czasie której były sporządzane protokoły produkcji etc., które każdorazowo były akceptowane prze pracowników Urzędu Celnego.

Opinia prawna

Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie następujących aktów prawnych:

Ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. 2004 r., Nr 29, poz. 257 ze zmianami),
Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zmianami),
Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków prowadzenia składów podatkowych (Dz. U. 2004 r., Nr 35, poz. 311).

Wyroby akcyzowe zharmonizowane zostały wprost zdefiniowane w ustawie o podatku akcyzowym, zgodnie z jej treścią są to paliwa silnikowe, oleje opałowe i gaz, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe określone w załączniku nr 2 do powyższej ustawy. Jak Panu wiadomo, skład podatkowy to miejsce określone w zezwoleniu, podlegające szczególnemu nadzorowi podatkowemu, w którym wyroby akcyzowe zharmonizowane są objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy. Służą one do prowadzenia działalności w zakresie produkcji, przetwarzania lub magazynowania wyrobów akcyzowych zharmonizowanych. Z punktu widzenia Pana wątpliwości co do odpowiedzialności za produkcję w składzie podatkowym istotne jest także przypomnienie jakie warunki należy spełniać, aby móc skutecznie ubiegać się o powyższe zezwolenie. Osoba ubiegająca się o uzyskanie zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego musi spełniać następujące warunki:

produkuje, przetwarza lub magazynuje wyroby akcyzowe zharmonizowane,
jest podatnikiem podatku od towarów i usług,
kierownictwo nie zostało skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu lub za przestępstwo skarbowe,
nie zalega z cłem, podatkami stanowiącymi dochód budżetu państwa lub składkami,
złoży zabezpieczenie akcyzowe,
nie zostało jemu cofnięte zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego, koncesja lub zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wyrobów akcyzowych ze względu na naruszenie przepisów prawa w okresie ostatnich 3 lat od dnia złożenia wniosku.

Dopiero w tym miejscu rozpoczyna się rola Naczelnika Urzędu Celnego, gdyż to on wydaje zezwolenie oraz odmowę wydania zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego (takie zezwolenie zawiera: numer akcyzowy, rodzaj prowadzonej działalności, rodzaj wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, lokalizacja składu podatkowego, wysokość zabezpieczenia akcyzowego i termin jego obowiązywania). Sama ustawa określa, kiedy takie zezwolenie zostanie cofnięte. Naczelnik Urzędu Celnego cofa zezwolenie jeżeli:

po uzyskaniu zezwolenia w terminie 3 miesięcy nie podjęto działalności w składzie lub ją przerwano na czas dłuższy niż 3 miesiące, bez powiadomienia właściwego naczelnika UC,
prowadzący skład podatkowy prowadzi działalność niezgodnie z przepisami prawa podatkowego lub otrzymanym zezwolenie,
utraciło ważność złożone zabezpieczenie akcyzowe lub jego wysokość jest niewystarczająca na zabezpieczenie zobowiązania podatkowego,
nastąpiło naruszenie ww. warunków, od których spełnienia uzależnione jest uzyskanie zezwolenia.

Gwoli ścisłości należy przypomnieć, iż prowadzący skład podatkowy zawiadamia Naczelnika Urzędu Celnego najpóźniej w terminie 3 dni przed dniem dokonania wysyłki o zamiarze wyprowadzenia ze składu podatkowego wyrobów akcyzowych zharmonizowanych w procedurze zawieszenia akcyzy. Do przedmiotowej wysyłki prowadzący skład załącza administracyjny dokument towarzyszący (ADT). Administracyjny dokument towarzyszący to dokument, na podstawie którego przemieszczają się wyroby akcyzowe zharmonizowane z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, w ramach prowadzonej działalności. Prowadzący skład podatkowy prowadzi ewidencję administracyjnych dokumentów towarzyszących. Druki tych dokumentów wydaje Naczelnik UC. Zwrot administracyjnych dokumentów towarzyszących jest zakończeniem procedury zawieszenia poboru akcyzy.

Wszystkie powyższe informacje, pomimo, iż z całą pewnością są Panu znane, zostały przypomniane, gdyż oddają charakter nadzoru Naczelnika Urzędu Celnego jako organu właściwego do jego sprawowania. Powyższe wskazuje, iż Naczelnik Urzędu Celnego w żadnym wypadku nie ma obowiązku ani też prawa kontrolować, czy towary spełniają normy, pozwalające dopuścić je do handlu.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie szczegółowych warunków prowadzenia składów podatkowych (które dotyczy prowadzenia składów podatkowych, miejsca, w którym wyroby akcyzowe zharmonizowane będą magazynowane) m iejsce magazynowania wyrobów w składzie podatkowym powinno:

być właściwie dostosowane do bezpiecznego składowania tych wyrobów,
spełniać warunki gwarantujące w szczególności zapewnienie nienaruszalności i tożsamości znajdujących się w nim wyrobów oraz warunki techniczne zapewniające możliwość wykonywania szczególnego nadzoru podatkowego na podstawie przepisów dotyczących szczególnego nadzoru podatkowego,
być odpowiednio oznaczone i oddzielone od pozostałej części terenu lub pomieszczenia w szczególności za pomocą ogrodzenia lub innego trwałego oznaczenia.

W przypadku paliw silnikowych, olejów opałowych lub gazu za miejsce magazynowania uznaje się zbiorniki naziemne i podziemne, podlegające prawnej kontroli metrologicznej na podstawie odrębnych przepisów. Istotne jest, iż w przypadku magazynowania w składzie podatkowym paliw silnikowych, olejów opałowych lub gazu, nie mają zastosowania wymogi dotyczące warunków gwarantujących zapewnienie nienaruszalności i tożsamości tych wyrobów pod warunkiem:

prowadzenia, przez prowadzącego skład podatkowy, ewidencji umożliwiających identyfikację tych wyrobów,
magazynowania w jednym zbiorniku wyłącznie wyrobów o tym samym symbolu PKWiU i kodzie CN oraz posiadających te same parametry fizykochemiczne.

Zgodnie z powyżej przytoczonym rozporządzeniem „szczegółowe warunki dotyczące składu podatkowego określa regulamin funkcjonowania składu podatkowego, zawierający:

zasady funkcjonowania składu podatkowego,
rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej w składzie podatkowym,
wykaz wyposażenia składu podatkowego niezbędnego do prowadzenia działalności gospodarczej, sprawowania szczególnego nadzoru podatkowego, wykonywania prac magazynowych oraz przeładunkowych,
opis stosowanych zabezpieczeń technicznych,
opis urządzeń służących do produkcji, przetwarzania i magazynowania wyrobów oraz technologii stosowanych w składzie podatkowym,
opis infrastruktury technicznej, sanitarnej i komunikacyjnej,
wskazanie wyrobów bezpośrednio służących do produkcji finalnej”.

Także powyższy przepis dowodzi zatem słuszności twierdzeń pisma skierowanego do Pana od Naczelnika Urzędu Celnego. Naczelnik Urzędu Celnego nie ponosi odpowiedzialności za „efekt finalny” Pana produkcji. Powyższy przepis ponownie dowodzi, iż nadzór Naczelnika ma obejmować – z woli ustawodawcy – kontrolę realizacji ustawowych warunków, których spełnienie umożliwia traktowanie Pana obowiązku w zakresie podatku akcyzowego wyjątkowo.

Naczelnik Urzędu Celnego występuje w przypadku Pana sprawy w roli organu podatkowego. Stanowi o tym Ordynacja podatkowa w artykule 13: „Organem podatkowym, stosownie do swojej właściwości, jest naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego, wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa - jako organ pierwszej instancji”. Żaden organ podatkowy nie ponosi odpowiedzialności za stronę merytoryczną produkcji podatnika. Nadzór nad Pana produkcją dotyczy tylko tych warunków, które mają znaczenie z punktu widzenia możliwości prowadzenia składu podatkowego. Zatwierdzenie wspomnianego regulaminu jest wymaganiem ustawowym, nie rodzi jednak odpowiedzialności Naczelnika Urzędu Celnego za jakość, czy też Pana produkcji w ogóle.

Zespół
e-prawnik.pl

Komentarze